“Julle kan tog nie help nie, dis omstandighede, ’n slegte sameloop. Sê wat ek kan doen om te help. Enigiets.”
Marissa kyk op, sy lyk seker vreeslik met haar rooi gehuilde oë en sy sien dit in die uitdrukking op Theo Wessels se gesig. Hy is geskok, seker ook jammer vir haar. So what! Sy gee nie om wat hy van haar dink nie, hy kan walg ook as hy wil.
“Ag, my kind …” sê haar pa.
“Ek kan nie glo dat hy dit gedoen het nie!”
“Hy het en ons kan dit nie verander nie.”
“Ons moet Poupan toe of bel en hoor. Waar is sy pa-hulle?”
“Seker by die huis.”
“Miskien moet jy liewer nie saamkom nie. Laat ons eers uitvind presies wat die gevoel is.”
“Ek sal nie vir altyd kan wegbly nie. Ek moet …”
“Nie vandag nie.”
“Gaan julle,” val Theo Wessels in, “ek is hier as sy iemand nodig het.”
Irma streel Marissa se hare. “Jy is nie alleen nie. Mieta is ook hier.”
“Sal Mamma haar net vertel voor julle ry. Ek sien nie kans nie.”
“Natuurlik, maar ek dink sy weet reeds.”
“Ek gaan hoor waar die Nels is,” sê haar pa. “Netnou ry ons verniet Poupan toe.”
Marissa sidder. “Ek’s nou bly ek het nog nie vir Leandra gebel nie.”
“Ja, dít het ten minste uitgewerk,” sug haar ma.
“Het tant Truida niks verder gesê nie?”
“Dawie het skuins voor middagete daar aangekom, so twaalfuur se kant. Niemand het iets vreemds aan hom bemerk nie. Hy was haastig, dis glo al. Toe vat hy vir Mart en ry uit veld toe en dreig om haar dood te maak. Sy sê sy’t losgekom en weggehardloop, toe skiet hy haar in die skouer. Veewagters in die omgewing het die skote gehoor en gaan hulp soek. Laat ons hoop Mart oorleef die aanslag.”
“Jan en Martha is albei Kimberley toe, die Nels is Kalkputs toe,” kom kondig Flip aan. “Irma, is jy reg? Kan ons dadelik ry?”
Haar ma draai na haar, sit haar hande aan weerskante van haar gesig, kyk in haar oë. “Kan ek gaan? Is jy oukei?”
“Julle moet. Sê vir hulle, ek is … hartseer.”
“Nou huil jy weer. Flip …”
“Ek ry nie alleen nie en ek het nou vir Jan gesê ons is op pad.”
“Moenie bekommer nie,” paai die Wessels-man. “Gaan julle. Ek sal haar geselskap hou.”
Maar sy is nie lus vir sy geselskap nie. Sy spring op en loop kamer toe. Agter haar rug hoor sy hoe haar ma en pa namens haar om verskoning vra.
“Ek verstaan,” sê Theo Wessels, “ek sal haar nie pla nie.”
Sy stamp haar kamerdeur oop en gooi dit agter haar toe, sluit dit al sukkel sy met die sleutel. Daar is yswater in die kraffie op haar bedtafel, ’n ou gewoonte wat hulle hier het. Sy maak haar grimeertassie oop, haal ’n houer met hoofpynpille uit, skud ’n hopie van hulle in haar handpalm, sluk drie af. Oorweeg dit om die res ook te drink, maar bedink haar. Drie is seker genoeg. Toe val sy op die bed neer. Met die kussing in haar arms vasgedruk, raak sy huilend aan die slaap.
5
Theo tel ’n Landbouweekblad van die koffietafel af op. Dis die een van verlede maand wat hy toevallig nie gesien het nie. Hy blaai dit stadig deur, lees ’n artikel oor slenkdalkoors. Die inligting is oorbekend en sy aandag is nie by die inhoud nie. Hy dink aan die meisie wat ’n uur gelede nog vol lewenslus was, selfs lus om te baklei, en nou uitmekaarval van skok en verwyt. Sy het haar aan haar trane oorgegee en soek nie sy simpatie nie.
