Nuran sözlərini bitirib bir qədər Həsənə baxdı. Həsənin danışmaq istəmədiyini görüncə qapıya doğru addımladı. Otaqdan çıxarkən geri çevrildi:
− Bir şam da yandır. Daha romantik olsun. Həm ilham bulağın da qaynayar.
Həsən başını qaldırıb dostuna baxdı:
− Narahat olma, Nuran. Tək və tam məsuliyyətlə bir qərar verməliyəm. Odur ki, bir az zamana ehtiyacım var. Hər şeyi danışacağam. Mənə bir az zaman ver. Sadəcə bir qədər səbir.
Nuran başını yelləyib otağı tərk etdi.
Bir il öncə Həsən işlədiyi istehsalat şirkəti tərəfindən İrana ezam olunmuşdu. Əvvəlcə Tehran şəhərində oldu, sonra isə Azərbaycanın qədim tarixi diyarına – Təbriz şəhərinə göndərildi. Həsən Təbrizdə özünü rahat hiss etməyə başladı. Bu da səbəbsiz deyildi. Bir tərəfdən Azərbaycan torpağında olması, digər tərəfdən də bu şəhərin əhalisində hiss olunan doğmalıq onu darıxmağa qoymurdu. Həsənin uşaq yaşlarından ən böyük arzusu Azərbaycanın bu əzəli torpaqlarını gəzmək idi. Təbriz məktəblərində Azərbaycan dili tədris olunmasa da, yerli əhali öz dilini, mədəniyyət və adət-ənənələrini farslaşma siyasətindən qismən də olsa, qoruya bilmişdi. Hər axşam insanlar işlərini bitirdikdən sonra istirahət üçün ailələri ilə birgə parka gəlir, kimisi söhbət edir, kimisi yemək yeyir, kimisi də müxtəlif oyunlar oynayaraq günün yorğunluğundan yaxa qurtarmağa çalışırdılar. Həsən də mümkün olduqca axşamlar buraya gələr, sakitcə bir tərəfdə oturub insanlara tamaşa edərdi. Yenə də parkın girişinin sağ tərəfində ağaca söykənib ətrafa baxırdı. Buradan həm yolu, həm də parkın içərisini görmək mümkün idi. Onun diqqəti qarşı tərəfdəki ailənin hərəkətlərində idi. Ailə üzvlərinin üzlərindəki təbəssüm, səslərindəki sevinc çoxdankı bir arzunun həyata keçməsindən xəbər verirdi. Həsən onlara baxdıqca, özü də bilmədən xəyallara qərq olmuşdu. Bu zaman parkın kənarında dayanan maşın səsi, ardından isə iki şəxsin mübahisəsi onu xəyallarından ayırdı. Həsən narazı halda geri çevrildi. Yolda bir taksi dayanmışdı. İlk baxışdan müştərinin bura vətəndaşı olmadığı nəzərə çarpırdı. Burada taksi şoferləri əcnəbi müştəriləri aldadıb artıq pul almağı peşəyə çeviriblər.
Sürücü özünəməxsus saxta təbəssümü ilə xanımın üzünə gülümsəyir, artıq pul almağa çalışması bəs etmirmiş kimi, “qonaqpərvərlik” göstərərək: “Əziyyət çəkməyin, qonaq ola bilərsiz”, – deyə acgözlüklə qızın əlindəki pullara baxırdı. Qız da özünü itirmiş halda bütün pullarını çıxarıb əlində tutmuşdu. Görünür, yerli pul nişanlardan başı çıxmırdı. Həsən vəziyyəti belə görüncə müdaxilə etməli oldu:
− Xanım, kömək lazımdı? − Cavab gəlməyincə bir az da yaxınlaşıb ucadan:
− Bakıdan gəlmisiz, xanım?
Səma növbəti dəfə duyduğu yad səsdən diksindi. Tamam özünü itirib əsəblə geri çevrildi. Başqa zaman olsaydı, yəqin ki, cavabı da fərqli olardı, amma indi bunu düşünəcək halda deyildi. Qız istəmədən Həsənlə göz-gözə gəldi və sadəcə başını tərpədərək “hə” deməyi bacardı.
Həsənin müdaxiləsi sürücünü narahat etmişdi. Çünki qızı aldadıb artıq pul qoparacaqdı. Odur ki, əsəblə:
– “Baba, sənə nəki hardandi? Bizi məşğul eləmə. Boro peye-karət”1.
