Алимардон севишганларнинг кетидан узоқ қараб қолди. Шу топда унга алам қиларди: ўзининг ҳеч қачон шундай юрмагани, энди ҳеч қачон юролмаслиги алам қиларди.
У ёлғизоёқ из тушган йўлдан юриб, боғдан чиқди. Театрнинг баланд пештоқида камалакдай нур порлар, чироқ остида яшнаётган афиша ойнаси ичида ўзининг сурати узоқдан яққол кўриниб турарди. Касса олдида одам сийрак эди.
Алимардон тез-тез юриб, орқа эшикдан ичкари кирди. Қоронғи йўлакдан ўтди, учраган ҳамкасбларининг саломига бошини билинар-билинмас қимирлатиб алик олиб, тўғри гримхона эшигини очди. Шошилмасдан кийинди.
Яна чорак соатдан кейин Алимардон Тўраевнинг номи зал устида қанот қоқди. У қарсаклар оғушида торини кўтариб, саҳнага чиқиб келаркан, нимқоронғи залга зимдан назар ташлаб қўйди. Одамлар сийраклигини кўрди-ю, негадир ҳафсаласи қайтди. Шундоқ бўлса ҳам ўша – одамларга таниш табассумни чеҳрасига қалқитиб чиқарди.
Зал устида тор садолари парвоз этди. Кетидан Алимардоннинг майин овози юмшоқ қанот силкиди. У биринчи қўшиқни яхши айтди. Лекин иккинчисининг авжига чиққанида нафаси қисила бошлади. Шунда ҳам қайсарлик билан учинчи ашулани бошлади. У нафаси бўғзига тиқилиб қолаётганини билар, пешанасидан тер қуюлар, аммо қўлида тор бўлгани учун артиб ололмасди.
Бир амллаб қўшиқни тугатди-да, парда орқасига ўтди.
Конференсье қиз энди навбатдаги қўшиқни эълон қилишга чиқиб келаётган эди, жаҳл билан шивир-лади:
– Бошқасига гал беринг!
Қиз ҳайрон бўлиб тўхтаб қолган эди, жеркиб берди:
– Нега анқаясиз? Бошқа одам чиқсин.
Конференсье қиз тушунди шекилли, тез-тез юриб микрофон олдига борди.
– Мутал Қодиров! – деди у баланд овоз билан.
Қорачадан келган, жингалак сочли, озғингина йигит Алимардоннинг олдидан ўтиб саҳнага чиқди.
Алимардон саҳна орқасига ўтиб кетаётган эди, гулдурос қарсакни эшитиб тўхтаб қолди. Одамлар гувиллаб чапак чалиб, ёш хонандани олқишлашарди.
“Иблис!” – Алимардон парда орқасидан секин мўралади. Мутал микрофон олдида туриб томошабинларга енгилгина таъзим қиларди.
“Иблис!” – деди Алимардон яна пичирлаб. У мана шу ёш бола ўзи билан рақобат қила бошлаганидан ғазабланар, унинг Ленинградда консерваторияни битириб келганини, ажойиб овози борлигини, одобли, билимдон артист эканини билар, аламдан қақшар эди.
Алимардон унинг овозини эшитмаслик учун тез-тез юриб, нимқоронғи йўлакка чиқди. Ёнбошидаги хонани тақиллатмасдан кириб борди. Зуфар Ходиевич бошини қуйи солганча стол устидаги аллақандай қоғозларни кавлаштириб ўтирар, уй ичи тамаки тутунига тўлган эди. Зуфар Ходиевич уни кўрди-ю, оғир, каттакон гавдасини аранг кўтаргандай шошиламсдан ўрнидан турди.
– Келинг, азизим! – У Алимардоннинг қўлини ўзининг семиз, юмшоқ кафти орасига олиб қисди. – Бутунлай соғайиб кетдингизми?
Алимардон