Odam (a.s) eng birinchi inson edi. Birinchi bo`lib Buyuk Parvardigor farishtalar va jinlarni yaratdi. Va ulardan keyin-ilk inson – Odam (a.s) ni yaratdi. Buyuk ijodkor o`z yaratig`iga ko’zlar, quloqlar, burun, qo’llar va oyoqlar ato etdi. Bizning tanamiz shakli Alloh tomonidan yaratilgan barcha boshqa jonzotlarning shakllaridan, masalan, hayvonlardan farq qiladi. Bolajonlar, inson Allohning eng buyuk yaratig`idir. Alloh insonni Yer yuzida yashashi va unga sajda qilishi uchun yaratdi.
Alloh Odam (a.s) ga ruh berdi va tiriltirdi. Dunyoning buyuk Robbisi yangi yaratiqqa hurmat belgisi sifatida farishtalar va Iblisga Odam (a.s) ga sajda qilishni buyurdi. Iblis —bu jin. Bundan tashqari, uni shayton ham deb ataydilar. U barcha jinlar orasida eng obro`lisi bo’lgan va farishtalar bilan birga Jannatda yashagan. Farishtalar Allohning amrini bajo keltirdilar, lekin Iblis itoatsizlik qildi va birinchi odamga sajda qilmadi. Shayton Odam (a.s) dan g’azablanib, undan nafratlanar edi. Iblis o`zini insondan yaxshiroq deb bilar, va Yaratganning sevgisiga va uning yaratiqlari hurmatiga o`zini hammadan ko’proq loyiq deb hisoblardi. Uning qalbiga rashk va hasad o`rnashdi.
Shunda Alloh itoatsiz shaytondan so’radi:
– O, Iblis! Nima uchun mening yaratig`imga sajda qilmading? Kibr seni ko`r qilibdi yoki sen o`zingni boshqalardan ustun deb o’yladingmi?
– Men undan yaxshiroqman! – takabburlik bilan javob berdi Iblis. – Axir sen meni olovdan, odamni esa oddiy loydan yaratding.
Shunda buyuk Robbimiz shaytonni o’z inoyatidan bebahra qildi.
– Jannatdan chiq! – dedi Alloh Iblisga.
– Mening Robbim! Qiyomat kunigacha meni jazolama! – deb shayton hitob qildi.
O`zining hasadgo’yligi va g’azabi tufayli Iblis Odam (a.s) ham Allohga itoatsizlik qilishini va iymondan chiqishini xohladi. Va darhol ayyor bir reja tuzdi.
– Men tayinlagan kunga qadar jazoingni kechiktiraman», deb javob berdi Buyuk Alloh.
Iblis Odam Atodan nafratlana boshladi. U Allohni insonni boshqa yaratiqlardan ustun qo’yganini hazm qila olmas edi. Shuning uchun, u Odam (a.s) ning dushmaniga aylandi va uni Allohning irodasiga qarshi borishga majburlashni niyat qildi.
Lekin Odam Ato, shaytondan farqli o’laroq, Allohning itoatkor quli edi. Odam (a.s), avvalo, uni yaratgani uchun Robbisiga hamd aytdi. Yaratgan uni o`ziga yaqinlashtirgani va boshqa yaratiqlardan ustun qilgani uchun chin yurakdan minnatdorchilik bildirdi. Va biz ham, mening azizlarim, birinchi odam Allohni sevganidek, Robbimizni chin dildan sevishimiz kerak. Odam (a.s) kabi, bizni yaratgani uchun qudrat sohibi Allohga hamd-sano aytishimiz lozim. Va, shuningdek, birinchi odam payg’ambar Odam Ato (a.s) ibodat va sajda qilganidek, Unga ibodat va sajda qilishimiz kerak.
Odam Ato Jannatda yashar, va bir oz o`zini yolg’iz his qilar edi. Shuning uchun mehribon Alloh uning uchun xotin yaratdi. Odam (a.s) uni ko’rgach, u juda hayron bo’lib qoldi va so’radi:
– Kimsan?
– Men ayolman, – dedi u…
Odam Ato unga uylandi va birinchi ayol uning yonida Jannatda yashay boshladi. Farishtalar uni birinchi marta ko’rgach, Odam (a.s) dan bu yangi yaratiqning nomi nima ekanini so’radilar. «Bu Havvo», deb javob berdi Odam Ato.
Jannat biz tasavvur qiladigan barcha joylarning eng chiroylisidir. Jannatda issiq, sovuq, charchoq, kasallik yo’q. Odam Ato va Momo Havvo u yerda hech qachon ochlik yoki tashnalikni sezmaganlar. Bu butun koinotdagi eng go’zal joydir. Hech qachon va hech qayerda bundanda go`zalroq go`sha bo`lmagan, bo`lmaydi ham.
Bir kuni Iblis odamning yoniga kelib, uni Allohga taqiqlagan daraxtlardan birining mevasini yeyishga ishontira boshladi. Iblis hatto ularga yaxshilik qilishni xohlayotganini aytib, Allohga qasam ichadi. Odam Ato Alloh unga bu daraxtga yaqinlashishni ma`n qilganini yaxshi eslar edi. Birinchi odam o`z Yaratuvchisini sevar va itoatsizlikdan qo’rqardi. Shuning uchun u ayyor Iblisning aldovlariga e’tibor bermadi. Biroq, shayton Odam (a.s) ni tinch qo`yishni istamasdi. U odam ham xatoga yo’l qo’yishini va u kabi do’zaxga tushishini xohladi. Yovuz jin Odam Atoni avrashda davom etdi, agar Odam (a.s) taqiqlangan daraxtning mevasini yeb ko’rsa, u farishtalar kabi abadiy yashay oladi.
