Deur die toe blindings gloei die vroeë sonlig nou in helderwit horisontale stroke. Sy weet sy behoort die luike oop te maak, die daglig in te laat, maar sy doen dit nie. Dit sal die donkerte in haar eie siel bespot.
Sy loop na die tafel. Met hande wat lomp en onhandig is, steek sy die lamp aan. Die klein eiland van lig verlig die ronde tafel waarby sy gaan sit nadat sy haar skryfgoed uit die dresser se boonste laai gehaal het, waar sy ook haar dagboek hou. Sy skroef die inkpotjie oop en doop die pen daarin, huiwer, begin dan skryf. Sy moet dit so vinnig moontlik afhandel, dit verby kry. Dit is die enigste teengif teen hierdie pyn.
Hoe begin mens so ’n brief, wonder sy desperaat. Hoe sweer mens die liefde vir goed af? Hoe skryf sy aan Kit dat hy wat deel is van haar siel en hart, daaruit geruk moet word, dat alles wat was en dit wat sou kom, deur dié skrywe nietig verklaar word? Dat hulle liefde opgeoffer moet word vir hierdie kind wat nog geen plek in haar lewe het nie, maar wat sy nie kans sien om te vernietig nie?
Hoofstuk 5
Kit kyk fronsend na die koevert in sy hande. Volgens sy sekretaris is dit die vorige dag afgelewer terwyl Kit uitstedig was. Op die koevert is sy naam in sterk maar elegante letters geskryf: Mr Kit Malloy Esquire – ’n handskrif wat hy onmiddellik geëien het. Hare!
Amper drie weke lank was daar geen kontak van haar kant af nie, maar hy het sy ongeduld besweer. Hy was bewus daarvan dat jong Mannheim by die dood omgedraai het met longontsteking. Dit is algemene kennis in die stad, aangesien die nonne wat hom versorg het maar te gewillig was om te berig oor hul pasiënt se vordering. Dit is dus te verstane dat Deborah te besig was om hom te ontmoet of aan hom te skryf. Nietemin kon hy sy teleurstelling nie heeltemal verhelp nie. As haar verlange na hom so intens en knaend is soos syne na haar, kon sy tog ’n plan gemaak het! Hy loop terug na sy lessenaar, tel die briefoopmaker op en skeur die koevert oop. Die geur van haar sagte parfuum kleef aan die papier toe hy dit uit die koevert trek, en hy hou sy neus daarteen. Die liefde wat in hom opwel, maak hom week. Hy vou die brief oop, maar dis skaars wat mens ’n brief kan noem, slegs enkele reëls:
Geagte meneer Malloy …
Meneer? Waarom sou sy hom “meneer” noem, wonder hy terwyl sy oë oor die niksseggende sinne flits.
Deur omstandighede buite my beheer was dit onmoontlik om u vroeër te kontak. Ook is dit op die oomblik nie vir my moontlik om ’n skriftelike verduideliking te gee nie. Daarom versoek ek ’n geleentheid om u op kantoor te mag spreek. Indien u aan my versoek gehoor gee, sal ek dit waardeer as u vir April sal stuur om my te laat weet.
Die uwe
Deborah Mannheim
Mannheim! Die naam laat ’n onredelike ergerlikheid in hom opwel, maar ten spyte daarvan tel hy sy pen op en doop dit in die inkhouer. Op ’n vel papier waarop die adres van sy sakeonderneming gedruk is, skryf hy vlugtig:
Liefste Deborah,
Waarom so formeel? Jammer dat ek nou eers reageer, maar ek het pas teruggekom. Jy is altyd welkom, maar teen drie-uur vanmiddag is ek ongetwyfeld vry.
Al my liefde
Kit Malloy
Met ’n gevoel van onrus vou hy die brief toe. Iets het skeefgeloop. Hy weet dit instinktief. Die toon van haar brief spreek van onttrekking. Hoe sal hy die lang ure omkry tot vanmiddag?
Fytjie eien die naderende getrippel van die perd as dié van Heuning, Deborah se merrie. Sy stuur ’n dankbare skietgebed boontoe. Kort ná hulle pratery douvoordag is die kind te perd uit, waarheen sou g’n mens weet nie, en sy wat Fytjie is, moes die waarheid taktvol omseil, elke keer omdraai net kort voor ’n leuen, om ou mister Mannheim se vrae tydens ontbyt en middagete af te weer. Dit is duidelik dat mister Mannheim ontstig is deur Deborah se afwesigheid tydens albei etes, maar genadiglik het hy niks verder gesê nie. Daarvoor was Fytjie dankbaar, want sy was bang dat hy haar in ’n hoek sou keer om uit te vind wat met Deborah skort. Sy sal mos nie weet hoe om te antwoord nie, en as iemand hom die waarheid moet sê, dan moet dit Deborah self wees.
