Veysel yarbay: Son emrimin, kalan tüm köylüleri çıkarmak olduğunu söyleyin. Rededemezler.
Köy kurtarıldıktan sonra şehit olmak üzere olan komutanın söylediği bu cümle; Türk askerinin daima kendinden önce, vatanını ve Türk halkını düşünmesine yapılan bir milli söylem ve göndermedir. Bu düşünce ve fedakârlık ile Türk askerinin daima vatanını ve vatandaşını öncelik olarak benimsediği gösterilmektedir.
Şehit olmak üzereyken bile sivilleri düşünen ve hayatının son anlarında onların kurtarılmasından emin olmak isteyen Veysel yarbay aslında Türk milletinin vicdanını temsil etmektedir bu sahnede.
3.2.8. Sekans 8: Vicdani Görev Notu Sahnesi
Görsel 15. Vicdani görev notu sahnesi
Veysel yarbay: Oğuz, unutma! Sebebi.
Notta yazan mesaj: Bütün görevlerin ötesinde, vicdani bir görevimiz var. Hayatımızı, varlığımızı milletin bağrına sokarak, onlarla beraber düşman karşısında uğraşmak.
Şehit olurken komutanın, kendinden sonra gelen en rütbeli kişiye yani Oğuz üsteğmene bir not vermesi ve bu notu asla unutma diyerek notta yazanın izleyiciye gösterilmesindeki amaç; Türk askerinin çok zor şartlarda görevini yapması ama ne olursa olsun, bu yolda asla vicdanlarından taviz vermeyerek gereğini kendi hayatları pahasına da olsa yaptıklarıdır.
3.2.9. Sekans 9: Finaldeki Zafer ve Türk Ordusu Sahnesi
Görsel 16. Finaldeki zafer ve Türk Ordusu sahnesi
Final sahnesinde görülen iki başrolünde ufka zafer duygusu ile birlikte gururla bakmaları ve gelen Türk ordusuna ait helikopterleri görmeleri; Türk askerinin gururlu duruşuna ve Türk ordusunun gücüne ithafen yapılan bir mesaj barındırmaktadır.
Final sahnesinde filmde görsel olarak verilen mesajları en etkilisi bulunmaktadır. Bu sahnede kayıplar yaşanmış olsa bile vatan toprağı kurtarılmış ve görev başarı ile sonuçlandırılmıştır. Böylece Türk askerinin ve Türk ordusunun vatanı için ödedikleri bedeller ve cefalar karşısında önceliklerinin vatanı korumak olduğu ve bu uğurda başarılı olmak için canlarını feda etmeye hazır oldukları gösterilmeye çalışılmıştır.
Yaşanan olayların ardından ufka gurur ile bakılması ve kurtarıcı olarak Türk ordusuna ait helikopterlerin gelmesi izleyiciye Türk ordusunun gücünü ve bu gücün kaynağı olan vatan sevgisinin ne kadar zor durumlarda bile asla kaybolmadığını göstermektedir.
Finalde ufka gurur ile bakan askerlerin aşağıdan yukarıya doğru çekilmesi ile Türk askerinin gücü ve büyüklüğü gösterilmek istenmiştir. Böylece, izleyicilere bu çekim tekniği üzerinden, Türk askerinin ve askerlik hizmetinin taşıdığı önem verilmeye çalışılmıştır.
3.3. Dağ ve Dağ 2 Filmlerinde Bulunan Benzer Söylem ve Sahnelerin Analizi
3.3.1. Açılışta Bulunan İthaflar ve Marşlar Sahneleri
Görsel 17. Açılışta bulunan ithaflar ve marşlar sahneleri
Her iki filmde de açılışta itfah yazıları bulunmaktadır. Dağ filminde; “Türk silahlı Kuvvetleri mensubu olan subay ve askerlere”, Dağ 2 filminde ise “Ömer Halisdemir gibi astsubaylara, Harun Kılıç gibi subaylara, Yunus Emre Uçar gibi uzman erbaşlara sahip olan; Türk silahlı Kuvvetleri ve bütün fedakâr askerlerine” yazıları ile ithaf edilmiştir. Açılışta kullanılan marşlar ise Dağ filminde zafer marşı ve Dağ 2 filminde ise ileri marşıdır. İthaf yazıları ve marşların birlikte gösterilmesi millî duygular ve şehitleri anma odaklı benzer sahnelerdir.
