– Genesis 13:14-17
Kyk na die teenstelling. Die Almagtige wat vir hom ’n beeld voorhou van die hele land as eiendom wat sy groot nageslag vir ewig sal besit. Aan die ander kant is daar die feit dat hy op 100-jarige ouderdom sy enkele Isak ontvang en toe steeds geen grond in hierdie Beloofde Land besit het nie.
En toe was daar Abimelek, die koning, wat spesiaal gekom het om Abraham te besoek. Lees hierdie verhaal in Genesis 21:22-34.
Hoewel hulle eerste ontmoeting nie getuig van eerlikheid van Abraham se kant nie, sien Abimelek in Abraham meer as die mens wat voor hom staan. Om hierdie rede kom hy na Abraham toe, vergesel van Pigol, sy leërowerste as getuie, om met Abraham ’n verbond te sluit. Abimelek se eerste woorde aan Abraham is dat hy kan sien dat God, Elohim, mét hom is in alles wat hy doen. Abimelek openbaar ontsag vir hierdie God wat Abraham aanbid. Hy het ook ontsag vir Abraham as ’n gesant van hierdie almagtige Elohim. Daarom vra hy dat Abraham sal sweer by Elohim dat hy sal goed wees vir (1) Abimelek, (2) sy nageslag en (3) die land waarin hy as vreemdeling vertoef. Abraham het gesweer en die twee groot manne het ’n verbond gesluit.
Dit is een van die verhale in die Woord wat ’n mens nie oppervlakkig durf beoordeel nie. Tot op hierdie punt in Abraham se lewe was daar al hierdie wonderlike beloftes wat YHWH Elohim aan hom gemaak het, en skielik is daar ’n mens van vlees en bloed wat ook praat oor die nageslag en die land – dinge wat in die toekoms lê. Twee beloftes oor dieselfde dinge, maar met die verskil dat hierdie YHWH Elohim wat Abraham nou al leer ken het, se belofte tot in die ewigheid strek, anders as die nabye toekoms waarvan Abimelek met hom praat.
Daarop plant Abraham ’n tamariskboom as ’n soort gedenkteken vir die gebeure wat daar plaasgevind het. Hy roep oor hierdie boomplanting die Naam – El Olam – asof Abraham met hierdie uitroep sê: Hy weet dat dit waar is, dat El Olam die ewige Almagtige is. Dat die beloftes wat El Olam aan Abraham gemaak het, waar is en dat dit vir ewig vasstaan. En dat hierdie verbond met Abimelek ’n bevestiging is van die belofte van El Olam – al kan hy wat Abraham is nog niks daarvan sien nie. Met die uitroep van die Naam El Olam erken Abraham dus dat hy verstaan dat El Olam groter is as sy eie leeftyd, want El Olam bestaan buite die grense van tyd.
’n Tamarisk is ’n immergroen boom wat goed aard in die woestyn, maar hulle groei besonder stadig. Daar is ’n gesegde oor die tamarisk: Die man wat ’n tamarisk plant, plant dit vir sy nageslag, want self sal hy nie in die boom se skadu sit nie.
Daar is nog ’n waarheid wat uit hierdie gebeure spruit en wat vermelding verdien. My gids in Israel, Elio Bachar, het my geleer dat Abraham kennis en vernuf gehad het om putte te grawe en te bou. Hierdie kennis het hy uit Ur met hom saamgebring, gebruike wat nie aan die mense van die land Kanaän bekend was nie. Klaarblyklik het Abraham by hierdie geleentheid ooreengekom om hierdie kennis van hom met Abimelek te deel. Vandaar die naam Berséba wat “die put van ’n belofte” beteken. Sien die profetiese betekenis ook hierin – dat Abraham regtige water, maar ook geestelike water in die land kon inbring en dit aan die mense van die land kon bekendstel. Hierdie bekendstelling word bevestig deur Abimelek wat na Elohim verwys in sy gesprek met Abraham. Abimelek het dus reeds kennis geneem van die waarheid oor Elohim; daarom het hy Elohim in die gesprek genoem.
Betekenis van die Naam El Olam
’n Mens sou wou verduidelik dat “ewig” gelyk staan aan “altyd”. Maar dit is onvoldoende. In Strong se konkordansie is daar ’n byna visuele verduideliking vir die begrip ewigheid wat nader aan die waarheid is. Dit lees: “anderkant die verste punt wat vir die oog sigbaar is”.
Ewig is so ver dat die menslike verstand dit nie kan vasvang of begryp nie. Dit hou voortdurend aan. Die ewigheid van Olam dui ook op toekomende sowel as die verlede tyd. Dit dui op konstante ewigheid, dit wat sonder ophou ewig is, asof niks dit kan onderbreek of keer nie. Hierdie ewigheid duur voort sonder ophou, in die verlede in en net so in die toekoms in.
