Dążąc do wyjaśnienia związku między tego rodzaju nowotworami a długotrwałym siedzeniem, australijscy badacze przeanalizowali mechanizmy fizjologiczne zachodzące w tej pozycji. Wydaje się, że siedzenie jest czynnikiem podwyższającym glikemię (poziom cukru we krwi) oraz stężenie krążących komórek reakcji zapalnej. Nawiasem mówiąc, siedzący tryb życia to, jak powszechnie wiadomo, czynnik sprzyjający nadwadze, która także zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu. Otyłość prowadzi do spożywania większych ilości pokarmów, a nie trzeba wyjaśniać, że jeśli je się trzy- czy czterokrotnie więcej niż wynosi zapotrzebowanie organizmu, to wchłania się też więcej pestycydów i innych substancji chemicznych obecnych w niektórych pokarmach. Normy tolerancji tych toksycznych substancji są ustalone z myślą o ilościach, które nazwałbym normalnymi. Jeśli ta dawka jest zbyt duża, może okazać się trująca. Ludzki organizm nie jest w stanie neutralizować szkodliwych substancji przenikających do niego z nadmiarem żywności. Naturalne filtry, czyli nerki i wątroba, są w takiej sytuacji przeciążone. Wystarczy przypomnieć, że u wielu otyłych osób badanie USG wykazuje stłuszczenie wątroby. Dokładnie na to samo cierpią kaczki i gęsi hodowlane – ich przeciążone nadmiarem karmy wątroby nie spełniają już swego zadania.
Koniec z siedzeniem!
Informacja, że jeśli w ciągu dnia spędzamy w pozycji siedzącej poniżej trzech godzin, to mamy szansę przedłużyć sobie życie, skłania do refleksji! Dlatego amatorom telewizji radzę oglądać ulubione kanały, pedałując na rowerze stacjonarnym. Ten, kto jest zmuszony do długiego siedzenia, powinien robić co jakiś czas przerwy, żeby wyjść z biura na kilkuminutową przechadzkę. W domu taką chwilę warto przeznaczyć na rozwieszenie prania, umycie okna, wyszorowanie wanny. Słowem, po dłuższym siedzeniu trzeba zapewnić sobie trochę wysiłku fizycznego. Takie proste gesty znacznie podnoszą nasze szanse na dłuższe życie w dobrym zdrowiu. Badania, które dowiodły związku między długotrwałym siedzeniem a osiąganym wiekiem, przeprowadzono w Stanach Zjednoczonych, gdzie powszechnym nawykiem było oglądanie telewizji w pozycji półleżącej, na kanapie. Badacze podkreślili, że w pozycji siedzącej mięśnie ud i łydek nie pracują, co przyczynia się do zaburzenia metabolizmu cukrów i tłuszczów.
Refluks przełykowo-żołądkowy
Refluks przełykowo-żołądkowy to dolegliwość, na którą cierpi wiele osób. Polega na cofaniu się kwasów do przełyku, czasem aż do gardła, i dzieje się to po posiłkach, na ogół w pozycji leżącej. Z punktu widzenia fizjologii refluks jest skutkiem nieprawidłowego przesuwania się treści pokarmowych. Kiedy jemy, jedzenie przesuwa się w dół przełykiem i dociera do „mięśnia-bramki” (wpust żołądka). Mięsień ten oddziela przełyk od żołądka i otwiera się, by przepuścić pokarm, a następnie znów się zamyka. U chorych na refluks ów mięsień nie jest dość sprężysty, żeby dokładnie się domknąć, toteż dochodzi do cofania się kwaśnej treści pokarmowej z żołądka. Osoby cierpiące na refluks przełykowo-żołądkowy powinny koniecznie zasięgnąć porady lekarskiej, a leczenie może je uwolnić od problemu. Jednak kilka prostych nawyków higieniczno-dietetycznych pozwoli zapobiec tym bardzo przykrym zaburzeniom lub je złagodzi:
1. nie należy biec do łóżka tuż po jedzeniu, a tułów warto lekko unieść, układając się na dwóch poduszkach;
2. należy jadać niewielkimi porcjami;
3. trzeba kontrolować masę ciała;
4. należy zrezygnować z tytoniu i alkoholu;
5. trzeba unikać ostro przyprawianych potraw, cebuli, tłuszczu…
Przepuklina rozworu przełykowego
Przepuklina rozworu przełykowego (okołoprzełykowa) wślizgowa powstaje, gdy mała część żołądka wysuwa się nad przeponę, powodując refluks kwasów i częste odbijanie się. Istnieją proste, praktyczne sposoby, mogące skutecznie ograniczyć, a nawet zlikwidować te objawy, i to bez sięgania po klasyczne leki, których wadą, pomijając skutki uboczne, jest konieczność przyjmowania ich przez lata.
