Siła niedoskonałości. Dlaczego perfekcyjnie nie zawsze oznacza najlepiej. Malwina Huńczak

musi być porządek”. W dorosłym życiu ludzie często nie potrafią wyjść poza te schematy myślowe. Bywa, że nawet sobie ich nie uświadamiają, bo wydaje im się, że tak po prostu jest i tak trzeba postępować. Nie porzucają przejętych od rodziców zwyczajów i tradycji, mimo że w dzisiejszym świecie mogą być już bezużyteczne.

      Przykład

      Odkąd sięgam pamięcią, zawsze byłam perfekcjonistką. Robienie wszystkiego jak najlepiej było dla mnie czymś oczywistym. W taki sposób zostałam wychowana. Widziałam tylko dwie możliwości: zrobić coś dobrze bądź nie robić tego wcale. Myślę, że po części wiązało się to z potrzebą usłyszenia pochwały, dobrego słowa. Bo miło jest być docenioną, prawda?

      Niektórzy twierdzą, że perfekcjonizm mają w genach. W celu zbadania związku pomiędzy nim a genami naukowcy z Michigan State University porównali osobowość bliźniaczek w wieku 12–22 lat⁷, gdyż to jeden z najlepszych sposobów badania zagadnienia czynników dziedzicznych i środowiskowych. Bliźnięta jednojajowe mają, poza kilkoma wyjątkami, zestaw identycznych genów. Dwujajowe dzielą taki sam materiał tylko w połowie. Gdyby perfekcjonizm był cechą kształtowaną wyłącznie przez wychowanie, bliźnięta jednojajowe posiadałyby ją tak samo często jak dwujajowe. Jeśli byłby determinowany przez geny, częściej powinien występować wspólnie u bliźniąt jednojajowych. W jednym z przeprowadzonych badań okazało się, że bliźnięta jednojajowe znajdowały się znacznie bliżej siebie na skali perfekcjonizmu i lęku niż dwujajowe. Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że pewną część perfekcjonizmu danej osoby rzeczywiście można przypisać genom.

      W kolejnym badaniu przeanalizowano, do jakiego stopnia dziewczęta i młode kobiety akceptowały pogląd, że szczupłe ciała są bardziej atrakcyjne. Okazało się, że bliźniaczki jednojajowe częściej niż dwujajowe były bardziej do siebie podobne w stopniu, w jakim idealizowały ciała wychudzonych celebrytek, co jest jedną ze wskazówek mogących sugerować perfekcjonizm. Badacze ustalili, że w perfekcjonizmie oraz związku pomiędzy nim a skłonnością do stanów lękowych istnieje silny komponent genetyczny. Uznali, że istotny wpływ ma unikalne otoczenie każdej osoby poza środowiskiem rodzinnym, nie znaleźli jednak dowodów na to, by wspólne środowisko domowe miało wiele wspólnego z perfekcjonizmem. Okazało się również, że brak perfekcjonizmu, czyli bałaganiarstwo i impulsywność, także charakteryzuje się silnym komponentem genetycznym.