Syntezy i niuanse. Janusz Dobieszewski

s. 111.

      77

      Tamże, s. 139.

      78

      Tamże, s. 145, 169 (w ostatniej frazie Kamiński cytuje Iwana Panajewa).

      79

      Tamże, s. 171.

      80

      Tamże, s. 174.

      81

      Tamże, s. 203.

      82

      Tamże, s. 249.

      83

      M. Bakunin, Reakcja w Niemczech, przekład pod redakcją A. Landmana, w: M. Bakunin, Pisma wybrane, red. H. Temkinowa, t. 1, Warszawa 1965, s. 129.

      84

      Tamże, s. 156.

      85

      Tamże, s. 152.

      86

      Tamże, s. 127.

      87

      Tamże, s. 128.

1

Artykuł powstał w ramach projektu badawczego NCN „Epistemologia doświadczenia religijnego w myśli rosyjskiej i żydowskiej” (2014/13/B/HS1/00761).

2

M. Bierdiajew, Rosyjska idea, przeł. J.C. – S.W., Warszawa 1999, s. 39–40.

3

П. Я. Чаадаев: pro et contra. Антология. Личность и творчество Петра Чаадаева в оценке русских мыслителей и исследователей, ред. А. Ермичев, С.-Петербург 1998, s. 494. Wszystkie cytaty z prac nietłumaczonych na język polski w przekładzie własnym.

4

Tamże, s. 399.

5

Tamże, s. 415.

6

И. Евлампиев, История русской метафизики в XIX–XX веках, т. 1, С.-Петербург 2000, s. 50.

7

A. Hercen, Rzeczy minione i rozmyślania, t. 2, przeł. E. Słobodnikowa, Warszawa 1952, s. 263.

8

W sumie Listów filozoficznych było osiem, aczkolwiek wydawcy dołączali do nich niekiedy również jeszcze jeden, dziewiąty; publikacja tych pozostałych listów miała miejsce już po śmierci Czaadajewa.

9

М. Гершензон, П.Я.Чаадаев. Жизнь и мышление, С.-Петербург 1908, s. 140.

10

P. Czaadajew, Listy, przeł. M. Leśniewska, L. Suchanek, Kraków 1992, s. 74–75.

11

Tamże, s. 78.

12

М. Гершензон, П.Я.Чаадаев. Жизнь и мышление, dz. cyt., s. 137.

13

M. Jedliński, Rosyjskie poszukiwania sensu i celu… Myśl historiozoficzna Iwana Kiriejewskiego, Aleksego Chomiakowa i Piotra Czaadajewa, Bydgoszcz 2015, s. 190.

14

Д. Мережковский, Чаадаев (1794–1856), w: П. Я. Чаадаев: pro et contra, dz. cyt., s. 409.

15

В. Кожинов, Пушкин и Чаадаев, w: П. Я. Чаадаев: pro et contra, dz. cyt., s. 707.

16

P. Czaadajew, Listy, dz. cyt., s. 78, 85.

17

Tamże, s. 85.

18

Tamże, s. 172.

19

P. Czaadajew, Apologia obłąkanego, w: Wokół słowianofilstwa, red. J. Dobieszewski, Warszawa 1998, s. 72, 73.

20

G. Przebinda, Od Czaadajewa do Bierdiajewa. Spór o Boga i człowieka w myśli rosyjskiej (1832–1922), Kraków 1998, s. 104.

21

A. Walicki, Zarys myśli rosyjskiej. Od oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków 2005, s. 150.

22

P. Czaadajew, Listy, dz. cyt., s. 87.

23

Tamże, s. 81, 83.

24

Tamże, s. 188.

25

И. Евлампиев, История русской метафизики в XIX–XX веках, т. 1, dz. cyt., s. 55, 58.

26

П. Я. Чаадаев: pro et contra, dz. cyt., s. 279.

27

Tamże, s. 475.

28

Tamże, s. 279.

29

Tamże, s. 280.

30

Tamże, s. 302.

31

Tamże, s. 314.

32

Tamże, s. 299.

33

А. Ермичев, А. Златопольская, П. Я. Чаадаев в русской мысли. Опыт историографии, w: П. Я. Чаадаев: pro et contra, dz. cyt., s. 34.

34

П. Я. Чаадаев: pro et contra, dz. cyt., s. 339.

35

Tamże, s. 15.

36

П.Я. Чаадаев, Полное собрание сочинений и избранные письма, т. 2, Москва 1991, s. 454; por. również M. Jedliński, Rosyjskie poszukiwania sensu i celu…, dz. cyt., s. 123, 153.

37

П. Я. Чаадаев: pro et contra, dz. cyt., s. 739.

38

Tamże, s. 207.

39

F. Copleston, Historia filozofii, t. 10 (Filozofia rosyjska), przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 2009.

40

Tamże, s. 9.

41

Tamże, s. 30, 93.

42

Tamże, s. 91.

43

Tamże, s. 101, 96.

44

Tamże, s. 108, 109.

45

Tamże, s. 116.

46

Tamże, s. 271.

47

Tamże, s. 314.

48

Tamże, s. 206.

49

Tamże, s. 247.

50

Tamże, s. 310, 339.

51

Tamże,