Jannie laat die sportsak met klere kaplaks op die vloer val en hardloop na die klavier wat swart en glimmend in die hoek staan. Dan steek sy vas, tree stadig nader. Streel met ’n versigtige hand oor die gepoleerde hout.
Nols moet hom inhou om die kind nie onmiddellik af te jak nie. Dit lyk darem of Jannie weet om die instrument met respek te behandel.
“Kan ek speel, meneer, kan ek speel?”
Nols frons.
“Nie nou nie, Jannie,” maan Stien. “Môre is nog ’n dag. Nou eers iets eet.”
Jannie neem verlangend afskeid van die klavier en volg hulle kombuis toe. Ná ’n bord sop en etlike snye tuisgebakte brood is die kind duidelik morsdood van die vaak.
“Jy moet in die bed klim,” sê Stien. “Kom, ek wys jou waar jou kamer en die badkamer is.”
“Goed. Nag, dan … meneer.”
Groot gaap. Sleepvoetend dra die kind die sportsak by die trap op.
Stien loop agterna. “Onthou nou, ek is Stien. En sê tog vir my oom net Nols.”
Nols bly sit met sy grimmige gedagtes alleen voor die vuur. Dít het hy nie gesoek nie. En dis al weer een van Stien se afvlerk voëltjies waaroor sy haar so dikwels ontferm. Laat die kind tog net nie ’n tikverslaafde of so iets wees nie. Die moontlikhede vir moeilikheid is legio. Hy kap met ’n grafie ’n halfgebrande stomp middeldeur en krap die brandende stukke op ’n hoop. Vonke spat en die vlamme spring hoër.
Na ’n rukkie draf Stien by die breë houttrap af en gaan sit langs haar oom op een van die twee groot, sagte leerbanke vol kussings wat teenoor mekaar staan.
“Die kind is heel tuis, pak self uit.” Op die olienhoutkoffietafel wag haar glas whisky, wat sy dankbaar optel. “So ja!” sug sy. “Dit was ’n lang dag.”
“Christina Terblanche!” spreek Nols haar aan. “Wat het jy aangevang? Vir wat moes jy ’n vreemde seunskind hiernatoe bring? En dit nogal so ’n snaakse …”
“Dis erger as wat jy dink,” sê Stien. “Dis nie eers ’n seun nie, dis ’n meisiekind.” Sy loer skuins na hom.
Nols pers sy lippe opmekaar. “O,” sê hy.
“Man, ek is jammer, maar dit was ’n fout. Ek wou nog sê ’n seun, maar die kind lyk toe nes ’n seun en met die naam Jannie, en sy was so bly toe sy hoor sy’s genooi en …”
“En nou moet ek dit maar verdra?”
“Moenie met my raas nie, Nols. Ek is broos. Uitgemaak met Riaan. Jy sal seker bly wees, jy’t nooit van hom gehou nie, ek weet.”
“Doodreg, ek het nie. Kon sommer sien hy’s die soort wat homself in elke winkelvenster spieël. Maar jy sien altyd net die goeie kant van mense. Dan’s jy diep bedroef as hulle jou teleurstel.”
“Ek is seker maar naïef,” sug Stien. “En goedgelowig. Maar dis nou alles oor, glo my!”
Nols weet dit sal in elk geval nie help om te sê sy moes nie die meisiekind gebring het nie. Jannie is nou hier, hy moet maar net uithou. Dis gelukkig nie ’n lang vakansie nie.
Hy merk dat daar trane onder Stien se ooglede uitgly en dit vermurwe sy hart.
Hy leun agteroor. “Nou ja, vertel vir jou oom.”
In die kamer langs Stien s’n lê Jannie nog wakker, gespanne in die vreemde omgewing. Bo-oor die beddegoed het sy die lappieskombers oopgegooi wat sy saamgebring het. Sy lê opgekrul in die driekwartbed, arms styf om ’n warmsak met ’n gehekelde oortreksel wat iemand in die bed gedruk het. Die sak is nie meer regtig warm nie, maar dis goed om iets te hê om aan vas te hou.
“Lyk my die nagte is koud hier, Pa,” gesels sy in haar kop met haar pa soos haar gewoonte is. Sy onthou hom van die foto wat altyd op haar ma se bedkassie gestaan het, saam met die vet ronde wekker en die rooi naellak en die botteltjie Vicks wat vir alles help. Nou ja, amper alles.
’n Lang man gewees, haar pa, met ’n bos rooi hare, maar donkerder as Jannie s’n, en groen oë. Op die foto staan hy agter haar ma, hou haar vas, sy arms om haar skouers, sy ken op haar kop. So of hy haar wil oppas, vir altyd wil vashou en beskerm. Nie of hy sou geloop het en nooit weer teruggekom het nie.
