Евгений Онегин. Александр Пушкин. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Александр Пушкин
Издательство: Kitobxon
Серия:
Жанр произведения:
Год издания: 0
isbn: 978-9943-27-259-0
Скачать книгу
тонг каби эди у қувноқ,

      Соф дилли шоирнинг умри сингари

      Севги бўсасидек дилбар, исинчоқ,

      Кўзлари осмондек тиниқ, зангори,

      Унинг табассуми, сарғиш кокили,

      Рафтори, товуши ва енгил қомат

      Безарди Ольгани… Лекин сиз фақат

      Ҳар қандай романни олсангиз, унда

      Топарсиз расмини: кўп ёқимли у.

      Илгари ўзим ҳам севган эдим-ку,

      Аммо зерикканман ундан ўлгунча,

      Шунинг-чун, ўқувчим, рухсат сўрайин,

      Унинг опаси-ла таништирайин.

XXIV

             Опасининг оти эди Татьяна…(12)

      Бу романнинг нафис саҳифаларин

      Шундай исм билан биринчи дафъа73,

      Биз мушарраф қилдик, ҳеч тортинмайин,

      Гарчи бу ёқимли, оҳангдор исм,

      Бу билан боғлиқдир, мен биламанким,

      Ўтмиш чўрихона хотиралари.

      Ҳаммамиз эътироф қилайлик, рости,

      Бизларда ҳам бизнинг отларимизда

      Дид билан нафосат деган нарса оз.

      (Шеърлар ҳақида индамасак соз!)

      Маориф ва урфон юқмамиш бизга.

      Фақат ундан бошқа қолмишдир мерос

      Сохта нозу адо – мана шу холос.

XXV

             Демак, унинг исми Татьяна эди,

      На y синглисининг гўзаллиги-ла,

      Юзининг қип-қизил олмадай ранги

      Билан у кўзларни тортмас балки-да…

      У камсўз, ёввойи, юзлари дардли,

      Ҳуркакди ўрмоннинг кийиги каби.

      Ўзининг туғишган оиласида

      Кўринар ёт қизча каби Татьяна…

      Билмасди у сира эркаланишни

      На отасига-ю, на онасига;

      Болалар ичида истамас сира

      Ўйинни, сакрашни, ҳар ён чопишни;

      Кўпинча дераза ёнида ёлғиз

      Бутун кун жимгина ўтирарди қиз.

XXVI

             Бешикка беланган кунлардан буён

      Ўйчанлик бу қизга ўртоқ эди чин.

      Қишлоқда жим оқар осуда замон

      Хаёллар-ла безар эди юрагин.

      Нозик бармоқлари билмас нинани,

      Кергига эгилиб, у бир каштани,

      Турли нақшлар солиб ипаклар билан

      Худди чаман каби жонлантирмаган.

      Ҳукмрон бўлишнинг бор аломати:

      Ювош қўғирчоқни ўйнаб ёш бола

      Киборлик тартиби, назокатига

      Ҳазил-ҳузил билан тайёрланади,

      Бола онасидан олган сабоғин

      Такрорлаб ўргатар ўз қўғирчоғин.

XXVII

             Шу кичик ёшда ҳам ҳатто Татьяна

      Қўғирчоқларни ҳеч қўлга олмасди,

      Шаҳар хабарлари, мода ҳақида

      Қўғирчоқларини гапга солмасди.

      Болалик шўхлиги надир, билмаган,

      Қиш чоғи қоп-қора тунлар инаркан,

      Қўрқинчли чўпчаклар қалбини асир

      Қиларди… Энага ёш Ольга учун

      Ҳамма ўртоқларин йиғиб бир ўйин

      Қилдиришга олиб борганда ҳеч бир

      Ўйинни истамас эди Татьянам;

      Ёқмас Татьянага на жаранг кулги,

      Болаларнинг енгил эрмаги, хулқи…

XXVIII

             Рангсиз самоларда юлдузлар тўпи

      Аста-аста сўниб йўқолар экан,

      Балконда ўтириб,


<p>12</p>

Ширин садоли юнон исмлари, масалан: Агафон, Филат, Фёдор, Фекла ва ҳоказо, бизда фақат оддий халқ орасида қўлланилади.

<p>73</p>

Дворян жамиятининг юқори қисмида «Татьяна» исми у вақтларда оз қўлланиларди. Романларда эса иштирок этувчи шахсларнинг юқори, танланган табақага мансуб бўлиши қоида эди.