“Meneer Durandt het Pappa in verband met die verkoop van Boskloof kom spreek, Mamma, en ek glo nie oubaas Jacques het sinnigheid in my geselskap nie,” sê Elaine onomwonde. “Nee, ek stap maar.”
Daar is ’n ligte blos op Gerda se wange toe sy vir Elaine se onbeleefde gedrag verskoning maak.
“Jacques, jy en Niel moet Elaine tog asseblief verskoon,” sê sy nadat Elaine die vertrek verlaat het sonder om eens vir die gaste tot siens te sê. “Ek weet sy is soms pynlik uitgesproke en in die reël baie reguit, maar ons wat haar ken, weet ook hoe lieftallig en minsaam sy kan wees. Ek vrees sy is nie vandag haarself nie. Sy is baie lief vir die plaas, dus kan ’n mens haar nie juis kwalik neem dat sy so ongelukkig en teleurgesteld voel nie.”
“Toemaar, Gerda,” sê oubaas Jacques begrypend, “dis nie nodig dat jy vir haar verskoning moet maak nie. Die kind is maar net vol lewe en vuur. Ja, sy het nie ’n dooierige haar op haar kop nie, sê ek jou. Weet jy, as ek ’n dogter gehad het, sou ek verkies het dat sy soos jou dogter moes wees. Die lewe sal daardie dogter van jou en Daan nooit onder kry nie, Gerda. Haar soort veg vir hulle ’n pad oop as dit nie anders kan nie.” “Dankie, Jacques,” sê Gerda verlig. “Ek is jammer dat sy haar so opstandig teenoor jou gedra het . . .”
“Vergeet dit,” maak die oubaas haar goedig stil. “Ek sê mos die meisiekind het vuur in haar! As jy jou telkens gaan ontstel wanneer ons twee mekaar in die hare vlieg, sal jy oud wees voor jou tyd, Gerda.”
“Dis waar wat Pa sê,” laat Niel nou ook van hom hoor. “Elaine is die ene vuur en deursettingsvermoë. Ek hou net nie daarvan dat sy haar alleen op die dorp wil gaan vestig nie.”
“Is jy miskien bang dat ’n boosdoener haar sal aanval, ou seun?” vra die oubaas met ’n tergende blinkheid in sy oë.
Niel knik bevestigend. “Ja, dit ook, Pa.”
“Wel, moenie jou dáároor bekommer nie. ’n Boosdoener sal sy dreuning met haar teëkom. Haar soort laat nie met hulle speel nie.”
“Maar dis nie al nie, Pa,” hou Niel ernstig vol. “Elaine was baie jare lank van haar ouerhuis af weg. Oom Daan en tant Gerda het daarna uitgesien om haar nou vir goed tuis te hê.”
“O, hulle sal maar net daaraan gewoond moet raak om sonder haar klaar te kom,” lug die oubaas sy mening. “Een van die dae sal hulle haar tog moet weggee.”
Niel kyk sy pa met ’n ligte frons aan. “Ek begryp nou nie mooi nie. Wat bedoel Pa met weggee?”
“Maar vir ’n man, natuurlik!” sê die oubaas gemoedelik. “Hoe is jy dan vandag so dom, ou seun?”
Dis vir almal baie duidelik dat Niel niks hou van wat sy pa gesê het nie, want nou is daar sommer ’n ergerlike frons tussen sy swart wenkbroue.
“Ek weet nie hoe Pa so iets kan insinueer nie,” sê hy. “Elaine begin eers oor vier weke praktiseer.”
“Nou, wat het dit met die prys van eiers te doen?” wil die oubaas ietwat verbaas weet. “Dink jy vir een oomblik Elaine sal haar werk in haar pad laat staan as sy vir haar ’n man wil vat? Ou seun, dit lyk vir my jy ken nog nie vroumense nie!”
“Elaine is anders as ander meisies, Pa,” sê Niel geduldig. “Haar beroep is hoofsaak vir haar. Ek is seker dat daar etlike jare lank geen plek in haar lewe vir ’n man sal wees nie.”
“Hm, miskien is jy reg,” gee die oubaas toe. “Maar wat ek wou sê . . . Ek dink jy moet haar voorneme om op die dorp te gaan bly liewer aan Daan en Gerda oorlaat. Jy het gehoor sy is allergies vir die Durandts van Bordeaux. Sy sal jou nie bedank as jy met haar sake inmeng nie.”
Niel kyk ’n paar oomblikke lank peinsend deur die oop venster na die wit wolkies wat stil in die ooste hang. Toe sê hy ingedagte: “Ek weet, Pa, maar ek gaan nogtans met haar praat. Haar onsinnige besluit om op die dorp te gaan woon, laat my voel asof dit ek is wat haar van Boskloof af weggejaag het.”
