Choroby nerek. Kompendium. Отсутствует. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Отсутствует
Издательство: OSDW Azymut
Серия:
Жанр произведения: Медицина
Год издания: 0
isbn: 978-83-200-5924-3
Скачать книгу
(renal vein thrombosis) – zakrzepica żył nerkowych

      SBP (systolic blood pressure) – ciśnienie tętnicze skurczowe

      SCD (standard criteria donor) – dawca standardowy

      SCUF (slow continuous ultrafiltration) – powolna ciągła ultrafiltracja

      SGA (Subjective Global Assessment) – subiektywna ogólna ocena stanu odżywienia

      SGLT-2 kotransporter sodowo-glukozowy typu 2

      SIADH (syndrome of inappropriate antidiuretic hormone hypersecretion) – zespół nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretyznego

      SLE (systemic lupus erythematosus) – toczeń rumieniowaty układowy

      SLED (sustained low efficiency dialysis) – powolna dializa niskoprzepływowa

      SLEDD (slow low-efficienty daily dialysis) – przedłużona powolna o małej efektywności codzienna hemodializa

      SLiM CRAB (sixty, light chains, MRI, calcium, renal insufficiency, anemia, bones) – kryteria CRAB (podwyższone stężenie wapnia, zaburzenia czynności nerek, anemia, destrukcyjne zmiany kostne)

      SLKT (simultaneous liver and kidney transplantation) – jednoczasowy przeszczep wątroby i nerki od tego samego dawcy

      SNN schyłkowa niewydolność nerek

      SPECT (single photon emitted computed tomography) – badanie

      tomograficzne emisji pojedynczego fotonu

      SPK (simultaneous pancreas-kidney transplantation) – jednoczasowy przeszczep nerki i trzustki

      STEC (Shigatoxin-producing Escherichia coli)

      STEMI (ST-elevation myocardial infarction) – ostry zespół wieńcowy z uniesieniem odcinka ST

      T4 tyroksyna

      TAC takrolimus

      TBM (tubular basement membrane) – błona podstawna cewek nerkowych

      TcR (T cell receptor)

      TFPI (tissue factor pathway inhibitor) – zewnątrzpochodna droga krzepnięcia

      TGF-β (transforming growth factor β) – transformujący czynnik

      wzrostu β.

      THSD7A (thrombospondin type-1 domain-containing 7A) – białko 7A

      zawierające domenę trombospondynową typu 1

      TIA (transient ischemic attack) – przemijający napad niedokrwienny

      TIBC (total iron-binding capacity) – całkowita zdolność wiązania żelaza

      TINU (tubulointerstitial nephritis and uveitis) – śródmiąższowe zapalenie nerek i zapalenie błony naczyniowej oka

      TIPS (transjugular intrahepatic portosystemic shunt) – przezżylne wewnątrzwątrobowe zespolenie wrotnosystemowe

      TK tomografia komputerowa

      TKK tygodniowy klirens kreatyniny

      TMA (thrombotic microangiopathy) – mikroangiopatia zakrzepowa

      TMP-SMX trimetoprim-sulfametoksazol

      TNF-α (tumor necrosis factor α) – czynnik martwicy nowotworów α

      TRP (tubular reabsorption of phosphate) wskaźnik cewkowej reabsorpcji fosfosfanów

      TSAT = stężenie żelaza × 100/TIBC – wysycenie transferryny żelazem

      TSC (tuberous sclerosis complex) – stwardnienie guzowate

      TSH (thyroid-stimulating hormone) – hormon tyreotropowy

      TTP (thrombotic thrombocytopenic purpura) – zespół hemolityczno-mocznicowy z zakrzepową plamicą małopłytkową

      TZN toczniowe zapalenie nerek

      UA (uric acid) – kwas moczowy

      UFR (ultrafiltration rate) – szybkości ultrafiltracji

      UKM układ kielichowo-miedniczkowy

      UPCR (urine protein to creatinine ratio) – współczynnik wydalania białka do kreatyniny

