‘Riley maakt graag indruk op professor Hayman. Ze heeft een oogje op hem.’
Riley kromp ineen bij de herinnering.
Ze wilde zeker niet denken dat ze een ‘oogje’ op hem had.
Het was alleen dat ze toen ze een eerstejaars student was ze voor het eerst bij hem had gestudeerd. Hij was toen nog geen professor geweest, alleen student-assistent. Ze vond toen al dat hij een geweldige leraar was. Informatief, enthousiast en soms vermakelijk.
Vandaag was de uitdrukking van Dr. Hayman ernstig toen hij zijn aktetas op zijn bureau zette en naar de studenten keek. Riley besefte dat hij meteen ter zake zou komen.
Hij zei: ‘Luister, er is een olifant in deze kamer. We weten allemaal wat het is. We moeten de lucht klaren. We moeten het openlijk bespreken.’
Riley hield haar adem in. Ze was ervan overtuigd dat ze wat er nu ging gebeuren niet leuk zou vinden.
Toen zei Hayman...
‘Kende iemand hier Rhea Thorson? Niet alleen als kennis, niet alleen als iemand die je soms op de campus tegenkomt. Echt goed kennen, bedoel ik. Als een vriendin.’
Riley stak voorzichtig haar hand op en Trudy ook. Niemand anders in de klas deed dat.
Hayman vroeg toen: ‘Wat voor soort gevoelens hebben jullie door moeten maken sinds ze vermoord werd?’
Riley kromp een beetje ineen.
Het was tenslotte dezelfde vraag die ze de verslaggevers vrijdag aan Cassie en Gina had horen stellen. Riley was erin geslaagd om de verslaggevers te ontwijken, maar moest ze die vraag nu wel beantwoorden?
Ze herinnerde zichzelf eraan dat dit een psychologieles was. Ze waren hier om dit soort vragen te behandelen.
En toch vroeg Riley zich af...
Waar moet ik beginnen?
Ze was opgelucht toen Trudy begon te praten.
‘Schuldig. Ik had het kunnen voorkomen. Ik was samen met haar in de Centaur’s Den voordat het gebeurde. Ik merkte het niet eens toen ze wegging. Als ik maar gewoon met haar mee naar huis was gelopen... ‘
Trudy’s stem stierf weg. Riley verzamelde de moed om te spreken.
‘Ik voel hetzelfde,’ zei ze. ‘Ik ben in mijn eentje gaan zitten toen we allemaal in de Den kwamen en ik heb geen aandacht aan Rhea besteed. Misschien als ik...’
Riley zweeg even en voegde eraan toe: ‘Dus ik voel me ook schuldig. En nog iets. Egoïstisch, denk ik. Omdat ik alleen wilde zijn.’
Dr. Hayman knikte. Met een sympathieke glimlach zei hij: ‘Dus geen van beiden is met Rhea mee naar huis gelopen.’
Na een pauze voegde hij eraan toe: ‘Een zonde van verzuim.’
Riley schrok een beetje van de uitspraak.
Het leek vreemd genoeg ongeschikt voor wat Riley en Trudy hadden verzuimd om te doen. Het klonk te goedaardig, lang niet dringend genoeg, nauwelijks een kwestie van leven en dood.
Maar het was natuurlijk waar; voor hoe het was geëindigd.
Hayman keek naar de rest van de klas.
‘Hoe zit het met de rest van jullie? Heb je ooit hetzelfde gedaan of niet gedaan in een vergelijkbare situatie? Heb je ooit, zullen we zeggen, een vriendin ‘s nachts ergens alleen heen laten lopen terwijl je eigenlijk met haar mee naar huis had moeten lopen? Of misschien heb je gewoon iets verwaarloosd om te doen dat misschien belangrijk voor de veiligheid van iemand anders was geweest? Iemands autosleutels niet afgepakt als ze te veel gedronken hadden? Een situatie genegeerd die tot letsel of zelfs de dood heeft geleid?’
Een verward gemompel kwam bij de studenten vandaan.
Riley besefte dat het echt een moeilijke vraag was.
