“Ek wil eintlik weet, juffrou Schoon . . . ek het verneem dat u verloof is. Baie geluk. Maar dit het my ietwat dronkgeslaan. Ek wil graag nou reeds die toekoms met u bespreek. Ek is baie gesteld op kontinuïteit, maar met die damesgeslag is dit helaas ’n kom en gaan. Hulle trou so gou en begin nog gouer met ’n gesin.”
“Wel, iemand moet tog skoolkinders voorsien aan die skole,” sê Petro gevat. Die stukkie parmantigheid was uit voordat sy kon keer. Gelukkig beskou hy dit skynbaar as ’n poging tot ’n grappie, want hy glimlag skewerig.
“Ook waar,” gee hy toe. Maar dis blote woorde. Sy weet dat hy in wese baie vies en omgekrap moet wees. Sy het dit immers voorsien en gevrees. Dis dan ook maar beter dat dit gou gebeur het, anders was daar net stremming. Sy is ten minste bly dat hy nie onbeheers teenoor haar uitbars nie.
Net so asof ek ’n oortreder is, dink sy veronreg. Omdat ek Danie se ring dra, en asof ek nie lank genoeg daarvoor gewag het nie. Ek is tog van plan om my werk te doen, eerlik en hard, hetsy voor of na my troue.
“Vergewe my as ek op private vlak oortree, juffrou. Maar kan ek weet of u al vaste trouplanne het? Wat ek bedoel, is: gaan u my dalk in die helfte van die jaar in die steek laat en weggaan?”
“Nee, o nee,” verseker sy hom haastig. “Die plan was op die vroegste die einde van die jaar. En dan, as hy ’n pos hier rond kan kry, sal ons hier bly woon en kan ek aangaan met skoolhou. Hy woon ook hier,” voeg sy onnodig by.
“Dankie tog,” sê hy, en dis die eerste keer wat sy kan hoor hy bedoel regtig wat hy sê. “Ek het slapelose nagte gehad, juffrou, nadat iemand my gesê het u is verloof.”
“Dis nie ’n geheim nie. Ek dra my ring.” Sy maak nou seker dat hy dit kan sien. “Ons is regtig nie haastig nie, meneer.” Die verligting laat haar weer eens meer praat as waarvoor sy beraam het. “Ons is al veertien jaar lank gekys, u sien. Dit maak amper nie meer saak, nog ’n jaar of wat nie.”
“Veertien jaar?” vra hy ongelowig. “Dan moet dit amper van haasbek-stadium af wees, of hoe?” Hy grinnik, weer sonder dat dit aan sy oë raak. Maar sy voel nietemin so effe bespotlik.
“Sit so drie jaar by,” korrigeer sy asof dit sal help om die prentjie te verander.
“Dit fassineer my,” erken Paulter, steeds met die grinnik. “Wat dóén twee haasbekkies met mekaar?”
Petro besluit dat die speletjie ver genoeg gegaan het. “Ons ken mekaar deur en deur. Ons het die veertien jaar daarvoor gebruik, meneer Paulter,” sê sy, nie koel nie, maar beslis ook nie onderdanig nie. “Ek kan u verseker dat hierdie verlowing nie op sand gebou is nie.”
Hy antwoord nie. Hy swyg inteendeel sprekend, terwyl ’n skaars merkbare gloed oor sy hele gesig sprei. Met skrik wat te laat kom, besef Petro dat sy iets verkeerds gesê het. Instinktief weet sy dat hy haar woorde op hom van toepassing gemaak het, dat sy ’n voortvarende vinger op ’n wond gelê het. Wat meer is: hy verdink haar seker daarvan dat sy dinge omtrent hom uitgevis het.
Sy voel soos ’n betrapte skoolkind. Hy kry homself egter onder beheer en sê formeel: “Dit sal vir eers al wees, dankie. Ek is verlig oor wat ek verneem het. Ek vertrou dus dat ons u diens nog geruime tyd sal hê.” Hy kry ’n skewe glimlag: “Die ring kan dalk help dat die senior skoolseuns nie by die juffrou probeer aanlê nie.”
Sy glimlag ook maar effens. Wat anders kan sy doen of sê?
“En ek wil net sê . . . e . . . u moet u nie te veilig ag in ’n lang verhouding nie.”
Sy kyk hom vraend aan, volkome in die duister oor wat hy bedoel.
“Ek het my seker onduidelik uitgedruk. Wat ek eintlik bedoel, is: hoe langer mens aanhou, hoe meer het jy om te verloor. Moet dus ook nie onnodig lank uitstel nie.”