Maar haar versie het nou tyd nodig op haar eie, sodat sy die ding op haar manier kan uitmaak. Die kind aard na haar pa, sy is sterk in hart en kop. Fytjie, wat lank op haar knieë was, se vertroue in haar Liewe Heer is nou opnuut gepantser. Sy het dié kind van Heinrich en Alisha von Albein van die wieg af grootgemaak, en die kind is geleer om die reguit pad te loop. As sy oor die skok van die baba kom, twyfel Fytjie nie een oomblik daaraan dat haar versie sal weet wat reg en verkeerd is nie. Daarom moet sy nou tyd hê om die ding self uit te spook.
Ná sy toegesien het dat haar perd versorg is, spoel Deborah haastig haar hande en gesig af en knap haar windverwaaide hare op. Sy besef dat sy middagete gemis het, en dat Kurt seker gewonder het waar sy is. Toe sy nie sy koets gewaar nie, het sy by Basjan verneem dat hy nie soos gewoonlik sy middagrusuur geneem het nie, maar dadelik terug is na die myne.
Deborah voel nou half skuldig toe sy die kamerdeur oopmaak en in die lang gang af loop. Sy wonder waar sy vir Ma-Fytjie sal kry. Moontlik in die siekekamer, maar om daar in te gaan, sien sy nie nou voor kans nie. Sy sal Ma-Fytjie liewer gaan inwag in haar kwartiere, besluit sy toe sy die agtertrap klim na die solderverdieping waar Ma-Fytjie en Sam Naudies se kamers is.
Soos sy verwag het, is die deur ongesluit, en sy maak dit oop en gaan in. Sy adem die reuk van die vertrek in; dit ruik soos die woonhuisie wat Ma-Fytjie op Sorgenfrei gehad het – die skoon geur van byewas, terpentyn en rou lynolie wat die enkele meubelstukke gloeiend ’n lewe van hul eie gee. Daarby die vae reuk van kruie, afkomstig van die talle medisinale konkoksies wat Ma-Fytjie voorberei uit haar kruietuintjie. Sy het die plante oorgebring van hul woonplek af oorkant die Arms and the Soul, en kort ná haar aankoms hier ’n nuwe tuintjie begin.
Die bed is krakend wit oorgetrek met linne omsoom met gehekelde kant en ’n sneeuwit lappieskombers. Alles Ma-Fytjie se handewerk, nes die wit macramé-matjie wat voor die bed lê. Deborah voel skielik ongewoon emosioneel. Op ’n manier is Ma-Fytjie en April al wat sy van haar mense oorhet, en soms is sy so moeilik en ondankbaar, veral teenoor Ma-Fytjie. Wat sou sy sonder haar Ma-Fytjie doen? Die blote gedagte is ondenkbaar! Sy gaan sit in die enigste stoel, waaroor ’n kunstig geborduurde antimakassar gesprei is. Sy sal terwyl sy wag ’n voorraadopname maak van hoeveel sy en haar hele familie verskuldig is aan die bruin vrou wat haar lewe aan die Von Albeins gewy het ter wille van haar liefde en lojaliteit teenoor Alisha.
Deborah se gedagtes slaan oor na haar ervaringe die oggend aan vader John se sy. Sy het hom vergesel op sy rondtes in die plakkerskampe. Vader John en Ma-Fytjie se onbaatsugtigheid maak Deborah altyd beskaamd omdat sý so selde bereid is om opofferings te maak, veral teenoor wildvreemdes.
Ma-Fytjie kom tien minute later uiteindelik die vertrek binne en steek verras vas toe sy Deborah gewaar. “Ek het jou loop soek, missie, en was net bekommerd omdat jy skoonveld was en dit nadat ek jou perd gehoor kom het.”
Deborah knik. “Ek het besluit om hier vir jou te wag.” Sy kom orent uit die stoel om plek te maak vir Ma-Fytjie, wat haar stip betrag.
Dis verseker dat Deborah nie een of ander malligheid aangevang het nie, dink Fytjie dankbaar. Sy lyk soos tevore, en ná die rit te perd is daar selfs ’n bietjie kleur in haar bleek wange.
Deborah gaan sit op die bed oorkant Ma-Fytjie. “Ek het nagedink oor wat jy vanoggend vroeg gesê het, Ma-Fytjie, en sonder rede het ek daarna my perd laat koers kies Braamfontein toe …”
“Na die kerk, missie?” vra Fytjie versigtig.
Deborah knik. “Ek was betyds om vader John te vang voor hy uit is op sy