Vaqt o’tishi bilan, Odam Ato Iblisning so’zlariga ishondi va ular Havvo bilan taqiqni buzdilar hamda taqiqlangan daraxtning mevasini tatib ko`rdilar. Biroq, tez orada ular Allohning amriga bo’ysunmagani va itoatsizlik qilganlariga pushaymon bo’ldilar. Odam Ato va Havva darhol Parvardigordan kechirim so’rashdi. Rahmdil Rabbimiz esa ularni kechirdi, chunki U karami keng zotdir. Shundan keyin Alloh Odam Ato va uning xotinini Yerga yubordi, ular yaxshi amallarni qilishlari hamda Alloh amrini bajarishlari kerak edi. Bundan tashqari, yerda ularga
Jannatda bo’lgani kabi, hamma narsa muhayyo emas edi, balki ular o`z mehnatlari bilan yegulik topishlari lozim edi. Ammo ular Allohga sodiqligini isbotlasalar, ularni Jannatga qaytarishga va’da berdi.
Va Alloh o’zining birinchi payg’ambari deb Odam Atoni tayinladi. Undan keyin Parvardigor dunyoga ko’plab boshqa payg’ambarlar va elchilarni yubordi. Ularning so’zlarini tinglaydigan va yaxshi amallar qilgan odamlar o’limidan keyin Jannatga tushadilar. Va ularning ogohlantirishlarini e’tiborsiz qoldirib, yomon amallar qiladiganlar do’zaxga tushadilar.
Odam Ato va uning ayoli yerga tushishdi. Va hayot o’z navbatida davom eta boshladi. Alloh ulardan mamnun edi. Mehribon Robbimiz ular iste`mol qilishi mumkin bo’lgan rizq ato etdi va ularni yer yuzida yashashga o’rgatdi. Alloh Odam Atoni yaratganida, u sayyoramizda mavjud bo’lgan hamma bilimlarni unga ayon qilgi. Alloh Odam Atoga daraxt, temir, olovdan foydalanish va boshqa ko’plab narsalarni o’rgatdi.
Masalan, u tosh va yog’ochdan olov olish yoki pichoq yashash haqidagi bilimlarni ato qildi. Shu tariqa birinchi odamlar yer yuzida mehnat qila boshladilar, xuddi sizning ota-onangiz ishlagani kabi. Bu yerda Odam Ato va Havvo bolalari va ularning farzandlarini tarbiyaladilar. Shu tariqa, yer yuzida odamlar ko`paydi. Bir avlod boshqasiga almashdi. Alloh o`z payg’ambarlarini barcha avlodlarga jo’natar edi. Barcha payg’ambarlar odamlarga «Faqat bitta Xudoga ibodat qiling! U sizning iste`mol qilishingiz uchun o’simliklar va hayvonlarni yaratdi. Yaratgan eganga shukr qiling va doim ezgu amallarni qiling» deb nasihat qilar edi.
Nuh (a.s)
Odam ato va Havvo yer yuzida yashay boshlaganiga yuzlab yoki hatto minglab yillar o’tgach, ularning avlodlari yagona Allohga ibodat qilishlari kerakligini unutdilar. Ular vafot etgan solihlarni hurmat qila boshladilar va oxir-oqibat ularni o`z xudolariga aylantirdilar. Faqatgina Nuh ismli bir kishi va uning oilasi yagona Allohga sodiq qoldi. Va Robbimiz uni odamlarga payg’ambar va elchi qilib sayladi.
Nuh (a.s) o’z xalqiga quyidagilarni aytar edi:
– Allohga sajda qiling, undan qo’rqing va menga itoat qiling!
Lekin odamlar unga quloq solmadilar. Nuh ular Rabbiyga itoat qilmasalar, ularga yuborilajak dahshatli jazo haqida ogohlantirdi. Faqat bir nechta kambag’allar Nuhga ishondilar va unga qo’shildilar. Qolgan odamlar uning yuziga qarab kular edilar:
– Sen biz kabi oddiy insonsan… Sening yolg’onchi ekanligingni bilamiz! Agar mana bu kambag`allarni quvib solsang, ehtimol senga quloq solarmiz!
– Men sizdan hech qanday mukofot so’ramayman! – dedi ularga payg`ambar (a.s) – Men sizni mamnun qilish uchun kambag’allar va zaiflarni hamquvmayman.
– Agar sen haqiqatni so`zlayotgan bo`lsang, Allohning jazosini bizga ko’rsat, – deb masxara qildilar. – Qani bizga atalgan jazo?
– Agar xohlasa, Alloh sizni jazolaydi va bu jazoni bartaraf qilish qo`lingizdan kelmaydi», deb javob berdi. Lekin odamlar Nuh (a.s) ni tinglashni xohlamadilar. Ular uni aqldan ozgan deb atadilar, payg`ambar (a.s) esa ularni Allohga imon keltirishga chaqirishni davom etdi.
Shunday qilib,