Dié blommetjies was vir my verruklik mooi, maar ek wou hulle nie “pla” deur hulle gesiggies om te draai sodat ek hulle kon sien nie. Toe gaan lê ek op my rug op die grond en kyk op in hierdie pragtige blomgesiggies met die blou lug agter hulle en die berg rondom my. Toe het ek geweet: Wat ek nou aanskou, is “die Gesig” van die Een wat ek aanbid! En dat hierdie seun toe sowaar net die volgende dag hierdie vraag vir my vra! Ek het vir hom vertel wat ek in die berg beleef het en hom saamgenooi sodat ek die blomme vir hom kon gaan wys. Hy het regop gesit in sy bank, sonder ’n verdere woord.
YHWH is inderdaad “the beautiful One”, so mooi soos ’n moederkappie teen George se pieke. YHWH of Yahweh, dikwels vertaal as “Jehova”, is die heiligste Naam vir die Jode. Hulle spreek nie eens hierdie Naam uit nie. In die antieke tyd het hulle ’n baie spesifieke ritueel gehad wanneer hulle hierdie Naam moes skryf. Elke keer wanneer hulle die Naam YHWH moes skryf, het hulle eers ’n reinigingsbad of ’n mikvah ondergaan.
Die bad vir die mikvah was só ingerig dat daar ’n stel trappe vanaf grondvlak gedaal het na ’n bad benede. Dié bad was groot genoeg om vir een man die geleentheid te gee om homself in die water te onderdompel. In die middel van die trap was daar, van bo na onder, ’n baie geringe aanduiding wat skeiding geïmpliseer het tussen dié deel van die trap waarmee jy na die bad kon afdaal en dié deel waarop jy weer na bo sou stap.
Wanneer die mans hierdie mikvah ondergaan het, het hulle hulle kleed by die bopunt van die trap gelaat sodat niks skeiding kon maak tussen die water wat moes reinig en die liggaam nie. Die afstap na onder was ’n simbool van selfvernedering en die opstap na bo ’n simbool van “opgaan na die Allerhoogste” wat reinig en lewe gee. Ook die trap was deel van die oefening of ritueel. Hulle sou stadig stap sodat hulle op elke trap kon oordink waarmee hulle besig was. Verder het hulle seker gemaak dat hulle met die opstap nie raak aan een wat afstap en hulle daardeur weer onrein maak nie.
Miskien kan ’n mens dink hierdie mense voer dit te ver. Máár, die uiterstes waartoe hulle bereid was om te gaan, was juis ’n aanduiding van die ontsag wat hulle vir die Naam van God gehad het en van hoe heilig hierdie Naam vir hulle was en steeds is.
Ons het eenmaal in Israel by Koemraan beleef dat ons gids, terwyl hy verduidelik het watter ontsag die Essene vir hierdie Naam gehad het, skielik opgehou praat het. Hy was op die punt om te sê “the Name”. Glad nie YHWH nie, maar net “the Name”. Hy het skielik om hom rondgekyk asof hy soek na iets wat hy laat val het. Toe het hy vinnig in sy rugsakkie gekyk en homself merkbaar “bymekaargemaak” om verder te praat. Hy het sy sin herhaal en met die sê van “the Name”, het hy sy hand op sy kop gesit. By gebrek aan sy hoedjie, nie eens ’n kippah nie, maar sy pet, het hy as ’n teken van respek sy kop met sy hand bedek vir die duur van die oomblikke dat hy wou sê: “the Name”. Ek het my verwonder aan die feit dat hierdie hedendaagse Jood, wat nie Ortodoks of Messiaans was nie, steeds hierdie selfde ontsag vir die Naam YHWH gehad het as die mense van wie hy ons vertel het.
Die Hebreeuse taal bevat nie vokale nie, maar slegs konsonante. Daar is wel kolletjies wat vokale aandui. Daar was ’n tyd toe hulle opgehou het om die vokale in die naam YHWH in te skryf, soos wat dit van ouds af wel die geval was. Dit is juis gedoen omdat dit as heiligskending beskou is om die Naam YHWH uit te spreek. Die gevolg was dat niemand meer geweet het wat die korrekte uitspraak van die Naam is nie. Klaarblyklik het die volk tydens hulle verblyf in Babilon, terwyl hulle in ballingskap was, by die Babiloniërs ’n gebruik oorgeneem wat Vader hulle nie geleer het nie. Volgens hierdie nuwe gebruik sou dit beteken jou god verloor krag elke keer wanneer jy sy naam uitspreek. Dit sou ook ’n teken van ’n gebrek aan respek wees as ’n mens die naam van jou god uitspreek. Eksodus 20:7 leer duidelik dat die Naam van YHWH nie ydellik gebruik mag word nie. Maar daar is nooit ’n verbod geplaas op die gebruik en uitspreek van sy Naam nie.
