Soekers na die son. Ena Murray

is doodmoeg en emosioneel uitgeput. Ja, Ma gaan nou reguit bed toe. Kom.”

      Sy marsjeer haar ma beslis kamer toe, help haar selfs uittrek, sien toe dat sy in die bed klim, trek die beddegoed oor haar vas asof sy die kind is. ’n Oomblik kyk sy op die geliefde gelaat af.

      “Het ek Ma al ooit dankie gesê vir die wonderlike moeder wat jy deur al die jare vir my was?”

      Die lippe bewe, die oë blink weer. “Jou lewe en jou optrede teenoor my het die dankie gereeld vir my uitgespel.”

      Die jonger vrou se lippe bewe nou ook vir ’n oomblik verraderlik.

      “Nietemin. Ek wil vanaand dankie sê. Dankie, Ma.” Sy kom vinnig orent. “Nou gaan ek Pa ook bed toe stuur. Hy is ook pootuit.”

      Toe sy in die sitkamer kom, vra Helgard sonder om nou meer ter wille van sy vrou sy kommer weg te steek: “Dink jy nie ek moet maar oorgaan Ou Werwe toe nie, Isabé? Net kos wegbring …”

      “Nee, Pa. Ek dink op die oomblik sal dit die verkeerdste ding wees om te doen. Die beste sal wees om nou bed toe te gaan. Pa weet Ma sal nie aan die slaap raak voor Pa nie by haar is nie.”

      Hy sug. “Goed dan. Die verpleegster sal die beste weet. Ek is eerlik moeg.” Hy trek haar nader, soen haar. “Dankie, my dogtertjie. Dankie vir die wonderlike dogter wat jy nog altyd vir my was en steeds is. Jy was ’n steunpilaar in hierdie dae.” Hy sug weer saggies. “Ons laat dit te veel na om dankie te sê. Op ’n dag wil jy dit graag sê, dan … is die een nie meer daar om dit te hoor nie. Nag, my kind. Nag, Janneman.”

      Toe die deur agter hom toegaan, laat sy hoor: “Ek gaan kos inpak en dan bring jy dit gou weg na Ou Werwe, Janneman. Ek sou gaan, maar ek moet nog inpak. Ek moet môre vroeg vertrek.”

      Hy kyk haar fronsend aan. “Jy is ook bekommerd oor hom.”

      “Natuurlik is ek.”

      “Hoekom het jy Pa en Ma dan van hom weggehou?”

      “Omdat Nols nou in ’n toestand is waarin hy dinge teenoor hulle kan kwytraak wat onvergeeflik kan wees.”

      Janneman sien die lig in die kombuis brand toe hy Ou Werwe se werf inry. In die kombuisdeur kom hy tot stilstand. Die toneel voor hom kan hy met een oogopslag raak opsom.

      “Ek het vir jou kos gebring.”

      “Nou kyk wie’s hier. My oulike kleinboet. Die nuwe baas van Paradys!”

      Janneman swyg, sit die kos langs hom op die tafel neer, kyk in die bloedbelope oë af. “Eet eers ’n stukkie, Nols.”

      “Ek is nie Nols nie. Waar kom jy daaraan? Ek is naamloos. En toe bring die regte, ware Retief vir my kos. Hoe … prysenswaardig.”

      “Isabé het dit ingepak. Nols …”

      “Isabé … my halfsuster. Ek het darem iets op die aarde, iemand … ’n halfsuster. Nie ’n hele nie. ’n Halwe. Maar ’n halwe eier is beter as ’n leë dop, nè?” Die glas word weer omhoog gebring. “Toe eindelik jou storietjie klaargekry?”

      Die tong sleep al en Janneman kyk verward op hom af.

      “Storietjie? Watse storietjie? Nols, dink jy nie jy moet nou eers ophou drink en eet …”

      Met ’n geweldige gebaar word die pak kos van die tafelblad afgestamp, en Nols kom orent, onvas op sy voete. “Jy weet van watter storietjie ek praat, Jannemannetjie. Dié een wat jy nie gou genoeg vir die Hefers kon gaan vertel nie. Mý storietjie!”

      Janneman verstyf, kyk met ontsetting op in die oë voor hom. Hy het hulle nog nooit só sien lyk nie. Dis die oë van ’n vreemdeling.

      “Ek het nie …”

      “Moenie lieg nie!” ’n Hand gryp hom voor teen sy bors vas. “Ek weet hoekom jy dit gedoen het, so gou met die storie na Hantie en haar ouers gehardloop het. Ek weet, Jan Retief! Dis omdat jy haar self wil hê, nie waar nie?”

      “Nols … laat ons liewer môre verder praat …”

      “Nie waar nie, jou … Retief-onderkruiper?! Antwoord my!”

      Die vuishou vang Janneman onkant, laat hom terugsteier sodat hy half by die oop agterdeur uitval. Hy lig hom stadig op sy een elmboog, kyk in ongeloof na die man wat jare lank sy broer was, die held van sy seunsdae.

      Dan kom hy orent, vee die warm straaltjie wat hy op sy lip voel met die agterkant van sy voorarm af, draai om en verdwyn die nag in.

      Isabé wag hom in, sien dadelik die bebloede lip raak wat aan die swel is.

      “Janneman! Wat het gebeur?”

      “Dis niks, man. Dis sommer niks. Ek het die kos gegee, maar ek dink nie hy sal dit eet nie.”

      “Hy het jou geslaan, het hy nie? Hoekom? Waaroor het julle baklei?”

      “Ons het nie baklei nie. Hy … is dronk. Hy weet nie wat hy doen nie.”

      Isabé sug, kyk hom verskonend aan. “Ek is jammer, Jantjie,” sê sy dan. Met die troetelnaampie wat die ouer broer en suster kleintyd teenoor hom gebruik het, probeer sy sy seer verlig. “Ek moes verder gedink het. Jy is miskien nou die laaste mens wat hy wou sien. Maar wat het hom dan so besonder aggressief gemaak?”

      “Hy dink ek het die storie gaan aandra by Hantie en haar ouers. Sý storie … wat natuurlik waar is, maar ek het dit op bevel van Pa gedoen. Dit was nie vir my lekker soos hy wil voorgee nie.”

      “Natuurlik nie. Ek weet. Kom dat ek iets aan jou mond doen. As Pa-hulle môre vra wat met jou lip aangaan, sê jy jy het op die stoeptrap gegly en jou mond teen die pilaar gestamp. Nols is nou baie ontwrig en onseker van homself, Janneman. Die grond het onder sy voete padgegee. Moenie vir hom kwaad wees nie.”

      “Nee. Ek is nie kwaad vir hom nie, maar …” Hy swyg. Maar as hy Hantie gaan laat seerkry … “Dankie, sus. Nag.”

      “Nag, Janneman.”

      Sy staan nog lank alleen die nagwêreld vanaf die stoep en instaar voordat sy ook eindelik met ’n swaar hart omdraai en Paradys se voordeur agter haar toetrek. Dis eers toe sy al in die bed lê dat sy wonder hoe Nols weet dat Janneman by die Hefers was. Hy was nie by die Hefers nie, want Hantie het netnou nog gebel om te hoor of hulle hom gekry het. Toe het sy haar gerusgestel sonder om uit te lap waar Nols hom bevind.

      Sy sluit haar oë moeg. Sy moet slaap. Sy het môre ’n lang pad voor … die lang pad terug na haar eie, persoonlike probleem waarmee sy ook nie raad weet nie.