Spisz je na papierze.
Następnie odłóż książkę i zrób, co następuje:
Przyjrzyj się każdej sytuacji z osobna. Zacznij od jednej.
Wróć myślami do dnia, kiedy miało miejsce to wydarzenie, i pogódź się z tym, że było ono bardzo przykre. Ale nie rozpamiętuj go, tylko poświęć kilka minut na zastanowienie się, co pozytywnego dało ci to doświadczenie.
Czasem wykorzystuję to zadanie, gdy prowadzę indywidualne szkolenia. Wiele osób zupełnie odrzuca taki tok rozumowania. Dodatkowa praca, o którą nie prosiłeś, jest czymś wyłącznie negatywnym. W tym, że dzieciom nie idzie w szkole, nie ma przecież nic dobrego.
Szanuję takie zdanie. Nie każda trudność niesie ze sobą coś pozytywnego. Ale w zaskakująco wielu przypadkach tak właśnie jest. Pamiętaj więc o odpowiedniej dawce realizmu przy tworzeniu swojej osobistej listy.
1. Opisz sytuację, która jest dla ciebie rzeczywistą przeszkodą.
2. Pomyśl o czymś pozytywnym, do czego doprowadziła przeszkoda. To z kolei twoja potencjalna szansa.
Opracuj w ten sposób całą listę przeciwności, którą stworzyłeś. Nie zdziwiłbym się, gdyby połowa napotkanych przeszkód (a może nawet więcej) rozwinęła cię w wartościowy sposób.
Najtrudniejsze rzeczy w życiu mogą przynieść pozytywne efekty. Pewna kobieta, z którą pracowałem wiele lat temu, była załamana odejściem swojej mamy. Ale po procesie żałoby dostrzegła, że chce poprawić swoją relację z ojcem. Tak też zrobiła i przez ostatnie dwadzieścia lat jego życia miała z nim lepszy kontakt niż kiedykolwiek wcześniej.
Łatwo jest zabrzmieć pretensjonalnie i patetycznie, wypowiadając się na takie tematy. Ale złapanie dystansu i trzeźwe spojrzenie na sytuację może wzbogacić nas o wiele ważnych wniosków, wzmocnić i przygotować na przyszłość.
| Rzeczywista przeszkoda | Potencjalna szansa |
Podsumowanie
Nawet jeśli wszyscy trafiamy na przeszkody, mądrze jest spojrzeć na nie z odpowiedniej perspektywy. Jesteśmy istotami, którymi sterują emocje, i w pierwszej chwili zwykle reagujemy gwałtowniej, niż wymaga tego sytuacja.
Podejdź do tego z dystansem i przyjrzyj się każdej przeszkodzie z osobna.
Czy naprawdę jest tak źle? A może kryje się w tym wszystkim coś pozytywnego?
Czy jeśli spojrzysz na największą korzyść, którą przyniosło ci coś, co na początku wydawało się ogromną przeszkodą, cieszysz się, że masz takie doświadczenie w swoim bagażu? Pomyśl o konkretnych efektach, jakie to dało. Teraz możesz odetchnąć: „No tak! To przecież wspaniałe!”.
Rozdział 8
CZY WSZYSCY REAGUJĄ TAK SAMO
Istnieje tu wiele możliwości. Oczywiście każdy z nas reaguje inaczej na różne typy przeszkód. Poza tym nasze reakcje są zależne od okoliczności. Sytuacja, nastrój i nagromadzenie niepowodzeń w danym momencie życia bez wątpienia wpłyną na wynik w naszej skali. To kolejny aspekt, w którym bardzo się od siebie różnimy.
Twoje zainteresowania, motywacje, siły napędowe i otoczenie odgrywają dużą rolę w tym, co klasyfikujesz jako przeszkody.
Rozumiem, że na usta cisną ci się same przekleństwa, gdy powinieneś być w połowie drogi na lotnisko, ale ktoś zastawił cię na parkingu. Jeśli jednak taka sytuacja ma miejsce zaraz po tym, jak wygrałeś milion koron w lotto, raczej nie masz powodu do krzyku. To samo zdarzenie, inne okoliczności. Stworzenie kompletnej mapy zachowań dla każdej sytuacji, w której coś pójdzie nie tak, jest więc zupełnie niemożliwe.
Pamiętaj: potknięcia ujawniają nasze najmniej chwalebne strony. Naprawdę niewiele osób cieszy się na myśl o potencjalnych przeszkodach.
