My antwoord is net ’n grinnik en ’n “Hû”. Dit werk elke keer, want dit sê vir hulle dit is nie die soort “vriendin” wat hulle in gedagte het nie en dat dit eintlik niks met hulle te doene het nie. Emma aanvaar dit moedig.
Ons ry deur Nsikazi, Legogoto, Manzini, gehuggies, uitgestrekte eentonigheid van armoedige huisies en rustelose mense wat in die onmoontlike, broeiende hitte drentel, kinders wat langs die pad op hul hurke sit, onder ’n brug in ’n rivier swem.
Emma kyk links na die horison. “Weet jy watse berg daardie is?” Sy is vasbeslote om ’n gesprek te voer.
“Mariepskop,” sê ek.
“Ek dog jy ken nie dié omgewing nie.”
“Ek ken nie die paaie nie.”
Sy kyk na my, sonder verwagting.
“Wanneer die ministers Wildtuin toe gekom het vir ’n naweek, het hulle ingevlieg Hoedspruit toe. Daar is ’n militêre lughawe.”
Sy kyk weer terug na die berg. “Vir hoeveel ministers was jy lyfwag, Lemmer?” En dan, met groot versigtigheid: “As jy daaroor mag praat …”
“Twee.”
“O?”
“Vervoer en Landbou. Meestal Landbou.”
Sy kyk terug van die berg af na my. Sy sê nie ’n woord nie, maar ek weet wat sy dink. Nie noodwendig wat ’n mens hoërisikowerk sou noem nie. Haar lyfwag – ’n wapenlose voormalige oppasser van die Minister van Landbou. Ek weet sy voel veilig.
* * *
“I’m looking for Inspector Jack Phatudi,” sê Emma vir die konstabel in die Hoedspruit-aanklagkantoor.
Die stewige polisievrou het ’n ondeurdringbare uitdrukking. “I do not know that man.”
“I think he works here.”
“No.”
“He is investigating the Khokhovela murders.” Emma se stemtoon bly lig en vriendelik, asof sy met ’n geliefde praat.
Die konstabel kyk sonder begrip na Emma.
“The traditional healer and three other men.”
“Oh. That one.”
“Yes.”
Die vrou beweeg traag, asof die versengende hitte van die vertrek haar terughou. Sy trek ’n telefoon nader. Die instrument was moontlik oorspronklik wit. Dit is nou vuilbruin en gehawend. Sy druk ’n nommer in en wag. Dan praat sy in staccato sePedi-sinsedes, soos sarsies uit ’n masjiengeweer. Sy sit die telefoon neer.
“He is not here.”
“Do you know where he is?”
“No.”
“Will he be coming back?”
“I do not know.”
“Is there somewhere I can find out?”
“You will have to wait.”
“Here?”
“Yes.” Steeds sonder infleksie.
“I … uh …” Emma kyk na die harde houtbank teen die muur, dan terug na die konstabel. “I’m not sure …”
“They will phone,” sê die konstabel.
“Oh?”
“To say where he is.”
“O.K.,” sê Emma met verligting. “Thank you.” Sy stap na die houtbank. Haar sonbruin vel het ’n glans van sweet. Sy gaan sit en kyk na die konstabel met ’n glimlag van geduldige welwillendheid. Ek gaan staan langs die bank en leun teen die muur. Dit is nie koel soos ek verwag het nie. Ek kyk na die konstabel. Sy is besig om in ’n dossier te skryf. Sy sweet nie. Twee swart mans kom in en loop na die toonbank. Hulle praat met haar. Sy frons en skiet op hulle in verwytende woordgrepe. Hulle antwoord haar apologeties. Die telefoon lui. Sy hou haar hand in die lug. Die mans bly stil en kyk vir hul skoene. Sy antwoord die telefoon en luister. Sy sit dit neer.
“He has gone back to Tzaneen,” sê sy in Emma se rigting. Maar Emma kyk by die deur uit.
“Lady!”