Po pierwsze, trzeba całkowicie zrezygnować z picia i jedzenia gorących pokarmów. Zalecam to zresztą także osobom, które nie mają przepukliny okołoprzełykowej wślizgowej. Zbyt gorące napoje podnoszą ryzyko zachorowania na raka przełyku. Przeprowadzone w Chinach badania dowiodły, że picie zbyt gorącej herbaty wpływa na wzrost liczby zachorowań na raka. Do powstawania nowotworów przyczyniają się także inne nawyki, jak palenie tytoniu czy picie alkoholu, okazało się jednak, że wysoka temperatura napojów to jeden z poważnych czynników ryzyka. Toteż zdrowy napój, na przykład zielona herbata, może stać się szkodliwy, jeśli pijemy go, zanim osiągnie odpowiednią temperaturę. To kluczowe zagadnienie, które należy brać pod uwagę w żywieniu, troszcząc się o bezpieczeństwo. Wszystko jest kwestią temperatury i sposobu przygotowania.
Warto przy tej okazji wspomnieć o pewnym paradoksie dotyczącym gorących napojów. Wielu podróżników zauważyło, że ludy nomadów na pustyni piją gorącą herbatę, żeby się ochłodzić. Otóż kiedy temperatura rośnie, pocimy się, a pot ochładza ciało. Pijąc zimne napoje, mobilizujemy organizm do wytwarzania energii, co nas rozgrzewa. Przez moment jest nam chłodniej, ale potem robi się gorąco. Natomiast ciepła herbata powoduje długotrwałe poczucie chłodu.
Przy przepuklinie wślizgowej picie zbyt gorących napojów powoduje łykanie nadmiaru powietrza, którym próbujemy ochłodzić napój. To połknięte powietrze naciska na żołądek, a to sprzyja refluksowi kwasów i odbijaniu. Aby uniknąć połykania nadmiaru powietrza, warto zastosować się do kilku innych rad: nie jeść, idąc, nie mówić w trakcie jedzenia, nie żuć gumy, unikać picia przez słomkę i prosto z butelki… I oczywiście należy jeść jak najwolniej, zamykając usta przy przeżuwaniu i łykaniu.
Włókna pokarmowe
Pokarmy obfitujące we włókna pokarmowe to:
1. Zboża (chleb, ryż, mąka, kasze).
2. Rośliny strączkowe (fasola czerwona, soczewica, groszek zielony…)
3. Warzywa zielone (szpinak, szparagi, seler, koper włoski, karczochy…).
4. Wszystkie owoce.
5. Także suplementy pokarmowe (węgiel, glinka…) i probiotyki są skuteczne jako element dodatkowy przy diecie obfitującej w błonnik.
Wzdęcia
Jakże nieprzyjemne są te chwile, kiedy po posiłku albo pod koniec dnia stwierdzamy, że nasz brzuch zrobił się trzy razy większy, że boli, a człowiek czuje się, jakby połknął ogromną piłkę! Każdemu z nas zdarzyło się kiedyś wzdęcie, które na ogół ustępuje po paru godzinach. W żargonie medycznym nazywa się to wzdęciem czynnościowym. Okrężnica, której zadaniem jest transport resztek jedzenia do „wyjścia”, wypełnia się gazami, co spowalnia perystaltykę i najczęściej prowadzi do zaparcia. Jednak wielu lekarzy uzna, że nie jest to „prawdziwa” choroba i że wystarczy zwykła zmiana pewnych zasad odżywiania, by uniknąć zaburzeń. Trzeba postawić na dietę bogatą w błonnik i pić dużo wody. Włókna nie są wchłaniane przez organizm, toteż przechodzą przez przewód pokarmowy i ułatwiają trawienie, „zabierając” ze sobą resztki pokarmów. Aby mogły skutecznie działać, muszą być napęczniałe, stąd tak ważne jest picie co najmniej 1,5 litra wody pomiędzy posiłkami, a także podczas