“O, nou goed, dons dan maar op, ou seun,” sê oubaas Jacques geamuseerd. “Sorg net dat sy al die letsels dokter nadat sy met jou klaar is.”
Almal bars uit van die lag.
“Elaine is welopgevoed en beskaaf,” begin Niel, maar oubaas Jacques gee hom nie kans om meer te sê nie.
“Baie mense is beskaaf totdat jy hulle kwaad maak, ou seun,” sê die oubaas met ’n ondeunde trek in sy oë. “Het jy nie gesien hoe die dogter se oë vlam wanneer sy kwaad is nie? Nou ja, ek sê vir jou, net my jare en my grys hare het my vandag teen haar gramskap beskerm.”
“Wel, ek gaan nogtans met haar praat oor haar onsinnige besluit om op die dorp te wil woon,” hou Niel koppig vol. “Maar ek sal nie vandag met haar praat nie, ek sal haar eers kans gee om ’n bietjie af te koel. Dink oom Daan nie ook so nie?”
Daan knik bevestigend. “Ja, ek dink jy het reg besluit, Niel, maar ek weet nie of jou praat sal help nie. In elk geval, ek en haar ma sal ook met haar praat.”
“Wanneer dink oom sal dit geleë wees om met haar te praat? Ek wil nou nie die verkeerde oomblik kies en haar straks nog meer die herrie in maak nie.”
“Wel . . . ek weet nie . . . laat ek eers dink . . .” begin Daan onseker.
“Elaine gaan oom Dirk en tant Truia mos môre groet, Daan,” herinner Gerda haar wederhelf.
“Ja, wil jy glo!” sê Daan skielik soos ’n samesweerder in ’n duistere komplot. “Ek dink jy moet haar môre iewers op Avondrus gaan voorstaan, Niel. Maar hoeveel sukses jy gaan behaal, kan ek nie eens raai nie. Ons hoop maar vir die beste.”
2
Elaine is nog bitter ontstoke toe sy by Prins se stal aankom. Dat haar pa Boskloof moet verkoop, is al erg genoeg, maar dat hy die ou familieplaas aan ’n Durandt wil verkoop . . .!
“Ek wonder of jy saam met Boskloof verkoop gaan word, Prins?” gesels sy met die vurige, bruin hings terwyl sy liefdevol met haar hand oor sy satyngladde nek streel. “Ek sal jou baie mis wanneer ek op die dorp woon . . .”
Die geklop van perdepote laat haar vlugtig in die rigting van die huis kyk, net betyds om te sien hoe Niel en sy pa in die rigting van Bordeaux verdwyn.
Hierna saal sy Prins op en ry op ’n stywe galop na die plantasie toe wat soos ’n groen woud lyk. Die gekwetter van voëls is vir Elaine soos strelende musiek. Dis haar wêreld, hierdie wêreld met sy wye, oop vlaktes, sy groen heuwels, blou berge en kronkelende riviere. Dit was nog altyd haar wêreld en dit sal altyd haar wêreld bly . . . al sal daar ook nie meer vir haar ’n Boskloof wees nie . . .
Elaine kom pas voor middagete tuis. Haar ma is reeds besig om op te skep, dus het sy net tyd om haar hande te was, en dan sit hulle aan vir ete.
Aan tafel word daar nie weer ’n woord oor die verkoop van Boskloof gerep nie. Daan en Gerda gesels oor die bure en vra Elaine uit na haar werksaamhede die afgelope jaar in Johannesburg se hospitaal.
Die volgende oggend is Elaine vroeg uit die vere. Sy besef dat haar verblyf op Boskloof vinnig ten einde loop, daarom wil sy soveel van die plaaslewe geniet as wat sy moontlik kan.Wanneer sy haar op die dorp, op Leeudrif gevestig het, sal sy altyd kan terugdink aan hierdie laaste paar dae op haar geboorteplaas.
Sy stap na die beeskraal toe waar Jafta besig is om ’n paar brandmaer koeie te melk en sy kyk die maer diere met ’n weemoedige blik aan. Dis ’n sonde om sulke diere te melk, dink sy, maar sy besef ook dat haar pa weet wat hy doen . . . Hy moes net nie die plaas aan Niel Durandt verkoop het nie.
Haar pa se vriendelike stem maak meteens ’n einde aan haar getob.
“Jy is vroeg uit die vere, ounooi,” sê hy. “Gaan jy nog vanmôre vir oom Dirk en tant Truia dagsê?”
“Dis die plan, Pappa. Maar kyk, daar staan Mamma in die agterdeur en dit lyk