Bütün bu işləri diqqətlə seyr eləyən Məhəmməd kür-sünün başına qayıdan kimi anasından soruşdu:
– Fatı nənə deyir ki, gecə Xızır peyğəmbər bizə qo-naq gələcək, doğrudur?
– Doğrudur, bala.
– Xızır peyğəmbər kişidir, ya arvad?
Fatı nənə əllərini əlinə vurub güldü:
– Heç arvaddan da peyğəmbər olar?
– Niyə olmur!
– Allah-taala belə buyurub.
Məhəmməd bir az fikrə gedəndən sonra soruşdu:
– Sən dedin ki, Xızır peyğəmbər kişidir?
– Əlbəttə, kişidir.
– Onun bizim evimizdə nə işi var?
– O gələcək, üzünə gülab vuracaq, əllərini yuyub, do-şabla qovud ovub yeyəcək. Sonra da pəncəsini qovuda ba-sıb gedəcəkdir.
Bütün xamnəlilərin evinə girib hər evdən ən azı bir nəlbəki qovud yeyən Xızır peyğəmbər, Məhəmmədin gö-zündə dəvədən də böyük göründü. Uşağa elə gəlirdi ki, bu qədər qovud yeyən adamın qarnı, heç olmasa, un çuvalı ye-kəlikdə olar. Belə yekəpər bir adam karvansaranın darvaza-sından güclə keçə bilər. Bəs o, namazxananın balaca qapı-sından içəri nə cür keçəcək? Bundan başqa, namazxanaya girmək üçün o, gərək bu otaqdan keçib getsin. Məhəmmədlə anası da elə bu otaqda yatırdılar. “O yekəlikdə kişi mənim anam yatan otaqdan gəlib keçəcək? Bu, ola bilməz! Qoy pey-ğəmbər, ağam evdə olanda gəlsin”.
Məhəmməd bunları fikirləşdikcə qaşlarını çatıb, bir-dən Fatı nənəyə tərəf döndü:
– Nənə, qapıları möhkəm bağla, dəhlizin qapısına da qıfıl vur.
– Niyə bala? – deyə Fatı nənə təəccüblə ona baxdı.
– Qoy Xızır peyğəmbər bizə gəlməsin.
– Niyə, oğlum? – Bu dəfə anası təəccüblə soruşdu.
– Qoy ağam evdə olanda gəlsin.
– O bizim əlimizdə deyil, bala.
– Bəs kimin əlindədir?
– Allahın.
– Allahın adamları hamısı belə zorakıdırlar? O ye-kəlikdə kişi gəlsin, sən də, Fatı nənə də burada yatasınız? Elə iş olmaz. Qoy getsin dayıcangilə. Nə qədər istəyir, onlarda yesin. Mən qoymaram Xızır peyğəmbər bura gəlsin!…
Fatı ilə Zəhra xanım gülməkdən uğunub keçindilər. Xızır peyğəmbərin bağlı qapılardan, bacadan, qapı arasın-dan da keçməyə qadir olması barədə oğlana xeyli danışdılar. Məhəmməd isə öz dediyinin üstündə durmuşdu:
– Yox, Xızır peyğəmbər bağlı qapıları aça bilməz! – Keçib qapıları içəri tərəfdən bağladı.
Səhər işıqlanan kimi hamıdan əvvəl duran Məhəm-məd namazxanaya keçdi.
– Gördünüz, sizə dedim ki, bağlı qapıdan heç kəs keçə bilməz. Hər şey axşam qoyduğumuz kimidir!
Xızır peyğəmbərin keçib getməsinə görə Məhəmməd çox sevinirdi. İndi uşaqların səbirsizliklə gözlədiyi axır çər-şənbə və Novruz bayramına lap az qalırdı.
Novruz bayramı günlərinin ömrü qızılgülün ömrü qədər az olacaqdır. Sizdəhdən sonra Məhəmməd məktəbə gedəcəkdi.