Die stamwoord van Olam beteken “om te versluier” of “om onsigbaar te maak”. Hierdie ewigheid is dus nie vir die mens om te sien en van te weet nie, tensy iets daaruit aan die mens geopenbaar word deur die Een wat dit wel ken.
Ewig is sonder begin en sonder einde. En dit is wat Olam beteken. Voeg nou nog El daarby, wat dui op die sterk en almagtige Een, en jy praat van ’n kragtige Teenwoordigheid wat nooit ophou nie, wat aanhou “ver verby die verste punt wat vir die oog sigbaar is”.
Voorbeelde uit die Skrif
El Olam is ewig en sy kwaliteite is vir ewig. Hier is net ’n paar voorbeelde wat verwys na die ewigheid van El Olam:
Maar die goedertierenheid van die HERE [YHWH] is van ewigheid [olam] tot ewigheid [olam] oor die wat Hom vrees, en sy geregtigheid vir kindskinders.
– Psalm 103:17
U koninkryk is ’n koninkryk van alle eeue, en u heerskappy duur deur al die geslagte [ewige Koninkryk].
– Psalm 145:13
Maar die HERE [YHWH] is waarlik God [Elohim], Hy is die lewende God [Elohim] en ’n ewige (olam) Koning; vir sy toorn beef die aarde, en die nasies kan sy grimmigheid nie verdra nie.
– Jeremia 10:10
Lees ook Psalm 10:8-10; 139:23-24; Jesaja 60:19; 61:7; 63:12; Jeremia 32:40 en Esegiël 37:26.
Wat beteken hierdie Naam vir my in my alledaagse lewe?
Wanneer dit by die begrip “ewigheid” kom, is die mens se grootste moeilikheid dat ons lewe gereguleer word deur die tyd wat deur die horlosie en jaarkalenders aangedui word. ’n Maand bestaan uit weke wat bestaan uit dae en dae het ure … Ons hele lewe is gekoppel aan tyd. Ons leef met dagboeke en jaag om betyds by plekke te wees. Take word gekoppel aan datums waarop dit afgehandel moet word en ons raak onrustig wanneer afsprake en selfs kerkdienste “die tyd” oorskry wat ons in ons kop daarvoor toegelaat het. Mense beweer selfs dat liefde gespel word met die letters: t-y-d.
Tyd het so belangrik geword dat die hantering daarvan vir sommige die middelpunt van hulle bestaan geword het. Tyd vorm grense, selfs vir gesprekke met geliefdes. Dit word ’n meetstok vir dinge soos sukses en verhoudings en antwoorde, veral van God af. Maar Elohim het tyd geskep ter wille van orde, nie sodat dit oor ons sal heers nie. Ons hantering van tyd pootjie ons in ons begrip van ewigheid. YHWH se begrip van ewigheid word deur geen vorm van tyd soos ons dit verstaan, begrens nie.
El Olam word nie gemeet aan die tyd wat deur Greenwich bepaal word nie, maar daar is ’n ander wonder ten opsigte van “tyd” wat in El Olam verskuil lê wat die mens moet snap. Kyk na teksverse soos die volgende:
Sara het bevrug geword en vir Abraham in sy ouderdom ’n seun gebaar op die bepaalde tyd wat God genoem het.
– Genesis 21:2
Weet jy die tyd as die steenbokke lam? Neem jy dit waar as die takbokooie voortbring?
– Job 39:4
Toe sê Jesus [Yeshua] vir hulle: My tyd is nog nie daar nie. Maar julle tyd is altyd daar.
– Johannes 7:6
Jesus [Yeshua] sê vir hulle: Voorwaar, voorwaar Ek sê vir julle, voordat Abraham was, is Ek.
– Johannes 8:58
Lees ook die volgende verse: Eksodus 9:5; Deuteronomium 11:14; Ester 4:14; Daniël 7:25; 8:19; Matteus 24:36, 42; Markus 1:15; 13:33; Johannes 4:23; 7:30; 12:27 en 17:1.
El Olam ken en bepaal die tyd van alle dinge. Hy weet wanneer die koringoes gaan ryp wees. Hy bepaal die tyd waarop elke blom in die veld sal oopgaan. Hy weet wanneer elke rooiboklam gebore gaan word. Hy weet watter staatshoofde se tyd verby is. Omdat El Olam die volle raadsplan van alle dinge ken, gebeur dinge volgens sy tydsberekening. Sy raadsplan bepaal die volheid van die tyd en dit is sy Olam-tyd. Ons kan soms stoei en veg dat dinge gebeur en deurkom, maar ons moet leer om rustig te wees en te wag op die Olam-tyd van die Almagtige. Hy is die Ewige,