“Hoe weet jy?”
“Onthou jy toe ons kinders was, het ons altyd gesê ons kan telepaties met mekaar praat? Onthou jy dit? Hoe hard ons geoefen het? Maar dis nie nou ter sake nie. Ek wil ook nie eers oor Danie praat nie. Ek is meer besorg oor jou en ek dink ek het ’n oplossing, aangesien jy nie by ons op die plaas wil kom bly soos ek van die begin af voorgestel het nie.”
“Nee,” sê Danielle. “Ek moet vir myself sorg. Jy weet dit. Ek moes dit lankal gedoen het.”
“As jy bedoel jy moes nooit met Danie getrou het nie, is ek dit met jou eens.” Cissie se stem is skerp. “Maar dis nou te laat vir trane. Luister mooi. Ek weet nie of jy ooit ons buurman ontmoet het nie. Sy huis is so vyf kilometer voordat ’n mens na ons afdraai – ’n groot wit huis halfpad teen die rantjie.”
“Nee,” sê Danielle moeg.
“Dit maak nie saak nie. Jy weet dat bed-en-ontbyt-plekke die afgelope jare gewild geword het. Wel, Neil het die ou huis, die een wat teen die pad is, ingerig as so ’n gastehuis en –”
“Ek is moeg, Cissie,” sê Danielle. “Hoekom vertel jy dit vir my?”
“Omdat dit is waarna jy soek. Asseblief, luister na my, Nell. Ek weet dis presies wat jy nodig het. Neil se ma, tant Hester, het die gastehuis bestuur, al was sy teen die einde baie sieklik. Sy is drie maande gelede oorlede en van toe af sukkel hy vreeslik. Die plek is so goed geleë, jy weet tog self, en hulle het byna die hele jaar deur mense wat daar stilhou. Afgesien van die oorslaapplek het hy ’n soort teetuin ingerig, waar mense net kan stilhou vir iets om te drink of te eet. Die woord versprei, jy weet self, en mense bly liewer op so ’n plek oor as in ’n hotel.” Cissie praat vinniger, asof sy weet Danielle wil nie meer luister nie. “Hy het geadverteer vir iemand om die plek te bestuur, maar die vrou was uiters onbekwaam en onbetroubaar. As hy nie vinnig iemand anders kry nie, is sy reputasie daarmee heen. Ons was gisteraand daar – dis waar ek daarvan gehoor het – en ek het dadelik gesê ek weet van net die regte persoon.”
“Wie?” vra Danielle. Sy het ’n stoel nader getrek en gaan sit, want haar bene is moeg. Nou leun sy met haar kop op haar hand, die gehoorstuk van die telefoon slap tussen haar ander hand se vingers.
“Jy, natuurlik! Jy weet genoeg van bestuur en boekhouding en sulke goed. Dis eenvoudig. Jy kry vanselfsprekend gratis inwoning – daar is ’n klein woonstelletjie in die gastehuis self. Jy kan wegkom uit die stad, jy het ’n plek om te bly, jy het werk. Ek dink dis ideaal. En natuurlik is jy dan naby ons ook. Dink jy nie dis wonderlik nie?”
Die inligting dring stadig deur Danielle se suwwe brein. “Ek kan nie so goed kook nie,” sê sy.
“O, daar is ’n kok. Jy sal bloot bestuurderes wees.”
“Ek is swanger.”
“Ek het dit vir hom gesê,” sê Cissie dadelik. “Dis nie ’n probleem nie. Dis mos nie asof jy op kantoor is waar jy vaste ure het en altyd uitgevat moet wees nie. Jy sal kan rus en daar is dae wanneer daar geen gaste is nie. As tant Hester dit op haar ouderdom kon doen, kan jy.”
“Wat van die baba?” sê Danielle weer. “Oor drie maande is die baba hier.”
“Presies. Kan jy dink aan ’n meer gemaklike opset? Jy hoef nie uithuisig te wees nie, jy hoef jou nie te kwel oor babaoppassers of so iets nie. Jy sal in die huis wees, by jou baba. En jy word ’n salaris betaal. Dis nou nie so groot nie, maar aangesien jy onderdak en kos het, behoort dit genoeg te wees.”
“Ek weet nie,” sê Danielle. “Ek weet nie.”
“Nell,” sê Cissie streng. “Ek wil hê jy moet mooi gaan dink. Wat is die alternatief? Waarheen gaan jy wanneer jou huis verkoop is? Is daar genoeg geld oor vir jou om van te leef?”
“Nee. Daar gaan niks oor wees nie. Of bitter min.”