Həsən üzünü sürücüyə tutub: “Xamuş, xamuş baş!”2 – deyə qışqırdı. Sonra da cibindən beş yüz tümən çıxarıb ona doğru uzatdı:
– “Begir, çizi nəqu, boro”.3
Sürücü çaşqın halda maşına oturdu və deyinə-deyinə oradan uzaqlaşdı.
Qız heç bir şey başa düşməsə də, qarşısındakı oğlanın ona görə sürücü ilə mübahisə etdiyini anlayırdı. Həsən də qızın sual dolu baxışlarını görüb dedi:
− Narahat olmayın, normal haldır. Hər yerdə olduğu kimi, burada da əcnəbiləri aldatmaq sürücülərin sevimli peşəsidir. Siz də bu qədər həyacanlandığınıza görə, yəqin ki, birinci dəfədir, burdasınız.
− Hə, ilk dəfədir. İkinci gündür burdayam.
− Təksiz?
− Niyə soruşursuz ki?
− Heç, sadəcə soruşdum.
Səma öz yaşadığı kənddə Həsənlə qarşılaşsaydı, üzünə də baxmazdı. Çünki o yerlərdə tanımadığın insan, hələ də cavan bir oğlanla danışmaq heç də normal qarşılanmırdı. Lakin qürbətdə öz həmyerlisi ilə rastlaşması onun üçün çox sevindirici bir hal olmuşdu. Amma yenə də psixologiya öz işini görür, utanc hissi onu rahat buraxmırdı. Ona elə gəlirdi ki, ətrafdakı hər kəs onlara baxır, onlar haqda danışır. Səma uzun kirpikləri ilə sanki qızarmış üzünü örtməyə çalışırdı. Həm təşəkkür etmək, həm də qaçıb uzaqlaşmaq istəyirdi. Düşdüyü vəziyyətdən özünü itirən qız Həsənin səsindən diksindi:
− Bağışlayın, əgər kömək lazımdırsa, məmnuniyyətlə hazıram, yəni harasa getmək istəyirsinizsə, buyurun.
Səma razılıq vermək istəmədi, lakin az əvvəl baş verən hadisəni düşündükdə qərarsız şəkildə Həsənin üzünə baxdı. Həsənin üz cizgiləri də sözləri kimi sərt və inandırıcı idi. Həsən qızın tərəddüdünü görüb danışmağa başladı.
− Narahat olmayın, mən sadəcə kömək etmək istəyirəm. Mən də sizin həmyerlinizəm. Buraya işlə bağlı gəlmişəm. Bilirəm ki, burada tək gəzmək sizin üçün çətin olacaq.
− Mən burada tək deyiləm. − Səma gözlənilmədən dilləndi. − Anamla gəlmişəm. Amma o, indi xəstəxanadadır. İlk gecəni yanında yatdım, bu gün isə qoymadılar. Nahardan sonra bildirdilər ki, xəstə yanında yalnız bir gecə qalmaq olar. Odur ki, otelə dönməli oldum.
Bayaqdan ağzına su alıb dayanmış qızın bir nəfəsə bu qədər danışması qəribə göründü.
− Bəs ananızın vəziyyəti necədir?
− Yaxşıdır.
− Şikayəti nədir?
− Ürəyi ilə bağlıdır. Əslində, biz elə düşünürdük, yəni həkimlər elə demişdilər. Amma ürək deyilmiş, şükür ki, qorxulu bir şey yoxdur.
– Çox şükür. Acınacaqlı haldır.
– Nə?
– Bizim səhiyyədəki vəziyyəti deyirəm. İnsanlarda o qədər inamsızlıq yaradıblar ki, xırda bir narahatçılıqda belə xəstələr xaricə üz tuturlar.
– Anam bir neçə ay idi müalicə alırdı. Əməliyyat etmək istəyirdilər. Qayıdandan sonra şikayət edəcəyik. Anam onlara görə nə qədər fikir edib. Hər gün öləcəyəm deyə ağlayır, yemək yemir, günbəgün gözümüzün qarşısında əriyirdi. İnsan həyatı ilə bu qədər rahat oynamaq? Nə bilim. Başa düşə bilmirəm.
Qızı sakitcə