Wspomnienia w kolorze sepii. Anna J. Szepielak

kupił dom za własne pieniądze – stwierdził. – Możesz mówić, że jest właścicielem realności[17], jeśli tak ci na tym zależy.

      – Wielka mi realność! Mały dom i to w takiej dzielnicy. I co dalej? Murów z głodu nie pogryziesz, a czasy ciężkie.

      – W przyszłości chce mieć skład apteczny, jak jego stryj.

      – Może ja i prosta chłopka jestem, ale nie głupia. Lwów to nie jakieś ichniejsze miasteczko. Mało apteków tam jest?

      – Dlatego wszedł w spółkę z tym swoim znajomym z wojska. Zakładają przecież warsztat i sklep. Nie rozumiem, o co ci chodzi.

      – Z szewcem! – Parsknęła. – Moja córka wyjdzie za szewca!

      Mężczyzna westchnął.

      – Po pierwsze, on będzie tylko kupcem, bo to ten drugi jest mistrzem szewskim. A po drugie, czego ty chcesz? Buty to teraz po wojnie doskonały interes. Zobaczysz, że jeszcze czeladników kilku dorobią się i przeniosą do lepszej dzielnicy.

      – No, zobaczę ja, oj zobaczę – mruknęła niezadowolona.

      – Najważniejsze, że Marysia jest szczęśliwa.

      – Może i szczęśliwa. Ino jak długo?

      Przez chwilę oboje leżeli w ciszy.

      – Katarzyno? Obstajesz, żeby do kościoła z nami nie jechać? Mogłabyś choć stanąć we drzwiach.

      – Daj spokój, Pieter. Na co ja tam potrzebna? Już i tak batiuszka[18] zły na mnie, że żadne z dzieci do cerkwi nie chodzi. Jeszcze mnie w święconej ziemi nie pochowa, jak zemrę.

      – Zawsze mówiłaś, że popa się nie boisz.

      – Bo nie boję się, ale wolę mieć spokój.

      Po gwałtownej wymianie zdań cisza w izbie podziałała na mężczyznę kojąco. Poprawił się, okrył dobrze pierzyną i już prawie zasypiał, kiedy żona znów się odezwała.

      – Życie my jemu uratowali, opatrywali, karmili jak swego, a on nam teraz jedyną córkę zabiera – burczała z goryczą.

      – Katarzyno, dałabyś już spokój. Cóż chłopak winny, że mu prawie głowę roztrzaskali, kiedy nas przed bolszewikami bronił? A że Bóg go do naszego domu przywiódł, żeby zdrowie odzyskał i Marysię tu poznał, to już widać tak miało być.

      – Bo to od wojny bierze się całe zło. Car czy Krzyżak, bolszewik czy Prusak, żaden we własnej ziemi nie siedzi, tylko po cudze lezie. Po nasze!

      – Zapomniałaś jeszcze o Turkach, Tatarach i Szwedach – dodał rozbawiony mężczyzna. – Też się nam nieźle przysłużyli.

      – A o tych mi nigdy nie opowiadałeś. Cóż to za czort?

      – Opowiem ci, ale innym razem. Teraz śpij już.

      – Kiedy ten świat do upamiętania przyjdzie? – mruknęła jeszcze kobieta, przekręcając się na bok. – No kiedy?

      * * *

      Zgarbiona staruszka w łachmanach oparła się o zniszczony kościelny mur i długim pokrzywionym kosturem oganiała się od kundla. Pies ujadał, pokazując kły i zajadle skacząc wokół nóg żebraczki. Gdy kij trafił go w głowę, zaskomlał, podkulił ogon i zniknął w pobliskich krzakach. Staruszka zaklęła pod nosem. Przez chwilę mruczała coś do siebie niezrozumiale, wygrażając brudną ręką w kierunku zarośli. Wreszcie niezdarnym gestem poprawiła zsuwającą się na oczy burą chustkę i z trudem ruszyła przed siebie wąską ścieżką biegnącą wzdłuż ogrodzenia.

      Od strony kościoła jesienne powietrze przyniosło ze sobą wyraźne dźwięki organów. Żebraczka odwróciła się zaciekawiona. Jej bezzębne usta rozciągnęły się w uśmiechu, gdy wsłuchiwała się w melodię wypływającą przez otwarte drzwi świątyni. Gdy zobaczyła, że na ścieżkę przed kościołem wychodzą ludzie wraz z księdzem, podreptała do furtki w murze i tak szybko, jak pozwalało jej stare ciało, ruszyła w ich stronę.

      Wśród kilku odświętnie ubranych osób zobaczyła uśmiechniętą jasnowłosą dziewczynę w prostej białej sukni. Chłodny wiatr targnął welonem, uniósł jego koniec, a potem opuścił wprost na głowę młodego mężczyzny o ostrych rysach twarzy. Zebrani się roześmiali.

      Mężczyzna delikatnie wyplątał się z białej woalki i w odpowiedzi na jakieś rozbawione pytanie panny młodej ucałował jej dłoń. Potem wziął z rąk siwego człowieka damski płaszczyk i pomógł się żonie ubrać. Ksiądz po kolei uścisnął ręce mężczyzn, na czole panny młodej zrobił znak krzyża, po czym wolno oddalił się w stronę plebanii. Goście weselni ruszyli tuż za nim, skręcając w kierunku starej bryczki i przystrojonych furmanek czekających na nich pod drzewami.

      Żebraczka także zbliżyła się do wozów. Gdy przechodziła obok koni, zwierzęta zaczęły parskać, a siwek zaprzężony do bryczki szarpnął się w uprzęży i zarżał przestraszony. Dopiero w tej chwili ludzie wsiadający na wozy zauważyli obdartą nędzarkę. Niektórzy zaczęli pokrzykiwać na nią i machać rękami, by odsunęła się od koni, a jeden z woźniców obrzucił ją jakimś ordynarnym wyzwiskiem.

      Jednak panna młoda, której świeżo poślubiony małżonek właśnie podawał rękę, by mogła wsiąść do bryczki, wypuściła z dłoni fałdy sukni i podeszła do staruszki.

      – Marysiu! – Mężczyzna się zaniepokoił.

      – Poczekajcie. – Dziewczyna uspokajającym gestem dała znać gościom na wozach, by nie wysiadali. – Czego wam potrzeba, mateczko? – spytała łagodnie, nachylając się do starej kobiety. – Nie mamy przy sobie pieniędzy, ale furmani dostali placków weselnych i gorzałki. Podzielą się, kiedy ich poproszę.

      Zgarbiona staruszka uniosła trzęsącą się głowę i wyblakłymi szarymi oczyma przenikliwie spojrzała na dziewczynę. Ponieważ nic nie odpowiedziała, mężczyzna stojący nieopodal młodej żony porozumiał się z woźnicą, sięgnął w głąb furmanki i wydobył z niej mały pakunek.

      – Wypijcie za nasze zdrowie – powiedział, wręczając go żebraczce. – Mario, pora już. – Spojrzał na żonę. – Goście na nas czekają, a do twojego domu jeszcze spory kawałek drogi.