3 3Daar is onlangs tydens ’n mediakonferensie by die kantore van Spoor & Fisher-prokureurs aangekondig dat al die partye in die saak Griesel vs. Walt Disney Enterprises ’n skikking (settlement) bereik het.
4 4Mnr. Stephanus Griesel, die eksekuteur van Linda se boedel, het met Abilene Music, Disney Enterprises, NuMetro en David Gresham Entertainment ’n skikkingsooreenkoms aangegaan. Gresham Entertainment het dié liedjie plaaslik namens Abilene Music versprei.
5 5’n Hulpfonds is gestig in die naam van die Linda-familie om hulle belange te beskerm. Mnr. Nic Motsatse, uitvoerende hoof van die Suid-Afrikaanse Musiekregte-organisasie (Samro), sal die voorsitter van die fonds wees.
6 6Die liedjie “Mbube” (Zoeloe vir “leeu”) is die eerste keer in 1939 deur Linda opgeneem. Dit was een van Gallotone Records se eerste topverkopers in die Afrika-mark. In 1949 het die liedjie in die Amerikaanse volksanger Pete Seeger se hande beland en hy het dit as “Wimoweh” getranskribreer en opgeneem.
7 7Die liedjie is in 1961 weer deur George Weiss verwerk tot “The lion sleeps tonight”, maar die basiese melodie was steeds dié van die oorspronklike “Mbube”.
8 8Verskeie weergawes (versions) van “Mbube” is sedert 1939 opgeneem, maar die oorspronklike komponis is in 1962 as ’n arme met net R142 in sy bankrekening dood.
9 9Mnr. Owen Dean, voorsitter van Spoor & Fisher, het gesê hy glo daar is baie bereik deur dié saak namens Linda en sy familie te wen. “Ons het bewys dat die internasionale treffer (hit) “The lion sleeps tonight” gegrond is op Linda se werk, dat hy medeskrywer van dié treffer is en dat dit daarom ’n eg Suid-Afrikaanse liedjie is. Dit is werklik iets om op trots te wees,” het hy gesê.
(Van: www.news24.com/Beeld/wêreld)
| Woordeverklarings |
| dekade – tydperk van tien jaar |
| eksekuteur – persoon wat deur die hooggeregshof gemagtig is om ’n boedel te beredder |
| getranskribeer – oorskryf/oorbring in ’n ander vorm, byvoorbeeld ’n musiekstuk |
| internasionaal – iets waarin meer as een nasie ’n belang het/waaraan meer as een nasie deelneem |
| komponis – iemand wat musiek skryf |
| skikking – as ’n mens iets oplos deur van albei kante toe te gee |
| tantième – aandeel wat ’n skrywer of ander kunstenaar uit die verkoop of uitvoering van sy werk kry |
| tragedie – ’n gebeurtenis met ’n ongelukkige afloop |
| treffer – iets wat baie gou populêr word, soos ’n liedjie |
| verwerking – handeling van te verwerk/hersien |
| Beantwoord die volgende leesbegripsvrae in jou werkboek. | |
| 1. | Wie was Solomon Linda en watter bekende lied is deur hom geskryf? |
| 2. | Vir hoeveel geld het Linda die lied verkoop? Hoeveel geld is sedertdien met die lied verdien? |
| 3. | Watter onregverdigheid het met betrekking tot die regte van die lied ontstaan? |
| 4. | Hoe is Linda se familie vergoed? |
| 5. | Hoe gaan die familie se belange beskerm word? |
| 6. | Wat beteken “Mbube” in Afrikaans? Skryf nog twee name neer waaronder die lied bekend staan in ander lande. |
| 7. | Watter ooreenkoms is daar tussen die oorspronklike lied en die twee verwerkings? |
| 8. | Wat is tragies van die lewe van die oorspronklike komponis? |
| 9. | Die doel van ’n teks is belangrik. Wat is die doel van hierdie berig? Gee ’n rede vir jou antwoord. |
| 10. | Watter waarde, dink jy, moet hierdie lied vandag vir Suid-Afrikaners hê? Hoekom sê jy so? |
| Taal in konteks | |
| 1 | Vul wanneer/dan/toe op die regte plekke in: |
| a)Linda was ’n arm man … hy dood is. | |
| b)Die Linda-dogters moet eers ’n skikking bereik, … kan ’n mens sê regverdigheid seëvier uiteindelik. | |
| c)Linda se dogters sal vergoed word vir al die jare … ’n hulpfonds in hul naam gestig word. | |
| d)Linda se dogters is vergoed vir al die jare … ’n hulpfonds in hul naam gestig is. | |
| e)Almal was bly … die skikking bereik is. | |
| f)Almal sal bly wees … die skikking bereik word. | |
| In ’n neutedop |
| Die korrekte gebruik van die woorde “wanneer”, “toe” en “dan”Die gebruik van “wanneer”, “toe” of “dan” in ’n sin word bepaal deur die tydsaspek wat aangedui word, byvoorbeeld: |
| Teenwoordige tydToe sê ek vir hom hy moet sy veters vasmaak.Wanneer hulle kom, moet jy my roep. |
| Verlede tydLiziwe het geslaap toe die rowers ingebreek het.Wanneer het hulle gekom? |
| Toekomende tydOns moet die boom afkap wanneer dit winter is.As jy graad 9 slaag, sal jy Afrikaans vlot kan praat. |
Skryf ’n brief van waardering
As Suid-Afrikaners kan ons elkeen opreg trots wees om die lied “The lion sleeps tonight” as deel van ons inheemse musiekskat te hê. Skryf ’n formele brief (inhoud 140 tot 160 woorde) van waardering aan mnr. Owen Dean omdat die skikking van die saak ten gunste was van die Linda-familie en baie vir Suid-Afrika beteken.
Bestudeer die formaat en inhoud van die formele brief voordat jy joune skryf.
| In ’n neutedop |
Skryf jou brief volgens die stappe van prosesskryf
Lees Pitkos aandagtig deur sodat jy prosesskryf deeglik verstaan. Vra jou onderwyser indien jy nie seker is van die stappe nie.
Pitkos
Prosesskryf
Preskryf
•Kyk na die formaat en register van die betrokke teks.
•Besluit op die doel, teikengroep en konteks.
•Hou ’n dinkskrum oor die onderwerp – gebruik ’n kopkaart.
Beplanning
•Gebruik die idees waarop jy in die preskryfstadium besluit het en skep ’n raamwerk vir die teks.
•Identifiseer hoofgedagtes en ondersteunende idees.
•Rangskik die idees in ’n logiese volgorde.
Skryf ’n konsep
•Skryf ’n eerste poging en hou die doel, teikengroep en onderwerp in gedagte.
•Kies woorde wat pas by die onderwerp.
•Organiseer jou idees in ’n logiese volgorde.
•Lees jou eerste probeerslag deur en kry terugvoer van jou onderwyser en klasmaats.
Hersiening, redigering, proeflees en aanbieding
•Kyk weer na jou woordkeuse, sin- en paragraafstrukture, spelling en leestekens.
| •Kyk na die volgorde en samehang van paragrawe. |