Özellikle, Dağ 2 filminin başlangıcında bulunan ithaf yazısında adı geçen şehitlerimizin isimleri ile filmin başlaması, hem yakın tarihimizdeki 15 Temmuz Darbe Girişiminde canlarını bu ülkenin güvenliği için feda eden Türk askerlerini anmak, Türk Silahlı Kuvvetlerinin milletimiz için olan değerini göstermek ve seyirciye o gece gösterilen kahramanlıkların unutulmaması için yapılan bir harekettir.
Film boyunca üstü açık veya kapalı pek çok mesaj verilmekte ve bu mesajların temelinde daima milli kimliğimiz ve millî kimliğimize bağlı milli söylemler bulunmaktadır. Bu söylemlerin ve filmde olan bilinçli seçimlerin en göze çarpanı ise iki film arasındaki ithaf ve marşlardır. Çünkü ithaflar, direkt olarak bu vatan için kendini vatan hizmetine ve şehadet mertebesine adayıp ulaşan kişilere adanmış bulunmaktadır. Böylece vatan için verilen hizmetin ve fedakârlıkların unutulmaması sağlanmış ve bu uğurda bulunan herkes başta şehitlerimiz olmak üzere onurlandırılarak gösterilmeye çalışılmıştır.
Filmde kullanılan marşlar ise filmdeki her kullanılan nokta gibi bilinçli ve mesaj odaklı bir seçimdir. Bu nedenle, Zafer ve İleri marşı seçilmesi bir tesadüf değil aksine verilmek istenen mesajı kuvvetlendiren bir seçim olarak tarihi bir göndermedir, aynı zamanda.
3.3.2. Kapanışta Kullanılan Türküler ve Kullanılma Nedenleri
Her iki filmde de kapanışta kullanılan müzikler, kapanış sahneleri ve duyguları ile birbirini tamamlayan ve izleyiciye manevi olarak mesaj vermeyi amaçlayan eserlerdir. Bu eserler; Dağ filminde Yüce dağ başında yanar bir ışık ve Dağ2 filminde Ayrılık adlı türkülerdir.
İki filminde türkü ile bitmesi ve seçilen türkülerin manevi olarak önemli konulara değinmesi planlı bir seçimdir. Çünkü, iki eserde, askerlik görevi, vatan sevgisi ve ölüm konuları işlenmektedir.
Türk kültüründe ve Türk toplumunda önemli bir yere sahip olan türküler gerek içerdiği sözler, gerek sanatsal olarak taşıdığı değerler ve bu türküleri dinleyici veya seyirci ile buluşturan sanatçılar, kültürümüzde önemli bir yerdedir. Türküler ve türkülerin konuları da Türk kültürüne ait konuları ve değerlerimizi içerisinde barındırmaktadır. Çünkü, bu topraklardan çıkan ve kendi kültürünü yansıtan bir yapıya sahiptir türküler. Bu nedenle kültürümüzde önemli ve değerli bir yerdedir.
Bu nedenle her iki filmde de türkü kullanılması bilinçli ve doğru bir seçim olarak karşımıza çıkmaktadır.
3.3.3. Bir Ölür, Bin Diriliriz Sahneleri
Görsel 18. Bir ölür, bin diriliriz sahneleri
Her iki filmde de şehit olmak üzere olan iki Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu komutanın son cümleleri olarak “ BİR ÖLÜR, BİN DİRİLİRİZ! “ diyerek bağırmaları, Türk askerinin asla yok edilemeyeceğine ve asla vatani görevlerinin bitmeyeceğine vurgu yapmaktadır.
Her iki filmde de çok önemli ve güçlü bir söylem ile dramatik olarak kuvvetli sahnelerde karşımıza çıkan bu mesaj, izleyiciye Türk Askerinin asla bitmeyeceğini ve daima vatanı korumaya son ana kadar devam edeceği söyleminde bulunmaktadır.
Şehit olmak üzere olan iki uzman asker tarafından izleyiciye aktarılan bu mesaj millî bir propaganda olmanın yanında bizlere Vatan için gözlerini kırpmadan kendini feda eden askerlerimizin cesaretini göstermeyi amaçladığını söyleyebiliriz.
3.4. Dağ ve Dağ 2 Filmlerinin İçerik ve Söylem Analizleri
3.4.1. Dağ ve Dağ 2 Filmlerinin İçerik Analizleri
Her filmde olduğu gibi Dağ ve Dağ 2 filmleri de içerik analizi