“Juis. Vir ten minste die volgende jaar het jy ’n plek nodig waar jy beskerm en veilig kan bly, waar jy in vrede met jou baba kan leef. Ek dink dis ’n antwoord op ’n gebed.”
Danielle se kop is nou helderder. Dit is asof iemand in die donkerte ’n kers aangesteek het. Sy wil na die lig kyk, sy wil glo dis nie net ’n hersenskim nie. “Ja,” sê sy. “Ek het so hard gebid.”
“Ek weet.” Cissie se stem is warm en simpatiek. “Ek weet, Nell. Sal jy daaroor dink en my môre terugbel?”
“Môre al?”
“Neil is haastig,” sê sy. “Jy kan dit verstaan. Hy kan nie toekyk hoe die hele onderneming verval nie. As jy nie belang stel nie, moet hy dadelik adverteer en hoop vir die beste. Ons het hom van jou vertel, hoe konsensieus jy is, hoe ’n toegewyde werker jy is. En luister, jy sal nie eers hoef te sukkel met treine nie. Neil kom oor tien dae Transvaal toe met die bakkie vir die een of ander merinokongres. Hy kan jou en al jou bagasie kom oplaai en jy kan saam met hom terugkom. Ek dink alles werk wonderlik uit.”
“Ja,” sê Danielle. “Ek sal jou bel. Dankie, Cissie.”
“Ons is lief vir jou, Nell. Ons wil help.”
“Dankie,” sê sy weer en sit die gehoorstuk neer.
Sy het skaars gaan sit toe die telefoon weer lui. Dié keer is dit haar gewese baas wat haar daaraan herinner dat haar werk vir haar wag wanneer haar kraamverlof verby is. Dis asof dit ’n vreemde vrou is wat praat, dink Danielle terwyl sy na haar eie stem luister. Ferm, positief, byna vrolik. “Nee, ek dink nie so nie,” hoor sy haarself sê. “Baie dankie vir die aanbod, maar iets anders het opgeduik.” Sy vertel hom van Cissie se voorstel en sy kan hoor hy is verlig. Hy wil nie ses maande lank met ’n tydelike sekretaresse opgeskeep sit nie; hy wil dadelik ’n nuwe een begin oplei.
“Al sal niemand ooit so bekwaam wees soos jy nie,” sê hy lojaal.
Die volgende dag bel sy vir Cissie terug en aanvaar die aanbod. Dis nie asof sy lank en diep nagedink het nie, daarvoor is haar brein te moeg en suf. Dis bloot dat dit op die oomblik na ’n uitkoms lyk en sy is bereid om enigiets te aanvaar as dit beteken sy kan ophou dink. Niks is vir haar meer werklik nie. Sy pak haar persoonlike goed, breekware en linne in dose; sy staan die huisagent te woord; sy kanselleer die telefoondiens en sluit bankrekenings.
Soms staan sy voor die venster en kyk na die geel, doodgerypte grasperk, die verlepte struike, die koue wit lug, maar sy voel niks nie.
Al wat enige betekenis het, is die lewende wese binne-in haar. As sy gaan sit omdat haar rug te moeg is, hou sy haar hand beskermend om haar maag, asof sy bang is haar gevoelloosheid dring deur tot die baba.
“Vandag kan jy sien hoe hy of sy lyk,” sê haar dokter toe sy vir haar laaste afspraak by hom opdaag. Hy wys na die sonarskerm en sy staar verwonderd na die kloppende hartjie. Hy beduie na ledemate, maar sy sien net die kloppende middelpunt. Omdat sy niks sê nie, druk hy haar hand simpatiek.
“Ek verstaan hoe jy voel,” sê hy. “Jy wens jou man was hier om dit saam met jou te sien.”
Sy skud haar kop, skielik geïrriteerd met al die mense wat dink sy rou. “Hy sou nie belang gestel het nie,” sê sy koud. “Hy het gehou van die gedagte van ’n kind, maar hy wou niks weet van die fisieke proses nie. Hy kon dit nie verdra toe ek byvoorbeeld naar was nie.” Hy was by ’n ander meisie, wil sy byvoeg.
“Baie mans is so,” troos hy. “’n Bietjie verskrik deur die verandering in hulle vrouens.”
Sy sê niks verder nie omdat sy bang is vir wat sy sal sê as sy eers begin praat.
Daardie aand maak sy Danie se kas die eerste keer oop, trek die kartondose nader en begin klere opvou en inpak. Sy het met die kerk gereël – hulle sal dit kom haal en versprei onder behoeftiges. Hemde, pakke, skoene, sokkies; werktuiglik beweeg haar hande. Sy skud al die sakke uit, maar frommel alle papiere op sonder om daarna te kyk.
Toe die kas leeg is,