      URR (urea reduction rati) – współczynnik redukcji stężenia mocznika

      USG ultrasonografia

      Vd (volume of distribution) – objętość dystrybucji leku

      VEGF (vascular endothelial growth factor) – naczyniowo-śródbłonkowego czynnik wzrostu

      VO2peak (maximum oxygen consumption) – obniżenie szczytowego zużycia tlenu

      WNP wtórna nadczynność przytarczyc

      WRF (worsening of renal function) – niewydolność nerek i/lub pogorszenie czynności nerek

      ZF zespół Franconiego

      ZN zespół nerczycowy

      ZNefr zespół nefrytyczny

      ZTN zwężenie tętnic nerkowych

      ZUM zakażenia układu moczowego

      1. Rozpoznawanie chorób nerek

      1.1. Wywiad i badanie fizykalne

      Beata Czerwieńska

      Choroby nerek mogą przebiegać z objawami niecharakterystycznymi, skąpoobjawowo, a nawet – do pewnego momentu – bezobjawowo. Objawy najczęściej zgłaszane przez pacjentów to: nadciśnienie tętnicze, dolegliwości bólowe zlokalizowane głównie w okolicy lędźwiowej, obrzęki, zmiana objętości, częstości i rytmu oddawania moczu, a także zmiana jego barwy. Pacjenci z niektórymi chorobami nerek mogą zgłaszać również objawy związane z narządami i układami innymi niż układ moczowy (np. krwioplucie oraz objawy ogólne, takie jak osłabienie, wyniszczenie, dreszcze czy gorączka).

      Objawy

      Nadciśnienie tętnicze

      Nadciśnienie tętnicze występuje w wielu chorobach nerek. Może być objawem (w wielu przypadkach jedynym), następstwem oraz czynnikiem przyspieszającym przebieg chorób nerek [1]. Nadciśnienie tętnicze jest objawem pierwotnych i wtórnych nefropatii (nadciśnienie miąższowopochodne) oraz chorób naczyń nerkowych (przede wszystkim zwężenia tętnicy nerkowej – nadciśnienie naczyniowonerkowe) [2].

      Nadciśnienie tętnicze często towarzyszy przewlekłej chorobie nerek [3]. W przypadku ostrego uszkodzenia nerek nie jest objawem stałym, a jego wystąpienie zależy od przyczyny choroby i stopnia przewodnienia chorego.

      Może być także objawem nowotworów nerek, takich jak reninoma lub guz Wilmsa. Trwające wiele lat i nieodpowiednio leczone nadciśnienie tętnicze może prowadzić do nefropatii nadciśnieniowej. W zaawansowanym okresie niewydolności nerek ustalenie, czy nadciśnienie tętnicze jest następstwem, czy przyczyną przewlekłej choroby nerek jest bardzo trudne.

      Ból

      Wiele chorób nerek przebiega bez dolegliwości bólowych.

      Ból zgłaszany przez chorych może mieć różny charakter:

      • bóle brzucha występują w ostrym uszkodzeniu nerek oraz w przewlekłej chorobie nerek;

      • silne bóle brzucha (o nasileniu i przebiegu sugerującym chorobę chirurgiczną w obrębie jamy brzusznej, tzw. przełomy brzuszne) występują niekiedy u chorych z zespołem nerczycowym;

      • bóle zlokalizowane w okolicy lędźwiowej po jednej lub po obu stronach, tępe, o stałym lub zmiennym nasileniu są manifestacją chorób prowadzących do rozciągnięcia torebki nerkowej lub do wzrostu ciśnienia w drogach moczowych; mogą towarzyszyć np. chorobom nowotworowym;

      • kolka nerkowa, czyli silny ból zlokalizowany w okolicy lędźwiowej, najczęściej jednostronnie, promieniujący w kierunku pachwiny, pęcherza moczowego, zewnętrznych narządów