“Pa kon maar gelat weet het,” kla Jannie opnuut. “Kon maar koebaai gesê het. Minstens. Dan het ’n mens geweet. Dis sleg om nie te weet nie, Pa.”
Sy trek die lappieskombers op om haar ore. “Toe Matrone my vanmiddag laat roep het, toe dink ek eers dis dalk Señora wat my kom haal het. Señora self, of Roberto. Toe nie. Maar hierie mense is orraait, dink ek. Hulle hou van musiek. Die Nols-man lyk maar kwaai, maar Stien is vriendelik met ’n mens. Sy’t mooi bruin oë en blonde hare met strepies highlights, cool.”
Jannie se koue voete begin nou warm word. “Maar dis maar deksels stil hierso, Pa. Horlosie tik … daar’s ’n uil innie tuin …”
Met ma Ellie praat Jannie nooit so in haar kop nie, ook nie met ouma Nonnie nie. Om met die pa te gesels wat maar altyd ’n skim was, is een ding, maar dis ’n ander ding om aan haar ma of ouma te dink. Dis ’n seer ding, jy voel dit aan jou lyf. Knyp hier om jou bors soos die klampe wat Roberto vir sy houtwerk gebruik om planke teen mekaar te druk terwyl die houtgom droog word. Druk hulle solat die gom uitpeul. Om oor daai seer te vryf, help niks.
Jannie wonder hoe ’n soort mens is dié ma Kate wat die sop gekook het en wat seker die warmsak in die bed gesit het. Bietjie soos ma Ellie, miskien? Nie baie ma’s wat so is nie, nee. Nie so mooi nie, om mee te begin. Die mooiste bruin krulhare en die mooiste donker oë en ’n klein ou middeltjie. Sy’t mooi aangetrek ook, altyd met ten minste ’n oulap se rooi. Partykeers vir ’n partytjie ’n heeltemal rooi rok en daarby die goue oorbelle wat Jannie se pa vir haar gegee het voor hy weggeraak het.
En dans kon sy dans en sing kon sy sing. Bo-op die tafel in antie Fienie se boardinghuis een Oujaarsaand, onthou Jannie. Antie Fienie was die duiwel in, sy’t gesê dis ’n onsindelike en ’n onsedelike spul en die eerste was die ergste. Maar sy’t ook nie te veel gekla nie, want sy’t ’n oop kroeg gehad daai aand (te hel met ’n licence, sy lewer mos ’n diens) ennie manne het saamgedrom. En toe sing ma Ellie op die middernag se klok “Ave Maria” lat die hele ou spul snot en trane huil. Dronkverdriet, het antie Fienie met ’n snork gesê, maar sy het darem self met ’n hand oor haar wange gevee toe sy dag niemand sien haar nie. En antie Fienie drink nooit.
Beste nog was as ma Ellie kwaad geword het – maar vir iemand anders, liewer nie vir Jannie nie. Soos die keer met die val, sy was toe vyf jaar oud. Die kinders van die buurt het graag op die swings en ander goed gaan ry in die speelpark voor die helderpienk gemeenskapsaal in Woodstock. Jannie was nog te klein om alleen soontoe te gaan, maar sy kon saamstert met antie Fienie se twee opgeskote seunskinders as hulle geblo het om ’n ogie oor die kleintjie te hou.
“Ek wil op die slaaid ry, Ronnie, man! Samblief, man,” neul Jannie. Sy mag eintlik net op die swing of die merry-go-round ry omdat die kinders rof raak op die ander klimgoed, maar sy wil bitter graag met die hoë glyplank so woerts-warts tot op die grond blits.
“One time, nè? En jy neulie vir noggie,” maan Ronnie, en hou haar hygasemglip dop tot sy veilig op die grond is. Nou moet sy terug merry-go-round toe.
Ronnie en sy broertjie doen hulle eie ding en gou is die merry-go-round vir Jannie darem té vervelig. Daar’s g’n groot kinders by om die ding ordentlik te lat tol nie. Kort voor lank spring sy af en loop weer na die glyplank toe. Dis mos nie moeilik om met die leertjie op te klim nie. Ok nie moeilik om te stop nie, dink Jannie, mens slaat mos net jou voete vas innie sand, enigeen kan dit mos regkry. Veral iemand met tekkies aan soos haar bloues.
So klouter sy weer teen die trap op, gaan sit en laat los om af te seil soos die wind. Maar reg agter haar klim ’n groot seunskind met diksooltekkies op, van daai wat dink dis ’n groot grap om