Emma skrik en staan op.
“He has gone back to Tzaneen.”
“Inspector Phatudi?”
“Yes. That is where his office is. Violent Crimes.”
“Oh …”
“But he will come tomorrow. Early. Eight o’clock.”
“Thank you,” sê Emma, maar die konstabel is al weer besig om met die twee mans te praat, asof hulle seuns is wat kwaadgedoen het.
* * *
Met ’n uitgedrukte webwerfbladsy in haar hand navigeer sy die pad na die Mohlolobe Private Game Reserve. “Hier is so baie plekke,” sê sy as ons verby die dramatiese ingangshekke van die Kapama Game Reserve, die Mtuma Sands Wildlife Lodge en Cheetah Inn ry, elkeen ’n variasie op die postmoderne Laeveldse tema van ruwe klip, grasdak, dieremotiewe en sierletters. Ek vermoed die oornagtariewe is direk eweredig aan die subtiliteit van dié poorte tot Eden.
Mohlolobe se unieke verkoopsproposisie is twee slanke, smaakvolle olifanttande van beton wat die ingang bewaak. Daar is ’n hekwag in ’n uniform van kakie en olyfgroen. Hy dra ’n wyerandhoed wat effens te groot is vir hom en ’n houtbord wat ’n paar velle papier vasknyp. Op sy bors is ’n metaalnaamteken. Daarop staan Edwin. Security Official. “Welcome to Mohlolobe,” sê hy met ’n breë, skitterwit glimlag aan my kant van die BMW. “Do you have a reservation?”
“Good afternoon,” antwoord Emma hom. “It is in the name of Le Roux.”
“Le Roux?” Hy raadpleeg sy lys, wenkbroue hoopvol gelig. Sy gesig verhelder. “Indeed, indeed, Mr and Mrs Le Roux, you are most welcome. It is seven kilometres to the main camp, just follow the signs, and please do not leave the vehicle under any circumstances.” Hy maak die groot hek oop en wink ons deur met ’n swierige swaai van die arm.
Die grondpad slinger deur digte mopaniebos, hier en daar ’n stukkie oop grasveld. ’n Troppie rooibokke draf vies die ruigtes in. “Kyk,” sê Emma. En dan sit sy haar hand onverklaarbaar oor haar mond. Neushoringvoëls swiep tussen die bome deur. ’n Trop buffels staar ons herkouend en verveeld aan. Emma sê niks. Ook nie wanneer ek na die hopies verteerde gras wys en sê “Olifantmis” nie.
Mohlolobe Main Camp ruik na groot geld: Die grasdakke van gaste-eenhede weggesteek teen walle van die Mohlolobe-rivier, geplaveide paadjies, versteekte beligting, geforseerde hartlikheid van personeel in die kakie-en-olyf-uniforms. Dit is Afrika vir die ryk Amerikaanse toeris, ekovriendelike vyfsterluuksheid, ’n oase van beskawing in die wilde, wrede bos. Ek volg die aanwysings na Reception en ons klim uit. Die hitte is ’n muur, maar binne is dit skielik koel. Ons stap in die gang af na die ontvangstoonbank. Daar is ’n internetkamer links. Hulle noem dit The Bush Telegraph. ’n Duur curiowinkel regs vertoon die naambord The Trading Post.
By ontvangs wag ’n mooi blondine. Op die olyf van haar hemp is ’n naamplaatjie. Susan. Hospitality Official. “Hi. I’m Susan. Welcome to Mohlolobe,” sê sy met ’n groot glimlag en ’n goed verskuilde Afrikaanse aksent. Sue-zin, nie Soe-san nie.
“Hi. I’m Emma le Roux and this is Mr Lemmer,” sê sy ewe vriendelik vir Sue-zin.
“You wanted a two-bedroom suite?” vra die blondine diskreet.
“That’s right.”
“We’re going to give you the Bateleur,” sê sy asof sy ons ’n groot guns doen. “It’s right in front of the water hole.”
“That would