Qarın əl-ayağı tamam yığılmış, təbiət uzun qış yuxu-sundan oyanmışdı. Ağır örtüyünü üstündən atan otlar baş qaldırıb dağı, bağı, çəməni, çölü yaşıllığa bürüyürdü. Hə-yətdəki meyvə ağacları da tumurcuq bağlamışdı. Dünənə ki-mi donub qalan Güney arxı dil açmış, bahar nəğməsini oxu-mağa başlamışdı.
Bir axşam Fatı nənə Məhəmmədə demişdi: “Dörd gün keçər, beşinci gün axır Çaharşənbə axşamıdır”. Məhəm-məd indidən özünə uzun bir şal hazırlamışdı. Çaharşənbə axşamı səhər tezdən Fatı nənə qırmızı xoruzu kəsdirib gəti-rəndə, Məhəmməd anasından aldığı on şahını cibinə qoyub, qarağacın dibindəki kuzəsatanın yanına qaçdı. İki şahı verib özünə bir dənə gözəl naxışlanmış balaca “Çaharşənbə kuzə-si” aldı. Bu kuzəni o, sabah tezdən novun altından keçəndə su ilə dolduracaqdı. Sonra fışqı satanın yanına gedib, yeddi şahılıq cürbəcür fışqı6 aldı. Evlərinə qayıdanda yolda dayısı oğlu Qasımağaya rast gəldi. Qasımağa dərsə gedirdi. O, Mə-həmmədin aldığı şeylərə baxandan sonra:
– Mən məktəbdən çıxanda alacağam. Sən axşam məni gözlə, bir yerdə şal salmağa gedərik, – dedi. – Tək getmə ha, səni döyərlər!
– Məni döyərlər? – Məhəmməd dik-dik onun üzünə baxdı və yoluna davam etdi.
Hava bir az buludlu idi. Azançı minarədən düşəndə ətraf tamamilə qaralmışdı.
Fatı nənə həyət qapısını açıq qoyaraq gündüzdən xi-yabanın arasında bir yerdə topladığı yovşanlara od vurdu:
– Gəl ey!.. Fatı nənə yovşanları yandırdı! – deyə Məhəmməd anasını səslədi. Zəhra xanım şölələnən yovşan-ların yanına gəldi. Onun yaşı qırxa çatsa da, gənclik təravə-tini hələ də saxlayırdı. Evdə büründüyü çit çarşabını çiyninə salıb, odun yanına çatanda dedi:
– Bu axşam adam yaxşı sözlər danışar… – Oğlunun yetikliyini bilən və indicə sorğu-suala başlayacağından qor-xan ana tez sözünə davam etdi: – Axı, bu axşam camaat niy-yət eləyir, qulaqasdıya çıxır; hər adam eşitdiyi birinci sözü gələn il üçün mizan tutur, fal qurur. Odur ki, qapıları açıq qoyub yaxşı sözlər danışırlar.
Məhəmməd alovun üstündən sıçramağa hazırlaşırdı ki, gözü onlara yaxınlaşan və xısın-xısın gülən iki çadralı qa-dına sataşdı.
– Allah balacığazını saxlasın, Zəhra xanım, doğru-dan halalzadasan! – Nisbətən yaşlı qadın Zəhraya xeyir-dua verdi. – Neçə ildir ki, mən qulaqasdıya çıxıram, amma bu cür uyarlı sözlər eşitməmişdim.
İkinci qadın cavan gəlin idi, yaşlı qadın danışdıqca o da utana-utana gülürdü. Yaşlı qadın gənc qadına işarə edə-rək:
– Elə ikimizin də falına cavab verdin. Üç-dörd ildir ki, yazıq uşağa qalmır. Deməli, gələn il bağlı qapılar üzü-müzə açılacaq, işlərimiz yaxşı olacaq, inşallah, gəlin də