Sobieski. Lew, który zapłakał. Sławomir Leśniewski

i bezwarunkowym poparciu dla koncepcji elekcji vivente rege. Tym razem wśród nazwisk zabrakło Lubomirskiego; stronnictwo królewskie straciło wpływową postać, istniało też niebezpieczeństwo, że marszałek z dotychczasowego sojusznika dworu przedzierzgnie się w jego przeciwnika. Dla Sobieskiego, który u boku hetmana polnego odbył kilka kampanii, zżył się z nim, wręcz zaprzyjaźnił, i bywał jego prawą ręką w boju, sytuacja taka mogła być wyjątkowo niekomfortowa. Ale nie tylko ona. Krótko po sejmie chorąży otrzymał zadanie przeprowadzenia rozmów z zaufanymi oficerami i wśród żołnierzy w celu wysondowania nastrojów i możliwości ich pozyskania dla dworskich planów. Misja zakończyła się zupełnym fiaskiem, a Sobieski podczas jej wypełniania z pewnością zdawał sobie sprawę z tego, jak wiele ryzykuje; zaledwie rok później skonfederowani żołnierze mieli w podobnej sytuacji uśmiercić hetmana polnego litewskiego Wincentego Gosiewskiego. Być może zresztą bardziej od życia – bo chorąży, jako wojak z krwi i kości, zapewne gotów był je oddać za sprawę – zakochany po uszy Celadon żałowałby tak pięknie rozkwitającego romansu z Astreą.

      Tym bardziej że od dnia jego imienin, czyli 24 czerwca, romans ten nabrał zupełnie nowego wyrazu. Już od kilku tygodni, podczas trwania sejmu, spotykali się ukradkiem, ale tego dnia postanowili uczynić coś w ich tajemnych relacjach niezwykłego. Odwiedzili kościół Karmelitów przy Krakowskim Przedmieściu i tam wydarzyła się scena przypominająca kadr z filmowej ekranizacji Pana Wołodyjowskiego, gdy najbliższy przyjaciel tytułowego bohatera, Ketling, wyjawia przed Krzysią Drohojowską swoją miłość i prosi ją o rękę. Epizod ten stał się tematem drobiazgowych badań Wiktora Czermaka, który w opracowaniu zatytułowanym Potrójne śluby Jana Sobieskiego zawarł następujący opis: „W warszawskim kościele Karmelitów zeszło się dwoje ludzi: mężczyzna w średnich latach, wspaniałej postawy i marsowego wyrazu twarzy, i młoda kobieta uderzającej piękności. Zbliżyli się do ołtarza i tu, przed majestatem świętego miejsca, przysięgli sobie dozgonną miłość, po czym na znak i pamiątkę solennego ślubowania zamienili ze sobą pierścionki”. Korzon, który aż takiego trudu rozwikłania tajemnicy schadzki w cieniu kościelnych murów nie podjął, był skłonny przyjąć, iż to Sobieski wyznał miłość i złożył przyrzeczenie, że nigdy się nie ożeni z inną kobietą. Jakkolwiek u Karmelitów było, chorąży i wojewodzina uczynili we wzajemnych relacjach kolejny, tym razem milowy, krok, który za kilka lat miał ich doprowadzić do prawdziwego ślubu. Choć niebezpośrednio, na co jasno wskazuje tytuł dzieła Czermaka.