In Oktober 2012 het ek ’n man ontmoet wat vir my vertel het ’n vriend van hom het die geleentheid gehad om as taalkenner in die museum van Jerusalem te gaan werk met die teks wat juis in Koemraan in kleipotte ontdek is. Volgens dit wat hierdie man daar gevind het, is die uitspraak baie soos dit in die King James Version gegee word: Ja-hô-va met groter klem op die Ja- en die va-klanke, en met ’n baie effense pouse ná die Ja.
Ongelukkig het vertalers wat aanvanklik die Bybelvertalings gedoen het dit in Engels vertaal met “LORD” en in Afrikaans met “HERE”, alles in hoofletters. Daar is wel ’n onderskeid gemaak tussen “HERE” in hoofletters, wat YHWH is, en “Here” met net die H as hoofletter, wat Adonai is. In die Bybel word daar na belangrike persone soos konings verwys as “heer” en dit word alles met kleinletters geskryf.
In meer onlangse vertalings is weggedoen met die gebruik van slegs hoofletters om die Naam YHWH aan te dui sodat dit nie meer met die lees duidelik is wanneer die Naam YHWH in die oorspronklike taal gebruik is nie. Verder is “here” of “heer” ’n titel en nie ’n naam nie. Met al hierdie keuses in vertalings hou ’n mens jou op die ou end, terwyl jy lees, besig met ’n titel. Dan verloor jy die rykdom van die betekenis van hierdie geweldige Naam. En dit is baie jammer.
Waarom hierdie lang verduideliking? Dit is bedoel as ’n oproep!
Ons leef vandag in ’n samelewing wat nie meer respek het nie. Mense het nie respek vir mekaar, vir besittings, vir tyd en selfs vir ’n lewe nie. Respek is ’n voorloper vir ontsag. As respek reeds so uit ons menswees verdwyn het, het ons nodig om biddend by die HERE, by YHWH, te gaan stil word sodat Hy Self vir ons die gawe van ontsag vir Hom kan gee. Ontsag vir YHWH loop oor in die vrees van die HERE, en die vrees van HERE is die beginsel van wysheid (Ps 111:10).
Gebruik van die Naam YHWH in die Woord
Hierdie Naam, Yahweh of YHWH, is die een wat die meeste voorkom van al die “beskrywende” Hebreeuse Name vir God. Dit kom ongeveer 7 000 keer voor in die Ou Testament. Wanneer Moses YHWH in die woestyn ontmoet, is dit die eerste keer dat ons bewus raak van hierdie Naam. Maar dit beteken nie dit is die eerste keer dat dit gebruik is nie. Hierdie vergissing is weer eens ’n gevolg van vertalings wat die oorspronklike Name verduister het. Die Naam YHWH kom reeds voor in Genesis 2:
Dit is die geskiedenis van die hemel en die aarde toe hulle geskape is. Die dag toe die HERE [YHWH] God [Elohim] die aarde en die hemel gemaak het.
– Genesis 2:4
•Dit was YHWH Elohim wat vir Adam en Eva uit die Tuin van Eden weggestuur het.
•Dit was YHWH wat met Kain afgereken het.
•Dit was YHWH wat vir Noag die opdrag gegee het om die ark te bou en wat daarna die vloed oor die aarde gebring het.
•Dit was YHWH wat vir Abram uit Ur weggestuur het na Kanaän.
•Dit was YHWH wat ’n verbond met Abraham, Isak en Jakob gesluit het.
YHWH was van Genesis af aktief teenwoordig. Voordat tyd ontstaan het en tot in ewigheid waar tyd van geen belang meer sal wees nie, is Hy YHWH. YHWH ís wie Hy ís!
Betekenis van die Naam YHWH
YHWH beteken “die groot EK IS”, “die Een wat op sy eie bestaan”. Dit word so mooi uitgedruk in Engels as “the self-existing One”.
YHWH beteken EK IS. Dit is so eenvoudig. EK IS. Nie EK WAS of EK SAL WEES nie, maar EK IS. EK IS is nóú wat EK IS nog áltyd was. EK IS kan nie verander nie, want Hy IS. Hierdie IS van EK IS vind sy beslag in die teenwoordige tyd. Hy IS in elke oomblik van “nou”.
Verder beteken hierdie Naam ook “EK IS wat jy My nodig het om vir jou te wees”, wat dit ook al mag wees.
Die feit dat EK IS in hierdie oomblik is wie Hy is, beteken dat Hy dit nie eers môre sal wees, of volgende week wanneer jy jouself waardig bewys het nie. “EK IS nóú vir jou wat jy My nóú nodig het om nóú vir jou te wees.”
Die betekenis van EK IS in die Naam YHWH hou die pertinente belofte in dat Hy nie kan verander nie. Hy IS wie Hy IS, en dit sal Hy vir altyd wees sonder om ooit te verander. Hy is nie ’n mens dat