Hy het haar nie geantwoord nie. Dié keer het hy nie terugbaklei nie, hy het net saans later en later by die huis gekom. Sommige nagte het hy glad nie huis toe gekom nie, het sy alleen gelê en rondrol, gewonder wie sy moet bel. Wanneer hy wel huis toe gekom het, was sy vriendelik, het sy hard probeer om hom nie te verwyt nie en om nie vrae te vra nie. Maar die bitterheid het gegroei, die vlaag van verliefdheid wat haar soos ’n rukwind van haar voete gewaai en ses maande in die lug gehou het, het bedaar. Sy was terug op die aarde. Die romantiese bril se lense was stukkend, sy kon weer helder sien. Sy het niks laat blyk nie. By familiebyeenkomste was sy lojaal en vrolik, het sy voorgegee dat niks verkeerd is nie. Haar trots het haar daarvan weerhou om anders op te tree. Hoe kon sy ’n jaar na haar troue erken dit was ’n fout? Haar man het nooit grootgeword nie, hy was net ’n kind wat elke week ’n nuwe speelding moet kry, anders het hy nukkerig geword. Hoe kon sy erken dat hy geen belangstelling meer gehad het in verlede jaar se speelding nie? Dit is wat sy was: ’n uitgediende plesier.
Sy blameer haar skoonouers wat hulle enigste kind so bederf het. Sy het hulle nooit geken nie; hulle is dood voordat sy vir Danie ontmoet het. Teen daardie tyd het hy sy erfporsie ook klaar verkwis. Hulle het hom goed nagelaat, het sy afgelei. Die geld het sy eerste reeks duur sportmotors gefinansier, die vakansies op Mauritius of in Europa saam met die meisie van daardie tyd. Teen die tyd dat sy hom leer ken het, was daar niks oor nie.
“Danie sou jou versorg nagelaat het,” het een van sy ooms vanoggend by die begrafnis gesê. “Hý is goed nagelaat.”
Hulle weet niks nie. Niemand weet wat die ware toedrag van sake is nie. Dis net sy wat weet dat daar geen polisse is nie, geen spaargeld, geen erfporsie wat veilig belê is nie. Die motor is saam met Danie in die ongeluk vernietig. As sy die huis verkoop, asook al die meubels en duur toerusting, sal sy miskien sonder skuld hier uitstap. Sonder skuld en sonder ’n sent. Sy sal niks hê nie. Nie ’n dak oor haar kop of ’n stoel om op te sit nie.
Danielle verskuif weer. Dis asof haar lyf gevoelloos geword het, maar toe sy opstaan, voel sy die fladdering. Sy bly so staan, haar hand teen haar maag. Dit gebeur weer, die vreemde rimpeling. Sy leun op die tafelblad, haar oë toe. Dit is die eerste keer dat sy lewe voel. Meteens krimp die sirkel selfs kleiner, bestaan die wêreld net uit haar lyf en die wesentjie wat binne-in haar groei, wat vanaand die eerste keer sy popledemate beweeg het.
Sy skrik toe die deurklokkie lui. ’n Sekonde of twee weet sy nie wat die geluid veroorsaak het of waar dit vandaan kom nie. Dan kom sy orent en stap die gang af.
Dis ’n jong meisietjie wat koulik op die stoep staan, ’n papiertjie in haar een hand.
“Is dit waar Danie Steyn woon?” vra sy.
Danielle antwoord nie. Sy staan net na die meisie en kyk. Haar blonde krulle hang oor haar skouers, haar gesig is te swaar gegrimeer, miskien in ’n poging om ouer te lyk, maar in werklikheid onderstreep dit haar jeugdigheid.
“Is jy sy suster?” vra die meisie.
“Ek is mevrou Steyn.” Dit klink vir haar asof haar stem van ver af kom. Sy wil die deur in die kind se gesig toedruk, want sy weet waarom sy hier is.
“Hoe bedoel jy?” vra die meisie en skud haar kop sodat die kabbelende gebleikte hare oor haar skouers tuimel. “Hy is nie getroud nie.”
“Hy was. Ons was agtien maande lank getroud.”
“O, ek sien.” Die meisie lag verlig. “Hy het nie gesê hy was ooit getroud nie, maar jy ken vir Danie.”
