Шигырьләр / Стихи (на татарском языке). Габделджаббар Кандалый. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Габделджаббар Кандалый
Издательство: Татарское книжное издательство
Серия:
Жанр произведения: Поэзия
Год издания: 2021
isbn: 978-5-298-04227-7
Скачать книгу
таралгандыр.

      Күп хәсрәтләр күрер өчен,

      Газиз башым яралгандыр.

      «Ходауәндә, яна бәгърем…»

      Ходауәндә[25], яна бәгърем:

      Бу йирдә юк бәнем кадрем,

      Чыдарга калмады сабрым, –

      Сабыр бирсен үзе Алла!

      Йәтимлек гъөрбәте[26] йитде,

      Дәхи әгъзаләрем кипде,

      Бу хәсрәт гомремә китде, –

      Сабыр бирсен үзе Алла!

      Бәнем ошбу аһым-зарым

      Җиде кат күкләргә ашды,

      Фиракъ[27] уты бәни баеды, –

      Иляһи, бир сабырлыкны!

      Фиракълыкдин яна бәгърем,

      Сабырсыздин китә һушым…

      Озын булса әгәр гомрем, –

      Иляһи, бир сабырлыкны!

      Надан кеше көтү көтәр,

      Галим кеше Бохар китәр…

      Бәнем гомрем шулай үтәр, –

      Иляһи, бир сабырлыкны!

      «Моңаеп сайрыйдыр кошлар…»

      Моңаеп сайрыйдыр кошлар,

      Асыл җәй фаслы булганда.

      Моңаеладыр безгә дә,

      Мөбарәк айлар тулганда.

      Йәшел чирәм бу җәй чагы –

      Безем илнең Ирәм багы,

      Тәмам җәннәт кеби шул ан[28],

      Гүзәл мәхбүб[29] булу тагы!

      Бу май әгъраф имәс, җәннәт,

      Утыру монда бик һәйбәт;

      Бу җәй сафа мәкянедер[30]

      Күңелдә калмыйдыр гъилләт[31].

      Гөлстан мәүсиме[32] кәлде,

      Мәй эчмәк нә гъәнимәтдер[33],

      Каты ташдай йөрәкләрне

      Бу май ае эретәдер.

      Бу егетлек, имеш, бер көн –

      Йомып ачканчы бер күз дә…

      Күрәм хәзер өрәкләрне,

      Күмелгәнләр иде көздә.

      Кыш үтде, зәмһәрир кичде,

      Хәрарәт[34] тапды һәр инсан,

      Бөрешкән Котлыбай, Ихсан… –

      Күренә ал, кызыл йөздә.

      Бәһар[35] мәүсиме гәр кәлсә,

      Агачлар укыйлар сәна[36].

      Бөек шадлык бу көн бәңа, –

      Бу шадлык күрнә һәр сүздә.

      «Сарып башка кара өрпәк…»

      Сарып башка кара өрпәк[37],

      Киеп пәҗи[38] кара күлмәк,

      Гүйә маластаулы чүлмәк –

      Йөрисең, и Җәмиләкәй.

      Табалсаң – чабата ярый,

      Буе булыр ике карый[39],

      Булыр ярты аршын барый

      Баш-үкчәсез, Җәмиләкәй.

      Камыл эчендә лапырдап,

      Юеш балчыкта чапырдап,

      Йөрисең лә сән аһылдап,

      Җыеп көлтә, Җәмиләкәй.

      Оек-чабата кигәләп,

      Йөрерсең катутка[40] тигәләп,

      Сырышыр тагы тигәнәк

      Киемләргә, Җәмиләкәй.

      Тавышлар бетәр карылып,

      Тәнең туфракка ярылып,

      Чебеш чыгар да, ярылып,

      Кул-аяктан, Җәмиләкәй.

      Кара гарәп кеби бите,

      Тузан-туфрак булыр бите,

      Иренләр, күзләрең чите,


<p>25</p>

Ходауәндә – йа Хода, Ходаем.

<p>26</p>

Йәтимлек гъөрбәте – монда: интегү, ятимлек каңгыруы.

<p>27</p>

Фиракъ – аерылу, аерым яшәү.

<p>28</p>

Шул ан – шулвакыт, шулчак.

<p>29</p>

Мәхбүб – сөйгән яр.

<p>30</p>

Сафа мәкянедер – рәхәтлек урыныдыр.

<p>31</p>

Гъилләт – чир, кимчелек; бозык уй.

<p>32</p>

Мәүсим – вакыт, чор.

<p>33</p>

Нә гъәнимәтдер – а) ганимәт (казаныш) түгелдер; б) никадәре ганимәттер.

<p>34</p>

Хәрарәт – җылылык, эсселек.

<p>35</p>

Бәһар – яз.

<p>36</p>

Сәна – мактау (монда: Аллага мактау уку).

<p>37</p>

Өрпәк – бөркәнчек, бәләкәй шәл.

<p>38</p>

Пәҗи – мошко, киндер.

<p>39</p>

Карый – монда, карыш.

<p>40</p>

Катутка – каты утка: каты үләнгә, чүп үләнгә.