Ons het hulle gelukkig nie baie te sien gekry nie. Voor hulle huis was ’n ontsettende groot vragmotor. Die weduwee was effens oorgewig en het dus jonger gelyk as wat sy was. Gevolglik het sy ’n kêrel gehad, maar wou nie dat hy in die huis slaap nie, want al was daar buite-egtelike aktiwiteite en twee kinders op hitte, het sy op haar manier geglo aan die Bybel. Dus het die kêrel elke aand in die vragmotor geslaap, daar was ’n bed en stoele en ’n waaier en ’n klein yskassie agterin.
Die weduwee het baie middae ná werk by my ma ingeloer vir tee en om tydskrifte te leen.
Sy was altyd op soek na nuwe idees met klere en was mal daaroor om die frase “A POP OF COLOUR” te gebruik. Haar gunstelingkleure was pienk en geel. Dit was nogals uitsonderlik want in daai jare was gewone mense mal oor bruin en ougoud en goed soos geelhoutmeubels, sonfiltergordyne en rottang. Jy kon nou loop soek het na die reinste kol in jou hart, maar op die ou end was daar net een woord om die weduwee en haar omstandighede te beskryf en dit was kommin.
Op ’n stadium het van die mense in die omgewing begin kla oor die helse vragmotor wat die hele straat vol staan en die buurt ontsier, wat help dit jy sny jou gras en oorkant die pad lyk dit soos Epping. Die weduwee slaan links en regs vure dood en lewer koeke en fudge af, maar die ontevredenheid wil nie gaan lê nie. Uiteindelik besef sy sy en die kêrel sal moet trou dat hy in die huis kan slaap.
Ek hoop net nie ons word genooi nie, sê my ma, Daai affêre kan onmoontlik iets wees wat ’n mens sal wil onthou.
In daai dae was ’n trourok wit en lank en vir ’n tweede troue room en kort.
Ek is nie iemand wat oordeel nie, sê my ma, Maar ek sidder nou al. Kan jy dink watse gedagtes is daai vrou aan die kry.
Op ’n stadium verskyn daar ’n tydskrif met ’n artikel oor ongewone troues. Daar is ook ’n volbladfoto van ’n bruid met ’n rooi trourok en ’n pikswart gidshond. My ma gooi onmiddellik die tydskrif weg voor die weduwee dit kan leen, maar dié het dit toe klaar gesien by die haarsalon en die koeël is letterlik deur die kerk. Binne twee weke ontvang elke huishouding sy troukaartjie. Die tema is POP OF COLOUR en binne-in elke koevert is daar ’n stukkie papier wat die kleur van elke familie aandui. Ons gesin s’n is ligpers. Om dinge nog interessanter te maak vind die troue plaas op Robbeneiland. Die kêrel is ’n tronkbewaarder en kan die kapel en sy sysaal verniet gebruik. Ek het die vorige jaar ’n musiekprys gewen en word gevra om die troumars te speel. Ek gaan nie nou uitbrei oor die ellende en lyding van die paar weke voor die troue nie, maar die weduwee is horende doof en planne bly onveranderd.
En so gebeur dit dat op ’n Saterdagoggend in die laat sewentigerjare ’n ontstellend bont groep mense op ’n kaai in Kaapstad verskyn. Ons gesin lyk soos die personeel by ’n inrigting vir sielsiekes. Die dik Nelle is in tropiese geel en lyk soos ’n toneel uit ’n musical oor lukwarte. Die weduwee se twee kinders is in spierwit, Silinda lyk soos ’n gevriesde vis en Slang lyk soos ’n spook.
’n Tikkie wit, sê my ma, Daar’s nog hoop.
Dit was in die dae voor toeriste Robbeneiland kon besoek en ons word dus opgelaai deur ’n personeelbootjie, ’n voos vaartuig uit hout en sonder ’n dak. Ons styg en val en dobber deur daai oseaan soos ’n vlot vol kleurblind vlugtelinge. Bleek gekots maar helder geklee bereik ons die eiland. By dit alles is ons nog ekstra benoud want ons het gehoor die hele plek is vol moordenaars en terroriste en party van hulle is kelners by die onthaal.
