Ancaq ən uca zirvədə, kəndə gəlməmişdən əvvəl yalnız bir təpədən enəndə, sanki nənə hələ də nəsə hiss edirdi. Arxaya çevrildi və onun necə olduğunu soruşdu.
Elofun içindəki hər şeyi, ciyərləri və ya bədənindən başqa bir şey partladı. Öskürdü və içindəki hər şeyi tökdü. Hər şey çıxdı. Və sonra o, ağlamağa başladı. İndi yəqin ki, nənəsi onu istəməzdi, onu kimsəsiz evə göndərərdi, ya da bura, meşəyə buraxardı. O, bunu bilirdi, amma heç nə deyə bilmir, ona müraciət edə bilmirdi. Onun ağlaması və atın təngnəfəs nəfəsi eşidilən tək şey idi. Elof ağladıqca, İvar da ağlamağa başladı.
Bir anda hər şey belə qeyri-adi sakit oldu. Bu fərqli bir sükut idi. Və hardasa uzaqlarda ömründə eşitmədiyi o səsi eşitdi, bura bu yerə gələndə gördüyünü xatırladı. Qayalara çırpılan dalğalar, oradakı dəniz gurultusu idi.
Nənəsi Elofu başa saldı ki, o xəstəxanada müalicə almalıdır, yoxsa öskürəkdən ölə və digər insanları yoluxdura bilər. Ruben kimi.
Elof gözlərini yumdu. Otaqdakı digər uşaqlar da yatırdılar, öskürmürdülər. Bəlkə də artıq ölmüşdülər. Döşəklərindən qan axmışdı. O, sanatoriyada idi. Ölmək üzrə olan uşaqların saxlandığı yer. Ancaq yer nədənsə çox gözəl səslənirdi və ev nəhəng və bir neçə mərtəbəli idi. Elof evdən əvvəlkindən daha uzaqda idi. Bir daha evə gəlməyəcəyini bilirdi. Elof gözlərini yumub ölümü gözlədi. Bilirdi ki, ölüm onu da aparacaq, gözləri tamamilə qızarmışdı, hər dəfə öskürək tutması zamanı qan gəlirdi, tezliklə burada çubuq kimi bərk-bərk yatacaq, soyuqqanlı olacaq. O, üşümək istəmirdi!
Liza-Qreta ona son gündən, yuvalarından sürünərək çıxan bütün canavarlardan, ağrılarını qışqıran bütün dəhşətə gələn canlılardan, daşıyıcılarından çıxarılan bütün bədən üzvlərindən, bütün qanlardan danışmışdı. Elof meydanın nə olduğunu bilmirdi, lakin Liza-Qreta dəfələrlə Helsinkidə baş meydanda qan axdığını demişdi. Çarpayısının kənarında bir kişi oturmuşdu. Qəribə bir balaca adam idi, Elof bilmədi ki, qızdı. Amma o belə düşündü və o, ona gülümsədi. Ona nəsə demək istədi, amma o, nə dediyini eşitmədi, o qədər sakit danışdı. Amma yenə də nədənsə onun onunla dost olmaq istədiyini və onun da onunla gəlməsini istədiyini başa düşdü. O, güldü və onun əvvəllər eşitmədiyi gülməli şeylər danışdı. Fikirləşdi ki, bunu xatırlamalıdı, görüşəndə İvara deyə bilərdi. Amma sonra yadına düşdü ki, İvarı bir daha görməyəcək. Əli ilə qızın başını sığalladı, o bunu istədi, əlini saxlaya bilmədi və qıza tərəf uzanıb üzünü ona çevirdi, həqiqətən də onu qucağına almaq istəyirdi.
Gənc olmasına baxmayaraq, hələ də yaşlı görünürdü, dərisi çox nazik, gözləri çox ifadəli idi. Sağ əli ilə onun başını hiss etdi və anası olduğunu düşündü. Və beləcə anladı ki, qız onun anası Emma idi. Bir anlıq onun başını sığalladı və gözlərinin içinə baxdı. Onu sevirdi, o, onun indiyədək gördüyü ən gözəli idi. Sinəsi ağrıyırdı, amma onunla getmək üçün ayağa qalxmalı idi, amma sonra gedəcək olanın o olmadığını söylədi. O, ayağa qalxmağa çalışdı, amma qadın onu geri itələdi.
