Pedagogika ogólna, Warszawa: WAiP 2008, s. 493.
26
W. Starnawski, dz. cyt., s. 54.
28
M. Łobocki, Metody badań pedagogicznych, Warszawa: PWN 1978, s. 23–24.
29
Zob. Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, red. M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, t. 1: Istota i sens wychowania – wokół kontekstów i znaczeń, t. 2: Ku czemu wychowywać w nieprzejrzystym świecie, t. 3: O praktykach wychowania – co wzbogaca, co zubaża wychowawcę, Gdańsk: GWP 2007; t. 4: Ku demokracji poprzez edukację, Gdańsk: GWP 2008; t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, Sopot: GWP 2010.
30
M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak, dz. cyt., s. 13.
31
A. Kożyczkowska, Socjalizacja – wychowanie – psychoterapia. Pytanie o nowe relacje (z perspektywy wędrowca), w: Gdańskie rodowody pedagogiczne. Geneza – kontynuacje – inspiracje – przemieszczenia znaczeń wychowawczych, red. E. Rodziewicz, K. Rzedzicka, E. Zalewska, Gdańsk: Wydawnictwo UG 2004.
32
P. Piotrowski, Idea rozwoju moralnego jako przedmiot badań teorii wychowania. Rekonstrukcja i analiza współczesnych koncepcji, nieopublikowana praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Józefa Górniewicza, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn 2010.
34
B. Śliwerski, Program wychowawczy szkoły, Warszawa: WSiP 2001; tenże, Teorie wychowania, w: Pedagogika, t. 4: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, red. tegoż, Sopot: GWP 2010, s. 209–238; tenże, Myśleć jak pedagog, Sopot: GWP 2010.
35
M. Łobocki, Wstęp, w: Psychologia humanistyczna a wychowanie, red. tegoż, Lublin: Wydawnictwo UMCS 1994, s. 5.
36
B. Śliwerski, Podstawowe prawidłowości pedagogiki, Warszawa: Wydawnictwo APS 2011.
37
Rozdział ten powstał na podstawie fragmentów rozdziału Teorie wychowania z podręcznika Pedagogika [B. Śliwerski, Teorie wychowania, w: Pedagogika, t. 4: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, red. tegoż, Sopot: GWP 2010, s. 209–238].
38
J. Michálek, Topologie výchovy. Místo výchovy v životě člověka, Praha: Oikoymenh 1996, s. 13.
39
J. Bagrowicz, S. Jankowski, „Pan Bóg twój, wychowuje ciebie” (Pwt 8,5). Studia z pedagogiki biblijnej, Toruń: Wydawnictwo UMK 2005, s. 17.
41
N. Pelcová, Vzorce lidství. Filosofie o člověku a výchově, Praha: ISV 2001, s. 29.
43
S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Łódź: Wydawnictwo Salezjańskie 1981.
44
R. Palouš, K filozofii výchovy. Východiska fundamentální agogiky, Praha: SPN 1991, s. 79.
45
V. Štverák, Obecná a srovnávací pedagogika, Praha: Univerzita Karlova 1997, s. 55.
47
I. Kant, O pedagogice, przeł. D. Sztobryn, Łódź: Dajas 1999, s. 41–43.
48
V. Štverák, dz. cyt., s. 57.
49
B. Wołowik, Historia polskiej terminologii szkolnej, Opole: WSP 1979, s. 23–24.
50
J. Michálek, dz. cyt., s. 13.
51
A. E. Szołtysek, Filozofia wychowania: ontologia, metafizyka, antropologia, aksjologia, Toruń: Adam Marszałek 1998.
52
Tenże, Filozoficzne podstawy programu wychowania: rodzina, naród, państwo. Memoriał w sprawie edukacji narodowej, Katowice: Esse 1999.
53
S. Sobczak, Celowość wychowania. Tomistyczne podstawy teleologii wychowania, Warszawa: Navo 2000, s. 32.
54
A. Jabłoński, Budowanie społeczeństwa wiedzy. Zarys teorii społecznej Karla R. Poppera, Lublin: Wydawnictwo KUL 2006, s. 13.
55
Z. Mysłakowski, Wychowanie człowieka w zmiennej społeczności. Studia z filozofii wychowania, Warszawa: Książka i Wiedza 1964, s. 246.
56
K. Sośnicki, Naukowość pedagogiki, „Studia Pedagogiczne”, t. XXXVII: Współczesne innowacje w systemie oświaty i wychowania, red. R. Miller, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1976, s. 28.
57
J. Kmita, Metodologiczne znaczenie praktyki edukacyjnej dla nauk humanistycznych, „Studia Filozoficzne” 1988, nr 12, s. 136.
58
J. Brzeziński, O poznaniu naukowym w pedagogice (refleksje metodologiczne), „Kwartalnik Pedagogiczny” 1979, nr 2, s. 54.
59
A. Schaff, Stereotypy a działanie ludzkie, Warszawa: Książka i Wiedza 1981.
60
R. Palouš, Filosofická reflexe nekolika pojmù školské pedagogiky, Praha: Univerzita Karlova, Nakladatelství Karolinum 2010, s. 9.
61
W kilku kolejnych akapitach korzystam z fragmentów rozdziału Teorie wychowania z podręcznika Pedagogika [B. Śliwerski, Teorie wychowania, w: Pedagogika, t. 4: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji, red. tegoż, Sopot: GWP 2010, t. 4, s. 209–238].
62
P. Piotrowski, Badania porównawcze w metateoretycznie zorientowanej refleksji nad wychowaniem. Zarys problematyki metodologicznej, w: J. Górniewicz i in., Prace naukowe Katedry UNESCO. Academic publications of UNESCO chair, przeł. J. Prusik, Olsztyn: UWM 2008, s. 78.
63
Por. B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 1998; Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2003, t. 1; M. Nowak, Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa: WAiP 2008.
64
T. Pawłowski, Tworzenie pojęć w naukach humanistycznych, Warszawa: PWN 1986, s. 6.
65
A.M. de Tchorzewski, Refleksje metodologiczne wokół trzech podstawowych pojęć pedagogicznych, w: Społeczeństwo. Opieka. Wychowanie. Prace dedykowane Irenie Jundziłł w osiemdziesięciolecie urodzin, red. J. Żebrowski, Gdańsk: Wydawnictwo UG 2004, s. 92.
67
T. Pawłowski, dz. cyt., s. 10.
68
B. Hajduk, E. Hajduk, O rodzajach