Uiteindelik is almal in die kapel. Slang het net begin liefde maak met die konsistorie se deurknop toe gee die koster die teken en ek in my pers gewaad tref middel-C. Almal kyk in die paadjie af. Afgeëts teen ’n ry tronkvensters staan die weduwee in ’n skepping van pienk en geel blokkies, sy lyk soos ’n groot pak NikNaks. Maar almal is nog lam van die bootjie en niemand sê ’n woord nie.
Op Robbeneiland is daar nie juis ’n gepaste hoekie vir troufoto’s nie, wat beteken ’n halfuur later sit ons reeds in die sysaal aan by lang tafels versier met skulpe vol pienk en geel blomme, en – mag die hemele ons vergewe – word bedien deur mense wat ’n paar jaar later die land sou regeer en die Nobelprys ontvang.
Ek kan nie onthou hoe ons weer die vasteland bereik het nie, maar ’n week later keer die weduwee en haar man terug van die wittebrood en word die vragmotor weggetrek. Almal sug eers van dankbaarheid en snak toe na hulle asem. Die vragmotor was so lank daar dat ons vergeet het van die huis, ’n goudgeel riller met ’n pienk dak. Op die trap sit Silinda en loer straat-af met slap oë en op die bank sit Slang en wikkel dat jy die splinters hoor kraak.
Ons het almal omgedraai en by ons huise ingeloop. Ons het almal begin droom van ’n vragmotor in die straat.
Maar so twee dae later het ek my ma oor die foon hoor praat.
Dis maklik om te kry, het sy gesê, Ry net af met die straat tot by so ’n pop of colour, ons is skuins oorkant.
(uit die Pop-up!-verhoogproduksie, 2012)
DENISE
Aches and pains are part of our lives, and we have learned to live with them because we know they will go away, we take a pill and continue with our activities. Except for stomachache. Stomachache stops us in our tracks, old or young, we become uncomfortable, weak, needy and deeply unhappy.
Stomachache is regularly caused by bad food or excess, but mostly by fear, tension, worry and stress. I come from a family with very fragile stomachs and most of our problems will eventually find a home in our insides. I remember staying out of school many times, being cared for by my mother, but my longest stomachache was from 1976 to 1985.
During the first few years of a child’s life, he is not really aware of his physical appearance or condition. He may look at his parents and see that they are attractive, he presumes that he is too, and that is the end of it. But then his hormones, his body, his voice and his thoughts start to change, and that is when awkwardness arrives.
It was during my last year in primary school that I discovered my face was different from those of other boys. It was soft, like food that contained gelatine. It was wide and pale like a bread roll, with full, pouting lips like somebody who got stuck to a trumpet. I became shy and tried to be invisible. I started speaking in a soft, husky voice. This had the wrong effect and made me more noticeable than most people on earth.
But there is one thing on earth that an uncomfortable teenager fears more than anything else: curly hair. With the exception of one Whitney Houston music video and one iconic picture of The Doors, nobody in this world wants to have naturally curly hair. Millions have been spent on the beauty of straight hair. Curly hair is a once-off experience, acceptable only at weddings or New Year’s Eve celebrations. But by the time I reached high school, few teenagers had to worry about this, because most of the world’s curly hair was on my head. Those were not soft curls that could be moved by the wind or other elements of nature, it was a merciless, dense growth that made me look like I was found at the bottom of the sea, the boy who turned into a coral.
And so it was that I arrived for my first day in high school with my bread roll, trumpet, husky voice and coral. To make things even worse, our teacher was a tall woman with no lips, it looked like she was speaking through a large buttonhole.
Sit down, she said.
We did not have chairs or tables, but desks with seats that had to be put down before you could sit. The girl next to me was called Denise, but nobody ever knew that because she was a large girl and she did not put her seat down first, but sat on it as it went down. Then she got stuck.
The teacher looked at her and asked what her name was.
Just then her seat went down and the landing made her voice jump, so she said her name was Deni-ise.