“Donna Ferguson,” sê sy hopeloos te sag toe haar tong eindelik van haar verhemelte loskom.
Donna besef sy moet kophou en niks wys nie. Tog net nie weer ’n aap van haarself maak nie. Sy is mooi groot, of hoe? Sy kan dit hanteer.
Sy maak keel skoon. Probeer weer. “Al baie van jou gehoor, dokter Visser.”
Sy glimlag word net breër. “Ek kan my net indink wat sy alles kwytgeraak het.”
Die stem soos gerasperde sjokolade klink nes nou die aand. Sou hy dalk ’n tweelingbroer hê? Of geheueverlies soos in die sepies? Die man verklap niks. Hy lyk eerder asof iets hom grensloos amuseer en hy met moeite sy lag hou.
Karen proes ook van die lag en sit die gesigsuitdrukking op wat sy gewoonlik gebruik vir diegene wat effe stadig van begrip is.
“Berg na Mohammed!” Sy swaai die melktert in die winkelsak voor Donna se gesig rond. “Kan ons dalk inkom of gaan ons buite koffie drink?”
Toe eers kom Donna tot verhaal. Sy bondel ’n paar los haarslierte agter in haar nek saam en staan eenkant toe sodat hulle verby kan kom.
“Jammer, kom in. Weer aan die slaap geraak. Eintlik nog nooit eens behoorlik ópgestaan nie.”
“Ek sien so,” lag Karen, “maar los dit so, jy kan later aangaan met jou beauty sleep. Ons bly nie lank nie. Jy weet my kar is nog in vir die ratkas, toe bring hy my gou! Oulik, nè?”
Donna voel of sy in ’n dwaal is. Sy moet haar regruk voor Karen iets agterkom. En op die oomblik is sy kwaad. Dis nie die effense irritasie wat permanent net onder haar vel huiwer nie. Nee, dis volbloed woede. Teenoor … teenoor … wel … teenoor die heelal, of karma, of Murphy. Ja. Wie anders sou so ’n diabolies perfekte tydsberekening hê om dié man wat duidelik al weer aan haar suster behoort, hier voor háár neus te kom rondswaai?
Donna voel witwarm ergernis deur haar lyf stoot omdat iemand anders oor die vermoë beskik om haar verdomde hart so te laat rock ’n roll. Sien? Dis presies hoekom sy haar eenkant hou. Hoekom almal dink sy is holier than thou. Of ’n “donnerse ou suurpruim”, soos wat Ruhan haar opgesom het. Maar dis juis om dié soort seer te vermy dat sy almal op ’n afstand hou. Alewig haar pose hou.
Sy moes haar lewe lank die skuld dra ná wat daardie dag gebeur het omdat sy haar ma belowe het. Omdat Karen aan supraventrikulêre tagikardie ly en alle ontsteltenis van haar weggehou moes word ingeval haar hartritme op loop gaan. Daarom het sy wat Donna is geleer om die skokke namens haar sussie te absorbeer; moes sy altyd weet waar die naaste hospitaal is ingeval Karen ’n episode beleef; het sy geleer om asem op te hou terwyl Karen vreesloos op die randjie balanseer.
Maar nee, dis nou genoeg, blits die gedagte vir een verraderlike oomblik deur haar onstuimige gemoed. Miskien móét sy ’n slag dat Karen iets agterkom, en die verdomde slapgatmansmens sommer ook. Want hierdie man gaan van háár verwag om vir Karen te vertel wat tussen hulle gebeur het. Hy het duidelik nie die inbors of guts wat sy by ’n man soek nie. Maar toe sy opkyk na hom, is dit sý wat nie die moed het nie.
“Ek … e … ek is nie eintlik …” Die woorde kom lomp en ontoereikend by haar mond uit. Maar sy gluur die twee aan met die uitdrukking op haar gesig wat al groot manne na veiligheid laat skarrel het.
“Jy lyk … wel … besig.” Hy wys in Donna se rigting. “Sal ons nie liewer later …?”
Karen draai na Pieter. “Nee, man, moet jou nie aan haar steur nie. Agter daardie stokstywe uitdrukking is my eie dierbare bloedsussie. Sy steek dit net goed weg.”
“… eintlik in ’n goeie bui nie,” kry Donna die res van haar sin uit.
“My liewe Donnatjie, gaan skakel aan daai ketel, want as ons moet wag vir jou, sal ons lank wag. Jy’s al sedert Februarie 1985 in ’n bad mood.”
Donna suig verwoed nog suurstof in terwyl sy voor hulle uitstap kombuis toe. Sy kyk nie om nie. Nee, besluit sy. Not a damn gaan sy hier voor Karen en die mansmens staan en uitfreak. Sy weet mos niks het verander nie. Het sy nou regtig gedink sy sal toegelaat word om dié een vir haarself te hou? As jy wil hê Karen moenie jou man afvry nie, moet jy vir jou ’n lelike man soek. Mind you, selfs dan is dit skynbaar nie veilig nie, want ’n mens kan dié Pieter nie juis as mooi beskryf nie.
