Sy kyk hom in die oë, sonder ontwyking. Probeer ’n woordelose boodskap oordra. Sy sal vannag by hom in sy hotelkamer bly as hy maar net sy ooglid roer. Herinneringe word lewend in haar. As Louis Paulter nie tussenbeide gekom het nie, dink sy spytig. Daardie vaal vroutjie van Stacey sou nie die ergste belemmering gewees het nie. Alles sou anders kon gebeur het. Ofskoon hulle nie lank in Londen was nie (weens finansiële oorwegings moes daar onder hoë druk gewerk en klaargekry word), was dit lank genoeg om ’n verstandhouding te bewerkstellig.
Gedurende werktyd was hulle afsydig genoeg, maar tussenin was daar die nagte soos rooiryp granate. Het Louis werklik tussenin gekom? wonder Barbara met die terugkerende ademloosheid van daardie tyd. Of het ek hom aangegryp as ’n teensimbool? ’n Kwessie van natuurlike balans? Wou ek voorkom dat dit vanself uitbrand tussen my en Stacey, en wou ek laasgenoemde die genoegdoening ontsê?
“Weet jy wat dink ek nou?” vra Barbara. “Ons moes drie jaar gelede, daardie dag op die Teems, vir Louis voorgestel het aan jou Winnie.”
“Nee,” weerlê hy sonder aarseling. “Ek sou haar eerder vir myself wou hou. Mense verstaan nie, behalwe dié wat haar van nader geken het. Ek was verslaaf aan haar. Sy was ’n poel van rus, iets en iemand om na huis toe te kom na elke omswerwing van die gees en die vlees. Maar sy wou dit nie so hê nie. Sy wou my hê sonder die omswerwinge, sien?”
Die erkenning van Winnie se belangrikheid in sy bestaan krap Barbara om. Die dwalende blik draal steeds rondom haar, sodat sy met ongemak besef: dis na Winnie wat hy soek. Hy kon vir Winnie nog nie afsweer nie.
Oomblikke lank wou sy haar vanaand verbeel dat sy weer heeltemal deurbreek tot Stacey Vaughan, maar nou twyfel sy. En tog, hy het haar nie weggestuur en ontmoedig nie. Sy moet daarop bou. Hy is haar enigste skakel met ’n soort lewe en toekoms wat andersins, saam met Louis, vir haar volkome ontoeganklik sal bly.
“Dan maak ons dit ’n afspraak. By jou ateljee?” soek sy bevestiging.
“Hoe nou? Ja, o ja. So gou jy kan kom, enige dag, enige tyd. Hier is my kaartjie. Vra net vir die baas, reg? Wat ’n bestiering dat ons paaie weer gekruis het, engel. Ons . . . e . . . sal ek maar sê ons rekening is nog nie afgesluit nie?”
Hy knipoog vir haar, en glimlag met ’n nuwe soort glimlag wat hy het: dit raak net die een helfte van sy gesig, asof die ander helfte tydens skok of ’n ligte aanval buite aksie gestel is.
Hulle drankies is klaar en hy teken die strokie sonder om te vra of sy nog iets wil drink. Hy kon haar ten minste vir ete genooi het, maar hy swyg.
Met gemengde gevoelens ry Barbara Paulter terug koshuis toe. Verydeling en opwinding veg om die botoon. As sy Stacey Vaughan net kon peil, net kon weet presies wat in sy gemoed omgaan.
Die koshuisatmosfeer slaan haar soos ’n ou, halfdroë vadoek in die gesig. Altyd ’n kosreuk, al spuit ’n mens ook ’n hele flessie van die duurste lugverfrisser in die woonstel leeg. Sy verbeel haar ook dat sy altyd die skooldogters kan ruik, hulle blou springjurke, die goedkoop toiletmiddels. Bid jou aan, Louis vertel haar nou die aand so ewe ongeërg dat die nuwe onderwyseres ’n middel gebruik wat Blanche ook gebruik het. Was hy naïef, of bloot onskuldig, of bedoelend?
Hierdie lewe het haar lank laas so keelvol laat voel as juis vanaand in haar toestand van onseker opwinding. Stilte heers in die barre gange. Die daglange, popelende lewe gaan gedemp voort agter geslote bruin kamerdeure. Dis die tyd voor ligte-uit.
Die woonstel se badkamerdeur is toe. Sy vermoed dat dit Louis is, en klop aan. Die krane se gespoel breek af, en die helder meisiestem van Petro Schoon antwoord: “Nou-nou klaar . . .”
Indringer, dink Barbara wrokkig. Jy en jou gespuis. Op ’n ingewing praat sy teen die geslote deur: “Ek wil graag met jou praat, net hierna.”