Hy dag nog hy kan ’n vriendskap met haar aanknoop, vanaand saam met haar in die sandpad afstap, vir haar die sterre gaan wys, haar beter leer ken, plan maak om haar weer te sien. Hy ken vroue en sy was, ten spyte van haar houdinkie, duidelik nie onwillig nie. Ja, hy het haar dopgehou en gesien hoe loer sy vir hom aan etenstafel, haar met haar toestemming so te sê klaar in sy arms geneem – buite onder die sterre, of vannag in sy kamer. Nou is dit alles van die baan.
Hy stoot die tydskrif eenkant toe, stut sy elmboë op sy knieë en laat rus sy kop in sy hande. Die lugreëling suis saggies; dis koel, maar hy voel moeg. Hy het die afgelope week bitter min geslaap, hard gewerk saam met sy werkers om sy skaap te laai, toe van Windhoek af tot hier alleen gery, in die hotelletjies op pad nie veel ontspan nie. Toe moes hy nog ’n dag op De Aar oorlê voor die trein ingekom het Poupanstasie toe. Daar was dit hy en sy twee veewagters wat kon help met die aflaai. Hy moet onthou om met Flip du Plessis af te spreek dat hy namens hom nog wagters huur. Of Flip onder omstandighede by alles sal kan byhou, is ’n ope vraag. Die tragedie het hom ook geruk en hy moes hom nog sterk hou ter wille van die vroue.
“Meneer?”
Mieta, die vrou wat die kos bedien het en blykbaar die kombuispersoneel onder haar beheer het, staan voor hom met ’n skinkbord. “Ek het vars koffie gemaak. Die ander pot het mevrou toe skoon vergeet.”
Hy spring op en neem die skinkbord by haar. “Dankie, Mieta, ek het dit nodig om wakker te bly.”
“Hoekom gaan rus meneer nie?”
“Ek het belowe ek sal byderhand wees vir Marissa.”
“Sy slaap. Ek was voor haar kamerdeur met haar koffie, maar sy slaap. Meneer kom van ver, ek kan sien meneer wil rus.”
“Jy is baie oplettend, Mieta. Ja, ek sal my koffie drink en dan kamer toe gaan.”
“Dis die eerste deur langs die badkamer, meneer se tasse is daar. Ek wil nog vra. Bly meneer ’n paar dae?”
“Net vir vannag, ek ry môreoggend vroeg Pretoria toe.”
“Pretoria! Dis die plek waar Marissa haar werk gekry het.”
“Miskien sien ons mekaar daar.”
“Dit sal goed wees as sy ’n vriend het, noudat Dawie dood is. Hy wou nie met Mart trou nie, hy’t Marissa gesoek, te veel.” Sy skud haar kop. “Ek het Irma en Flip se dogter grootgemaak vandat sy klein was. Iemand moet haar vir my oppas, daar in Pretoria. Ek vra vir jou. Sal jy?”
Theo wil verduidelik dat dit onmoontlik is, maar Mieta is ernstig. “Ek sal my bes doen,” sê hy dan.
“Dankie, meneer, baie dankie. My hart voel nou sterker.”
Met dié draai sy om en slof die kamer uit, moeg en moedeloos.
Theo voel jammer vir haar en skuldig omdat hy so ligtelik belowe het. Sy moet desperaat wees om haar grootmaakkind aan die genade van ’n vreemdeling oor te laat. Wat weet sy van sy motiewe? Maar dalk het hy nou ’n verskoning om Marissa ’n slag te bel of te besoek. Hy sal moet uitvind waar sy tuisgaan of ten minste haar selfoonnommer in die hande kry. Maklik! As sy dit nie gee nie, sal haar ma of selfs haar pa. Hulle vertrou hom. Trouens, hy is seker hulle hou van hom – veral Irma.
Vroumense. Hulle is van altyd af daar om hom sy sin te gee. Hy is nie verniet sy ma se enigste seun nie; die witbroodjie van die gesin, een seun onder ses meisies en boonop die jongste. Hy ken vroue, het nie verniet tussen hulle grootgeword nie. Hy weet hoe hulle koppe werk, wat hulle wil hê en wat hulle kan gee. Te danke aan sy oudste suster se wilde vriendin, Ziska Mencke, het hy sy onskuld ook vroeg in die hoërskool al verloor en in die proses veel meer oor hulle geleer.
Theo grinnik, hy gooi ’n titsel melk by sy koffie, roer twee lepels suiker in.
Naas sy plek in die eerste rugbyspan wat hy in graad tien losgespeel het, was Ziska een van die