Əvvəlcə başa düşmədi, səhv eşitdiyini zənn etdi, amma o, birdən ucadan danışdı, az qala elə qışqırdı ki, hamı eşitdi. Elof ağlamağa başladı. O, olduğu yerdə qalacağını söylədi. Bilmirdi, onun istədiyinin bu olub olmadığına əmin deyildi, onunla getməmək o qədər mümkün deyildi. Ona elə gözəl gözlərlə baxırdı, ona parıldayırdılar, heç kim ona belə gözlərlə baxmırdı. Ana gözləri. Amma onu götürməyə gəlməmişdi, o, yalnız Elofla görüşmək istədiyi üçün ziyarətə getmişdi. Elof qalacaqdı, hələ də qalmaq istəyirdi, buna az qala əmin idi.
Bu sadəcə axmaqlıqdır, sən diktə edirsən
Uşaqlar nənəsinin və babasının yanına köçəndə özləri ilə gətirdikləri çox şey yox olmuşdu. Elof İvardan üç ay sonra gəldi, sağ qaldı, vərəmdən sağaldı. Pörkenasdakı hava onu sağaltmışdı.
Elofun evdən getməzdən əvvəl yığdığı qutuda Rubenin İncili, anasının kiçik ikən onun üçün düzəltdiyi cır-cındırdan oyuncaq adam və balıqçılıq alətləri vardı. İvarın bir-birindən ayrıla bilməyən oyuncaq çubuqları var idi, deyirdi ki, dovşan, balıqdır, çubuqlarından danışanda hamı yetim uşağa yazığı ilə baxırdı. Yuxuda olanda belə onu dəyənəklərindən ayırmaq olmurdu və Elof gedəndə ona təsəlli olsun deyə vermişdi.
Rika nənə qırmızı yanaqlı və hündürboylu idi, bu zaman yaşı altmışdan çox idi, baba Efrayim isə ondan bir neçə yaş böyük idi. Efrayim çox vaxt susurdu, bir gündə çox söz deməzdi. Ordakılar oğlanlara nəsihət edirdilər ki, sakit olsunlar və Efrayimi lazımsız yerə narahat etməsinlər. O, çox vaxt dülgərlik dükanında olurdu. O, dülgərlik ustası idi. Oğlanların fermada yaşayan iki əmisi var idi. Qunnar və həyat yoldaşı Tilda yeni evlənmişdilər və hələ də uşaqsız idilər. Rafael bacıların ən kiçiyi idi və o, əksər hallarda yoxa çıxmışdı.
Evin qeyri-adi rəngi var idi, yaşılımtıl sarı və kifayət qədər böyük idi, ailə əkinçiliklə yanaşı mehmanxana da işlədirdilər. Həyətdə günəşi örtmüş çoxlu köhnə ladinlər var idi. Həyət həmişə kölgədə olurdu, qışda bu haqda düşünmürdün, amma yayda həmişə çox sərin və təravətləndirici olurdu. Ən yaxşısı o idi ki, sən yüksəklərə qalxa bilərdin, ən pisi isə çarpayının həmişə ladin iynələri ilə dolu olması idi. Böyük qardaş köçmüşdü, oğlanların anası Emma ölmüşdü. Qunnar qaldı və kənd təsərrüfatını və mehmanxananı öz üzərinə götürəcəkdi. Rafael fermada da köməklik edirdi. Elof və İvar mətbəxin yanındakı qulluqçu otağına keçdilər.
Vesterback ailəsində nənə və baba Björk üçün çox şey qalmamışdı, lakin Elof bunun nə ilə bağlı olduğunu başa düşə bilmədi. Onları ilk andan çox bəyəndi. Ən azından nənə. Rika Liza-Qreta kimi mömin idi, amma o qədər də tutqun deyildi. Sanki onun Tanrısı başqa idi.
Və ya daha mehriban. Rika oğlanlara bir ev və həyatın başlanğıcı verməkdə qərarlı idi. Lakin Elof tezliklə Rikanın öz fikrinə uyğun olaraq ayələri dəyişdirdiyini gördü.
“Ataya inanın və Mənə inanın”.
– Sən inanırsan, ana?
Nənə dedi: “Sən nə dava-dalaş, nə söyüş etmə.
“Sadəcə mənə inan.” Nənə zolaqlı önlükdə, çənəsinin altından çadrasını bağlamış halda mətbəx divanında oturmuşdu. Hamının corabını doldurdu. O, dərindən ah çəkdi, lakin dayanacaqdan möhkəm yapışdı və Allahın onun yolunda göndərdiyi hər şeyi öz üzərinə götürməyə qərarlı idi. O, əvvəllər hər ikisi ilə məşğul olsa da, bu, həm oğlanlara, həm də fanat parçaya aid idi. Beləliklə, onun əlləri və qolları həmişə məşğul idi.
Tezliklə məlum oldu ki,