“Goed, mevrou.”
Die gedienstigheid kalmeer Barbara so effentjies. Louis het gesê dat hy laat sal werk in die skoolkantoor. Dis op grond daarvan dat sy haar vry gevoel het om Stacey Vaughan te ontmoet. En om nou vir Petro Schoon voor stok te kry.
Sy het nie veel om te sê nie. Maar dit moet vernietigend wees.
Dis slegs minute voordat die meisie, in syerige paisley-kamerjas, aan die halfoop deur van die woonstel tik.
“Kom binne,” sê Barbara formeel.
“Mevrou wou my sien?” Beleef wel, maar nie gedienstig soos ek netnou gedink het nie, besef Barbara.
“Ja. Rina Schoon . . . familie van jou?”
“My skoonsuster, mevrou.”
“Wie is die mens . . . wat doen sy?”
“Sy werk tans in ’n kantoor by die munisipaliteit.”
“En haar man?”
“My broer? Besig met diensplig.”
“Met ander woorde, sy is eintlik niemand en van nêrens.”
Dit lyk asof daar staal kom in die blik van die meisie met die heuningblonde voorkoms, die eweredige tande en die diep mondhoeke. “Ek neem aan u ondervraging staan in verband met die filmrol wat sy gekry het,” sê Petro Schoon reguit.
“Jy is volkome reg. En ek het ’n vermoede dat die kinkel in die kabel hier van jou kant af gekom het. Jy het geweet wat aangaan. Jy het via my van die film gehoor en met die kennis na haar toe gehardloop, nie waar nie? Om vir julle hele familie ’n slaggie te slaan?”
Die meisie glimlag, sonder hoon, maar ook sonder ontwyking: “U het dit nie juis stil gehou nie, het u? As elke skooldogter daarmee rondgeloop het?”
Barbara was nie hierdie uitgesprokenheid te wagte nie. Louis se oogappel op die personeel, sy weet dit intuïtief. Sy kon Petro Schoon van die eerste oomblik af nie verdra nie. “Jy versterk my vermoede dat jy uit jou pad gegaan het om my die rol te laat misloop,” beskuldig sy.
“Mevrou is heeltemal verkeerd. Ek was baie verbaas toe ek by Rina hoor wat gebeur het. Wat haar betref: u beweer sy is niemand en van nêrens. Ek kan u anders inlig. Sy het ’n hele paar geslagte fyn kultuur agter haar, waarby die uitvoerende kunste ingesluit is. Sy het self drama geswot, en sy kan sing. Goed ook. Maar ek sal nie daaroor uitwei nie omdat sy nie daarmee te koop loop nie.”
“Wel, wel, wat het ons hier?” probeer Barbara herstel van haar verbasing oor die meisie se durf. “ ’n Reklame-agent vir ’n munisipale klerkie?”
“Dis soos u dit wil laat klink. Gaan dan maar voort, die skooldogters is honger vir sensasie.”
“Hoe durf jy so met my praat? Vergeet jy dat jy ’n ondergeskikte is?”
Petro Schoon glimlag. So half droewig, asof in mededoë. Die afwesigheid van nydigheid vertoorn Barbara nog die meeste. Sy glo tog nie dat dit eg kan wees nie. Die meisie het ferm stellings gemaak, maar sonder katterigheid. Haar stem het heeltyd daardie singende, gedrae kwaliteit behou asof sy met digterlike werk besig is.
“Sal u my nou verskoon as daar niks anders is nie?”
“Ja,” sê Barbara buite haarself, “daar is iets anders. Jy moet asseblief ophou skaapoë vir meneer Paulter maak.” Noudat dit uit is, kan sy haarself nie keer nie. “Jy dink ek kom dit nie agter nie. Hoe jy vir hom wierook in die badkamer strooi, en alte gou is om kastig ’n saak met hom te bespreek, en hoe jy hom aan die koshuisdogters uitveil. ‘Meisies, ons sal eers vir meneer moet vra.’ En hoe jy aan tafel net gedurig sit en kyk of hy nie sout en peper nodig het nie. Sies tog.”
Die openlike smaling moes tref. Petro Schoon word deurskynend bleek. “Mevrou, ek is verloof,” sê sy amper onhoorbaar sag.
“En daarom veilig?”
“Vir sommige vroue beteken so ’n verbintenis nogal iets,” antwoord Petro ewe sag. “Maar ek wil liewer niks verder sê nie. Ek hoop u kan u persoonlike probleme uitsorteer.” Sy swaai om en loop blindweg die woonstel uit.
En