Сөйләшик барып аулакка,
Сөйләшик барып аулакка!..
Мөршидә.
Алдамасаң мине, чибәр егет,
Ачармын мин йөрәккәемне.
Каушыйк, каушыйк, матур, яшь чакта,
Каушыйк, каушыйк, матур, яшь чакта,
Сөйләшик барып аулакка!..
Ильяс.
Канатлар куеп очып килдем,
Сине, бәгырем, сине күрергә…
Каушыйк, каушыйк, матур, яшь чакта,
Каушыйк, каушыйк, матур, яшь чакта,
Сөйләшик барып аулакка!..
Егетләр, кызлар таралалар.
Саҗидә. Мөршидә, сиңа монда ни калган? Бар, хәзер Казан сөлгесен өйгә илт. Әнкәй башыңны ашар.
Мөршидә. Мин ялгыз кайтырга куркам, үзең илт!
Саҗидә. Юк, син илт!
Мөршидә. Юк, син илт!
Саҗидә. Син илт!
Мөршидә. Син илт!
Саҗидә.
Мөршидә.
Яраттым шул Казан шәкертен.
Оркестр «Казан сөлгесе» көен уйный.
Ильяс.
Казаннардан кайткан, ай, сөлгене
Саф суларга төшеп кем чайкар?
Бар илт, бар илт Казан сөлгесен,
Яраттым шул матур сеңлесен.
Саҗидә. Аһ, харап булдык! Каравылчы килә…
Мөршидә. Качыйк, качыйк…
Саҗидә капкадан чыгып китә.
Ильяс. Әйдә, әйдә мәчеткә!..
Мәчеткә керәләр.
Пәрдә төшә.
Өченче пәрдә
Икенче пәрдәдәге күренеш. Әсма, Саҗидә керәләр.
I күренеш
Әсма, Саҗидә.
Әсма. Йа Ходай, монда да юк. Йөрмәгән җирем калмады. Су буенда да юк, ындыр артында да юк, таллар арасында да юк. Әллә икесен бергә урлап киткәннәр инде? Үзе генә булса бер хәл иде. Казан сөлгем әрәм булды лабаса. Җеназам өстенә ябарлык бер нәрсәм булды, дип шатланган идем. Насыйп булмаган, күрәсең. Син, апа башың белән, нәрсә генә карап тордың, аңгыра тавык!
Саҗидә. Өйгә кайтыйк дип никадәр ялындым, ә ул…
Әсма. Ичмаса, Казан сөлгесен генә алып кайту кирәк иде. Аталарына ни җавап бирермен? Ил күзенә ни йөзебез белән күренербез? Күрәчәкләремә каршы балалар үстергәнмен икән!
Саҗидә. Әнкәй, күпер астын карыйк, шунда утырмыйлар микән?
Әсма. Булмас, булмас. Тәгаен, урлап алып киткәннәрдер. Таң да атты, көтү дә чыккан. Бөтен дөньяга адәм мәсхәрәсе итте бу кыз бала.
Оркестр, курай уйный. Көтү тавышы. Әтәчләр кычкыра.
II күренеш
Ильяс, Мөршидә.
Ильяс.
Таңнар атып, Чулпан йолдызлары
Сүнеп килә якты күкләрдә.
Сөям, сөям сине, матурым,
Сөям, сөям сине, матурым,
Кайчан кавышырбыз без тагын?
Мөршидә.
Йөрәгемне суырып алдың, егет.
Хәсрәтләргә салыр өченме?
Сөям, сөям сине, матурым,
Кайчан кавышырбыз без тагын,
Кайчан кавышырбыз без тагын?
(Елый.)
Ильяс.
Елама, матур, елама, күз яшьләрең
Ал таңнарда җиргә таммасын.
Сөям, сөям сине, матурым,
Кайчан кавышырбыз без тагын,
Кайчан кавышырбыз без тагын?
Мөршидә.
Сызлый,