1
barwa – tu: mundur, mundurek. [przypis edytorski]
2
obrócić się (daw.) – skręcić. [przypis edytorski]
3
znowuj (gw.) – znowu. [przypis edytorski]
4
on, w onym (daw.) – ten, w tym. [przypis edytorski]
5
ino (daw.) – tylko. [przypis edytorski]
6
nie masz (daw.) – nie ma. [przypis edytorski]
7
pomnieć (daw.) – pamiętać; zwracać na coś uwagę. [przypis edytorski]
8
przecz (daw.) – dlaczego, po co. [przypis edytorski]
9
trza (gw.) – trzeba. [przypis edytorski]
10
Bogiem a prawdą – mówiąc szczerze, w istocie, naprawdę. [przypis edytorski]
11
taj coże (gw.) – to i cóż, no i co. [przypis edytorski]
12
rozwierać (daw.) – dziś: otwierać. [przypis edytorski]
13
przystojnie (daw.) – tu: przyzwoicie, właściwie. [przypis edytorski]
14
przez (tu gw.) – bez. [przypis edytorski]
15
bez (tu gw.) – przez; bez noc – przez noc, w ciągu nocy. [przypis edytorski]
16
wirydarz (daw.; z łac. viridarium: ogród, park) – wewnętrzny dziedziniec, otoczony krużgankami (długimi gankami), często z ogrodem lub studnią. [przypis edytorski]
17
zaświaty – tu: odległe miejsce. [przypis edytorski]
18
pośledni (daw.) – gorszy. [przypis edytorski]
19
Barbara Zápolya (ok. 1490–1515) – polska królowa w latach 1512–1515, pierwsza żona Zygmunta Starego. [przypis edytorski]
20
parlare italiano, utrapiare polono, wymyślare androno, nulla niente di buono – żartobliwa stylizacja na język włoski: mówić po włosku, dokazywać po polsku, wymyślać androny (bzdury), nic dobrego (niegrzeczne dzieci). [przypis edytorski]
21
pókiż – tu: jak długo. [przypis edytorski]
22
wżdy (daw.) – przecież. [przypis edytorski]
23
bucić się (daw.) – pysznić się, przechwalać się. [przypis edytorski]
24
rzec (daw.) – powiedzieć. [przypis edytorski]
25
pokąd (daw.) – dopóki. [przypis edytorski]
26
poła – brzeg ubrania (płaszcza, marynarki itp.). [przypis edytorski]
27
imać się (daw.) – trzymać, chwytać. [przypis edytorski]
28
ostać (daw.) – zostać. [przypis edytorski]
29
fraucymer (z niem. Frauenzimmer) – komnata kobiet, pokój dla dam. [przypis edytorski]
30
beze a. bez (tu gw.) – przez. [przypis edytorski]
31
takoż (daw.) – dziś: także. [przypis edytorski]
32
febra – tu: gorączka. [przypis edytorski]
33
prysiudy (z ukr.) – przysiady, figury taneczne. [przypis edytorski]
34
Che orgia! Che demoni! Che bestie infernale! (z wł.) – co za orgia, co za demony, co za bestie piekielne. [przypis edytorski]
35
Czicho mi saras! – cicho mi zaraz. [przypis edytorski]
36
I'orecchie mi crepano (z wł.) – uszy mi pękną. [przypis edytorski]
37
che pazie diaboli incarnati (z wł.) – że paziowie to diabły wcielone. [przypis edytorski]
38
łokieć – daw. miara długości, ok. 0,6 m. [przypis edytorski]
39
dziwować się – dziś: dziwić się. [przypis edytorski]
40
bigos – tu: awantura. [przypis edytorski]
41
z nadsypką – dziś: z nawiązką; dać więcej, niż się należy. [przypis edytorski]
42
bajać (daw.) – kłamać. [przypis edytorski]
43
na wierzchu – tu: na przedzie. [przypis edytorski]
44
roztasować – tu: rozpakować. [przypis edytorski]
45
ciżmy – daw. rodzaj obuwia o czubkach wywiniętych nieco w górę. [przypis edytorski]
46
łacno (daw.) – szybko, łatwo. [przypis edytorski]
47
palcat – kij bojowy, broń ćwiczebna przy nauce szermierki. [przypis edytorski]
48
zabaczyć (daw.) – zapomnieć. [przypis edytorski]
49
tedy (daw.) – więc. [przypis edytorski]
50
płeć (tu daw.) – cera, skóra. [przypis edytorski]
51
poezyj – dziś popr. forma: poezji. [przypis edytorski]
52
krezka, właśc. kryza – kolisty marszczony kołnierz, element stroju dworskiego w XVI i XVII w. [przypis edytorski]
53
safianowy – wykonany z barwionej koziej skórki, wyprawianej przy użyciu garbników roślinnych. [przypis edytorski]
54
pinia – drzewo iglaste rosnące w krajach śródziemnomorskich. [przypis edytorski]
55
spomnieć sobie (daw.) – przypomnieć sobie, pomyśleć. [przypis edytorski]
56
przecz (daw.) – dlaczego. [przypis edytorski]