Dis half teenstrydige raad, en verwarrend. Sy weet nie wat hy beoog nie, of hy vader-vader probeer speel, onnodig filosofies probeer wees om haar te beïndruk, en of hy besig is om te bely. Laasgenoemde seker nie. As hy verkleur het toe daar van oorhaastigheid gepraat is, kan hy sekerlik nie ook aan uitstel skuldig wees nie.
Sy antwoord hom nie, omdat sy in alle eerlikheid nie weet watter soort reaksie hy verlang nie. Daarom kyk sy net na hom, en dis die eerste keer dat hulle oë werklik ontmoet. Sy vind dit ontstellend. Dis asof hy ’n onuitspreekbare boodskap aan haar wil oorsein, iets wat in verband staan met die lewe in sy omvattendheid.
Sy oë is bruinswart, rond en diep, diep. Oë om in te verdrink.
Verward skeur sy haar blik van syne weg. “Dan sal meneer my eers verskoon?”
“U wou nie eers ’n koppie tee drink nie?”
“Nee, dankie. Dis amper tyd vir aandete.”
Meteens is mevrou Paulter van iewers uit die woonstel by hulle. Agterdeur, seker. Sy moes tennis gespeel het, want sy het ’n kort tennisrokkie aan. As ek ’n man was, het ek verstik in my eie hartklop, dink Petro as sy vlugtig bewus word van die geronde liggaam in die skraps rokkie. Aktrise, vir seker. Die voorkoms is daarna; miskien het die speeltalent te kort geskiet, want die enkele rol is nie opgevolg deur ander nie.
“Barbara, jy het juffrou Schoon ontmoet?”
“Ja. Jy het seker vergeet. Jy het ons self vanmiddag aan mekaar voorgestel. Verskoon maar vir Louis, juffrou Schoon. Hy het ’n tradisie om te handhaaf. Jy weet mos, die verstrooide geleerde wat die eier soen en sy vrou op die kop klop.”
Petro glimlag effens, net baie effens, om nie kant te kies nie. Louis Paulter (dus is sy naam Louis) sal haar beslis nie bedank as sy uitbars van die lag oor sy vrou se grappie nie. Daarby was die mooi vrou se stemtoon net te bedoelend om onskadelik te wees. Daar was iets van seermaak in die lug . . . en van seerkry.
Al vind sy hom nie, al verstaan sy hom nie, al gewaar sy in haar ’n weerstand teen sy donker afsydigheid, moet Petro erken dat haar simpatie in hierdie situasie by die man lê wat voortaan haar baas sal wees.
Nie baas in sy eie huis nie, som sy op. Verskoon maar vir “Louis”, het die vrou gesê. So asof sy wou beklemtoon: hy is nou nie eintlik “meneer” nie, onthou. Hy is regtig nie so waffers as wat julle dink nie.
“Net nog een ding, juffrou Schoon,” sê Louis Paulter, en hy laat geen ongeduld of gramskap met sy vrou blyk nie. “Die vorige inwonende juffrou het nie daarvan gehou om saam met die meisies ’n badkamer te gebruik nie.”
“Ek sou ook nie,” sê Barbara Paulter en trek haar gesig effens vies. Nou word dit duidelik dat haar gesigvel reeds fyn plooitjies het.
“Die meeste meisies is baie sindelik, maar tog is daar soms ringe in die bad. Nie vingerringe nie,” sê die man en dis duidelik dat hy sy vrou met bedoeling teregwys. “Dit staan u dus vry om ons badkamer te deel. Dis nie heeltemal in die woonstel nie. Net hier buite die deur links.”
“Dis gaaf van u, maar is dit regtig nodig?” vra Petro huiwerend. Dis na die vrou met die rooibruin harevloed wat sy kyk. As dié nie die aanbod ondersteun nie . . .
“Doen dit,” sê Barbara half afwesig, asof sowel die besoekster as die onderwerp haar reeds verveel. Sy het ’n ligte, skuiwende blik wat nêrens fikseer of vasheg nie.
“Dankie dan. Miskien sal ek. Soms.” Hierdie voorbehoud moet daar darem wees, dat sy mag oor haar eie bewegings en besluite het.
Sy knik na die man en sy vrou en stap by die oop voordeur uit. Naby haar lui die etensklok. Daar het reeds ’n paar meisies gearriveer wat, soos Charlene Winters, van ver met die trein kom en hulle na ’n spoorwegrooster moes skik.
Die ete verloop gesellig met die koshuispersoneel wat ongewoon gaaf is teenoor die paar kinders, en sommer saam met hulle by een tafel aansit. Barbara Paulter het nie kom eet nie. Op ’n dieet, glo. Haar man het laat ingekom en hom weer vroeg verskoon. Op ’n manier is die atmosfeer