Als Rhea niet vermoord was, dan zouden Riley en Trudy namelijk nooit meer aan hun ‘zonde van verzuim’ hebben gedacht.
Dat zouden ze helemaal vergeten.
Het was nauwelijks een verrassing dat ten minste een aantal studenten het moeilijk vonden om het zich op welke manier dan ook te herinneren. En de waarheid was dat Riley het ook niet met zekerheid over zichzelf kon herinneren. Waren er andere keren geweest dat ze had verzuimd om op iemands veiligheid te letten?
Was ze misschien verantwoordelijk geweest voor de dood van anderen of was het gewoon dom geluk geweest?
Na enkele ogenblikken gingen er verschillende terughoudende handen omhoog.
Toen zei Hayman: ‘En de rest van jullie? Hoeveel van jullie kunnen het zich gewoon niet met zekerheid herinneren?’
Bijna alle andere studenten staken hun hand op.
Hayman knikte en zei: ‘Oké dan. De meesten van jullie hebben misschien ooit dezelfde fout gemaakt. Dus hoeveel van de mensen hier voelen zich schuldig voor de manier waarop ze gehandeld hebben of voor wat ze waarschijnlijk hadden moeten doen, maar niet gedaan hebben?’
Er was meer verward gemompel en zelfs een paar die naar adem snakten.
‘Wat?’ vroeg Hayman. ‘Niemand? Waarom niet?’
Een meisje stak haar hand op en stamelde: ‘Nou... het was anders, omdat... ik denk, omdat... er niemand vermoord is, denk ik.’
Er was een algemeen gemompel van instemming.
Riley zag dat er een andere man het klaslokaal binnen was gestapt. Het was Dr. Dexter Zimmerman, de voorzitter van de Psychologie afdeling. Zimmerman leek net buiten de deur naar de discussie te hebben staan luisteren.
Ze had het vorige semester een vak bij hem gehad - sociale psychologie. Hij was een oudere, verfomfaaide, vriendelijk ogende man. Riley wist dat dr. Hayman tegen hem opkeek als naar een mentor. Eigenlijk aanbad hij hem bijna. Veel studenten deden dat ook.
Riley’s gevoelens over professor Zimmerman waren meer een mengeling. Hij was een inspirerende leraar geweest, maar op de een of andere manier had ze geen band met hem zoals de meeste anderen. Ze wist niet precies waarom niet.
Hayman legde de klas uit: ‘Ik heb Dr. Zimmerman gevraagd om vandaag langs te komen en aan de discussie deel te nemen. Hij zou ons echt moeten kunnen helpen. Hij is zo ongeveer de meest inzichtelijke man die ik ooit in mijn leven heb ontmoet.’
Zimmerman bloosde en grinnikte een beetje.
Hayman vroeg hem: ‘Dus wat denkt u van wat u net van mijn studenten heeft gehoord?’
Zimmerman hield zijn hoofd schuin en dacht even na.
Toen zei hij: ‘Wel, ten minste sommige van uw studenten lijken te denken dat er hier een soort moreel verschil aan het werk is. Als je verzuimt om iemand te helpen en zij raken gewond of worden vermoord, dan is het verkeerd, maar als er geen nare gevolgen zijn dan het is goed. Maar ik zie het onderscheid niet. Het gedrag is identiek. Verschillende consequenties veranderen niet echt of ze goed of fout zijn.’
Er viel een stilte over het klaslokaal toen het punt van Zimmerman door begon te dringen.
Hayman vroeg Zimmerman: ‘Betekent dit dat íedereen hier zichzelf samen met Riley en Trudy met schuldgevoelens moet teisteren?’
Zimmerman haalde zijn schouders op.
‘Misschien juist het tegenovergestelde. Helpt het iemand om je schuldig te voelen? Gaat het de jonge vrouw terugbrengen? Misschien zijn er nu meer gepaste dingen die we allemaal zouden moeten voelen.’
Zimmerman ging voor het bureau staan en maakte oogcontact met de studenten.
‘Vertel eens, diegenen onder jullie die niet heel dicht bij Rhea stonden. Wat zijn jullie gevoelens nu tegenover Riley en Trudy deze twee vriendinnen