Дөньяда бер гүзәл авыл булса, ул Тау сеңер була торгандыр. Дөньяда бер гүзәл урман булса – Тау сеңер урманы. Бер урамлы нәни генә авыл әлеге урманның куенына ук кереп тора. Бакча башыннан шау чәчәккә чумган юкәлек башлана. Шул юкәләр арасында яшь имәннәр үсеп утыра. Янәшәдә генә һәр тарафтан җиләкле болын белән уратып алынган зәңгәр күл җәйрәп ята. Дөньяда бер ямьле күл булса, анысы да Тау сеңердә икән. Күлләренең дә исеме – Тау сеңер. Ә төбенә ике дилбегә ялгап та төшеп җитәм димә. Балыкның – җаның ни тели – һәммәсе бар. Табаны да, кара балыгы да, тагы әллә ниндиләре…
Тау сеңер иллә дә ямьле калкулык өстендә урнашкан. Кырмыскалыдан барганда да, гел үргә таба менәсе, аргы яктагы типтәр авылы Биштәкәдән килгәндә дә. Күл читендәге Тау сеңер сыртыннан һәр ике авыл уч төбендәгедәй җәйрәп күренеп тора.
Ул көнне җиләкне күп җыйганнардырмы-юкмы, анысын Мирсәет хәтерләми. Су коендылар, ятып, чишмәдән су эчтеләр, көнозын шаярдылар-уйнадылар. Уен-көлке арасында Мәхмүткәгә бер-бер урынсыз сүз әйтелгәндерме, ул Мирсәетне янә «мишәр» дип үчекләмәк булды.
– Бу сиңа морзалар авылы түгел, – дип, үзен үзе белештермичә кабынып китте Мирсәет. Чөнки яхшы белә: монда бер ул гына түгел, чирәмгә чалкан ятып мәзәк сөйләргә керешкән малайларның барысы да – мишәр. – Һәй, егетләр, сөйләргә онытып торам икән, мин узган җәйне Тау башы авылында булып кайттым бит әле. Морза туганнарым янында. Беләсегез килсә, анда морза малайлары ак ыштан киеп йөри.
Малайлар хихылдап көләргә керештеләр. Мирсәеткә исә бу көлү дәрт-илһам өстәп җибәрә. Узган елгының үчен кайтарсын әле бер рәхәтләнеп:
– Өсләренә дә күлмәк кенә түгел, погонлы, тимер төймәле әллә нәмәрсәкәйләр кияләр икән… Безнең күек яланаяк йөрү кая, кара ботинка аякларында. Ул йөрүләрен күрсәгез сез аларның. – Малайларның бер-берсенә төртешеп көлүләрен күрү дәртеннән Мирсәет сикереп үк тора. – Йөрүләрен, ул йөрүләрен күрсәгез сез морзаларның. Бибиҗамалтәйләрнең ата казы бер читтә торсын.
Ата казга охшатып, морза малайлары булып йөреп тә күрсәтә. Тәгәрәшеп көлә авыл малайлары, һәрчак тыныч һәм ипле генә йөргән Мәхмүткә кыбырсынырга керешә, үзен кая куярга белми башлый.
– Аның каравы беләсеңме син кем? Беләсеңме?.. – дип тотлыга башлый.
– Җә, җә-җә, кем ул? – дип котырта малайлар арасыннан кемдер, кәмитнең дәвамын көтеп.
– Аның каравы син – мишәр, – ди Мәхмүткә.
Кырмыскалы малайлары кебек үчекләшергә өйрәнмәгән ул. Башка әйтер сүз таба алмый, ахры.
Авылың белән мишәр булганда рәхәт икән ул, бу сүз Мирсәет өчен үчекләшү булып та яңгырамый инде хәзер. Киресенчә, аңа дәрт кенә бирә. Әнә күпме дуслары, үзе кебек үк яланаяклы, ямаулы ыштаннан башка өсләрендә берни булмаган мишәр малайлары аның әйләнә-тирәсендә. Тагы да дәртләнебрәк китә:
– Хи, малайлар, беләсегез килсә, аларның ашаганы да безнең күек түгел икән.
– Җә, сөйлә… Сөйлә инде: морза малайлары