“Ja.” Danielle se stem is swaar. Terwyl sy na die meisie kyk en
die koue naglug om hulle draai, voel sy hoe die laaste bietjie warmte in haar doodgaan. Van die oomblik dat sy gehoor het Danie het verongeluk, was dit asof iemand met ’n reuseuitveër deur haar kop gevee het. Alles was meteens weg: al die bitterheid, die rusies, die koudheid tussen hulle. Al wat sy kon onthou, was die eerste weke, die eerste maande. Haar kop was vol daarvan – die geluk en liefde. En tog . . . sy het nie gehuil toe die polisie haar vertel het nie, sy het nie in die kerk of langs die graf gehuil nie.
“Sy is so dapper,” het mense gesê. “Sy besef natuurlik dat sy haar sterk moet hou ter wille van die ongebore kind.”
Nou weet sy dat sy nooit weer sal huil nie, dat die gruiserige droogheid van haar oë ’n permanente toestand is. ’n Mens kan net huil wanneer jy kan voel en sy voel niks meer nie.
“Ons is nooit geskei nie,” lig sy die meisie in. “Danie is dood.”
Die meisie snak na asem, druk haar hand teen haar mond en begin rukkerig huil. “Wat bedoel jy: Danie is dood?”
Danielle maak die deur wyer oop. “Dis te koud om hier te staan en praat,” sê sy. “Kom binne.” Sy loop voor, terug na die kombuis, en skakel die ketel weer aan.
“Hoe kan hy dood wees?” huil die meisie. “Hy was Saterdagnag nog by my. Ons sou vanaand uitgegaan het en hy het net nie opgedaag nie. Hy het nooit vir my gesê waar hy woon nie, maar van sy klere hang daar by my en ek het deur die sakke gekyk en ’n rekening gekry met dié adres op.” Sy hou die stuk papier na Danielle uit.
’n Rekening vir ’n nuwe pak. Sy sit dit woordeloos op die toonbank neer. Sy sal dit ook moet betaal. “Hy het Sondag verongeluk,” sê sy en maak die yskas oop om melk uit te haal. “Die begrafnis was vanoggend. As ons van jou geweet het, het ons jou in kennis gestel.”
Die meisie huil troosteloos, soos ’n kind, haar kop op haar arms.
“Hier,” sê Danielle en sit die koffie voor haar neer. “Is jy honger? Die yskas is vol kos.”
“Nee,” snuif die meisie en kyk dan op. Haar grimering lê in strepe oor haar wange. Sy lyk na ’n pandabeer met die blou verf onder haar oë. “Is jy regtig sy vrou?”
“Ek was,” sê Danielle in haar koue, veraf stem. “Wat is jou naam?”
“Leonie,” snik die meisie, vat ’n papierservet uit die houer op die tafel en snuit haar neus hard.
“Hoe lank ken jy hom al?” vra Danielle.
“So drie maande. Ons was so lief vir mekaar, maar die afgelope weke het ek min van hom gesien.”
Danielle gaan sit oorkant die tafel. Haar dooie bene kan haar nie langer regop hou nie. Nog ’n speelding waarvoor Danie moeg geword het, dink sy moeg. Nog ’n gemors wat sy moet opruim. Sy roer haar eie koffie terwyl haar brein somme maak. Drie maande. Sy is nou byna vyf maande swanger. In Januarie, toe sy haar bonus gekry het, is hulle ’n week Noordkus toe.
“Kom ons gaan bietjie weg,” het sy voorgestel. “Kom ons gaan terug na die plek waar ons ons wittebroodsvakansie gehou het.”
En ’n week lank was dit amper soos dit aan die begin was, al het hy rusteloos geraak teen die einde. Die besluit om ’n baba te hê, was nie iets wat sy alleen geneem het nie. Hy was baie geesdriftig, al het sy êrens in haar ontgogelde agterkop geweet dis net omdat dit weer iets nuuts sou wees. En sy was reg. Die oomblik toe die swangerskap bevestig was, het hy belangstelling verloor, was hy weer nooit by die huis nie.
Sy was dom. Dit het sy oor en oor vir haarself gesê gedurende die afgelope maande. Sy was nog altyd ’n nugter soort mens. Wat op aarde het haar besiel om swanger te raak? Het sy regtig geglo dit gaan die huwelik verstewig, hom meteens laat verander in ’n verantwoordelike, volwasse eggenoot? Hoe kon sy so naïef gewees het? Want dit het presies die teenoorgestelde uitwerking gehad. Die gedagte aan die komende pligte van vaderskap het hom laat spaander – in die arms van Leonie in.
“Wel,” sê sy nou sugtend, “Danie is dood. Dis verby.”
Leonie staan op, onvas op haar voete. “Ek is jammer ek het net hier ingebars,” sê sy. “Ek het regtig nie geweet . . .”
Danielle