Sy draai die kraan oop. Die water spat verby die ketel se bek oor haar hele voorkant. Blikskottel. Sy vee die ergste met die vadoek op. Skielik besef sy dat sy Karen darem dié keer vals beskuldig. Die Pieter-skepsel is of was nou nie juis hare nie, en buitendien weet die arme Karen niks van hul onderonsie op Jayd se stoep nie. Nou kry sy sommer skaam. Karen is in Februarie 1985 gebore. Sou sy werklik glo dat haar suster in ’n slegte bui is vandat sy gebore is? Sou Karen die waarheid weet? Met haar is ’n mens nooit seker nie.
Donna vou haar hande oor die wasbak se rand. Sy onthou die storie met die ertjies. Sy was nege. Ouma Merle het na hulle kom kyk, want hulle ma was weer siek. Donna het alles op haar bord al rondom die ertjies opgeëet. Die hopie ertjies met haar mes en vurk probeer toemaak. Daardie pap, vaalgroen melerigheid kon sy eenvoudig nie afsluk nie. Maar Ouma was nie onder ’n kalkoen uitgebroei nie, al was sy voor die wasbak besig. Sy het oë agter haar kop gehad.
“Eet jou ertjies, Donatella.” Donna het enetjie met afsku op haar vurk mond toe gelig. Gekou. Toe word sy naar. En spuug dit uit.
“Help nie jy maak jouself naar nie. EET JOU ERTJIES! Of ek sit daai bord elke ete voor jou neer, terwyl ons ander kos eet.”
Ouma Merle het stywerug aangehou skottelgoed was. Donna kon die trane nie keer nie. Sy het só na haar ma verlang. Die ertjies het op die bord begin swem. Meteens was Karen terug in die kombuis. Sonder om te huiwer het sy die aaklige ertjies met doelgerigte bewegings uit Donna se bord in haar bakhandjie uitgekrap, argeloos tot by die drom langs die yskas gestap, die pedaaltjie getrap en die verdoemende getuienis daarin laat val, en met ’n triomfantelike uitdrukking op haar sewejarige gesiggie by die agterdeur uitgehuppel.
Donna vryf haar koue hande droog. Bloed kruip waar dit nie kan loop nie, dink sy. Miskien moet sy liewer dadelik vir Karen waarsku. Sy kan mos darem nie dat haar enigste suster haar in ’n ding met dié man begewe nie? Of kan sy? Karen weet tog hoe om mans te hanteer. Miskien moet sy net kalm bly en sien wat gebeur.
Maar sy kan haar woede nie sommer net wegsluk nie. Eintlik is sy van voor af smoorkwaad. Nie vir Karen nie. Vir hóm. Natuurlik. Dis alles sy skuld. Enige normale mens sou lankal besef het dat die situasie onuithoudbaar is.
Hoe kon sy so vlak gewees het om oor die vent op hol te raak? Hy is duidelik nie haar tipe nie. Staan daar en smile soos ’n tweegesig en sê niks. Maak of hy niks onthou nie. Nee, dankie, Karen kan hom maar vir haar vat. Sy verkies fyngevoelige mans. ’n Ruwe, manlike uiterlike is goed en wel, maar ’n vrou soek meer. Iets soos ’n koeksister. Krakerig en bros buite en sag en loperig wanneer jy daarin byt. Met ander woorde, ’n blikskottel met ’n siel. En verkieslik ’n gewete. Nie dié stom, dikvellige onderbroekmodel wat net hier staan en sexy lyk nie. Sy ken hul tipe. Sy is nie verniet al jare in die advertensiebedryf nie. Sy het al so een gehad en kyk waar het dít haar gebring? Nee wat. Karen moet hom maar self hanteer.
Toe sy omdraai om koppies van die rak af te haal, tref nog ’n skok haar. Waar sy altyd sit, staan haar geliefkoosde blomkoppie reg met haar geliefde Ouma Ferguson se silwerteelepeltjie in die piering. Hoe het hy geweet? Sy kyk verstom op, maar Jockey-man staan met sy breë rug na haar, stilweg besig om vir hom en Karen ook koppies reg te sit. Skielik is Donna so geraak deur die eenvoudige, tog skokkend intieme gebaar dat trane ongevraagd in haar ooghoeke opdam, en biggelend huiwer. Sy snuif die nattigheid haastig weg en draai vinnig om. Sy wens die wasbak wil haar insuig. Is sy dan só uitgehonger vir ’n bietjie meelewendheid van ’n ander lewende wese? Is dit nou Ruhan se werk? Of haar pa s’n? Dat sy aan die tjank gaan vir elke effens menslike gebaar?
Karen babbel eenstryk deur terwyl sy die melktert uit die winkelsak wikkel. Sy kom niks agter nie. Toe Donna omkyk, is dit vas in die twee besorgde groenbruin oë van die vervlakste Pieter. Wat sy sien, gooi onmiddellik haar hele redenasie oor sy gebrek aan sensitiwiteit