Poza tym każdy nas ma inny bagaż doświadczeń. Gdyby tak porównać mnie lub ciebie do Nelsona Mandeli, to wypadniemy raczej marnie w kategorii „radzenie sobie z trudami życia”. Spędzenie ponad dwudziestu pięciu lat w więzieniu ze względu na takie, a nie inne poglądy polityczne złamałoby większość z nas, ale nie jego. Mandela ostatecznie opuścił więzienne mury, ale nigdy nie podjął walki, na którą tak wielu czekało. Zamiast tego nadstawił drugi policzek i został pierwszym czarnoskórym prezydentem Republiki Południowej Afryki.
Model DISC
Aby opisać różnice między poszczególnymi typami zachowań, posłużę się modelem DISC. Istnieje mnóstwo innych metod, ale ten model obejmuje większość rzeczy, o których musisz wiedzieć na tym etapie. Jeśli wolisz skorzystać z modelu Wielkiej Piątki lub Kwestionariusza Myersa-Briggsa, nie mam nic przeciwko. Ja powołam się na coś, co jest mi bardzo dobrze znane.
Na działanie jednostki wpływa wiele czynników (naprawdę mnóstwo), ale w tej książce wezmę na warsztat tylko dwa z nich: typ zachowania oraz poziom rozwoju. Jestem świadomy, że niektórzy wolą zupełnie inne metody. Ale od czegoś trzeba zacząć.
Jeśli miałeś okazję przeczytać moją książkę Otoczeni przez idiotów, czeka cię mała powtórka z czterech podstawowych typów zachowań.
Czerwonych, nastawionych na zadanie ekstrawertyków, napędza rozwiązywanie problemów i podejmowanie dużych wyzwań. Im większe wymagania, tym lepiej. Jeśli coś idzie zbyt gładko, robią się odrobinę podejrzliwi. „Gdzie jest haczyk? Dlaczego to jest takie proste?”. Ma być ostro i ciężko. Trzeba to poczuć. Ma boleć. Ból hartuje. Lubią tempo, akcję i wiatr w żaglach.
Jeśli Czerwoni odpowiadają za działanie, to Żółci, nastawieni na relacje z otoczeniem ekstrawertycy, odpowiadają za oddziaływanie. Takie osoby zawsze chcą przekonać innych do tego, co same myślą i czują. Nie opuszczą pokoju, dopóki reszta nie będzie miała takiego samego zdania jak one. I widzą promienie słońca, nawet jeśli leje jak z cebra. Żółci również doceniają tempo i pęd.
Zieloni, nastawieni na relacje z otoczeniem introwertycy, nie przepadają za zmianami. Przewaga zielonego oznacza brak zainteresowania, żeby coś zmienić. Nawet jeśli zmiana jest konieczna, są na nią ślepi. Z ust takich osób usłyszymy: „Kiedyś było lepiej, lepszy gołąb w garści niż wróbel na dachu, trawa wcale nie jest bardziej zielona po drugiej stronie płotu”. Odrzucają nowe pomysły, bo: „Bardzo dziękuję, ale jest dobrze tak, jak jest”.
Niebiescy, nastawieni na zadanie introwertycy, szanują z kolei zasady i przepisy. Przestrzegają ustaleń i zawsze wiedzą, jak postępować słusznie. Czytają instrukcję, zanim w ogóle zdążą rozpakować nową półkę z Ikei. Najchętniej w trzech językach.
Te cztery postawy, w połączeniu z różnicami związanymi z introwersją i ekstrawersją, a także z nastawieniem na zadanie lub relacje z otoczeniem, generują określone zachowania.
Do jakich konkretnych zachowań to prowadzi
Jeśli spojrzymy na składowe każdej z powyższych postaw, zobaczymy wyraźne różnice praktycznie w każdym aspekcie. Poniżej znajdziesz zestawy cech przypisanych poszczególnym kolorom. Tylko pamiętaj: istnieją wyjątki. Zawsze. Zrozumienie ludzi jest bardzo skomplikowane.
| CZERWONY | ŻÓŁTY | ZIELONY | NIEBIESKI | |
| Zachowanie | pełen zapału i bezpośredni | optymistyczny i spontaniczny | opiekuńczy i wyrozumiały | rozważny i poprawny |
| Sposób bycia | biznesowy | rzucający się w oczy | dyskretny
|