Die Einde van verslawing. Dr Volker Hitzeroth

die teenswoordige alkoholgebruik binne die laaste maand ongeveer 30% is. Ongeveer 25% tot 33% van alle alkoholgebruikers raak meestal in naweke by gevaarlike drinkery betrokke. Gevaarlike en skadelike alkoholgebruik deur adolessente en jong volwassenes strek van 2% tot 17%, en by volwassenes van 5% tot 17%. Sulke gevaarlike en skadelike alkoholgebruik gebeur onder mans én vroue in plattelandse sowel as stedelike gebiede in die meeste provinsies en dit sluit alle rassegroepe in.

      In die ondersoek na alkoholgebruik in verskillende bevolkingsgroepe is in ’n paar peilings onder jong adolessente bevind die huidige vlak van alkoholgebruik is 21% tot 62%, met alkoholvergryp wat op 14% tot 40% van die bevolking staan. Daar is bevind dat gevaarlike en skadelike drinkery op 19% staan. Peilings onder Suid-Afrikaanse studente het gewys die alkoholgebruiksvlak strek van 22% tot 80%, met alkoholvergryp wat in die laaste maand strek van 6% tot 43%. Gevaarlike en skadelike drinkery strek van 17% tot 58%.

      ’n Studie onder mynwerkers het aangetoon dat 9,3% van hulle daagliks alkohol gebruik. Van diegene is 15,3% afhanklik van alkohol. ’n Studie wat onder plaaswerkers in die Wes-Kaap gedoen is, het aangetoon 87% van hulle is potensieel afhanklik van alkohol. ’n Peiling wat in ’n weermagkliniek in Kaapstad onderneem is, het onthul dat 13,3% van die respondente hulle oorgee aan gevaarlike en skadelike drinkery. ’n Peiling wat in ’n landelike buitepasiëntekliniek vir primêre sorg onderneem is, het aangetoon 19,2% van die kliënte raak by riskante en gevaarlike drinkery betrokke, terwyl ’n studie van die rekords van ’n psigiatriese kliniek bevind het alkoholmisbruik is 6,3% onder vroue en 15,1% onder mans.

      Dagga in Suid-Afrika

      ’n Paar ondersoeke is reeds onderneem om die gebruiksvlak van dagga in Suid-Afrika te bepaal. Die adolessente leeftydgebruik van dagga wissel tussen 7% en 20%, terwyl die teenswoordige gebruik van dagga in dié bevolkingsnit tussen 2% en 9% wissel. Dit lyk of adolessente in hul vroeë tienerjare dagga begin gebruik. Daar is bevind dat onlangse en teenswoordige daggagebruik onder volwassenes 2% is, terwyl hierdie speling in ’n toegespitste ondersoek onder opvoeders selfs laer was (ongeveer 0,3%). ’n Peiling onder mynwerkers dui op ’n selfaanmeldingsvlak van 7,2% vir leeftyddaggagebruik en ’n teenswoordige daggagebruik van 2,3%, terwyl in urinetoetse bevind is die teenswoordige daggagebruik is in werklikheid 9,1%. ’n Verdere peiling onder gearresteerdes wat in drie groot stede in Suid-Afrika ondervra en getoets is, het onthul dat slegs 54% van die respondente wat positief vir dagga getoets is, vermeld het dat hulle in die laaste maand die dwelm gebruik het.

      Heroïen in Suid-Afrika

      Verskeie peilings is in Suid-Afrika op huishoudelike, skool- en gemeenskapsvlak gedoen. Die resultate toon ’n respondentetal wat wissel tussen ongeveer 1% en 4% wat vermeld dat hulle minstens een maal in hul lewe heroïen gebruik het. Tussen 1% en 3% het teenswoordige gebruik van heroïen vermeld. In ondersoeke wat by verskillende fuifpartytjies gedoen is, het tussen 4,8% en12% van die respondente ’n heroïengebruik van minstens een maal in hul lewe vermeld.

      In ’n Kaapstadse ondersoek na heroïengebruik en MIV-verwante risiko’s waartydens onderhoude met 239 heroïengebruikers in Kaapstad gevoer is, is ’n groot persentasie van veelvuldige dwelmgebruik aangemeld – met tabak, alkohol, dagga, metamfetamien (tik) en Mandrax as die algemeenste ander middels wat gebruik word. Die algemeenste ouderdom vir die aanvangsgebruik van heroïen was 20 jaar. Die meeste van diegene wat ander dwelms voor heroïen gebruik het, het met dagga en Mandrax begin.

      Uit hierdie snit het 24% van die persone oor die laaste maand heroïen binneaars ingeneem, terwyl 77% van die inspuiters oor die laaste drie dae heroïen ingespuit het, waarvan 80% daagliks. Die algemene aanvangsouderdom vir die inspuit van heroïen was 22 jaar. Die inspuitings is meestal tuis gedoen, in die huise van vriende of die woonplekke van dwelmhandelaars. Van die heroïengebruikers wat binneaarse toediening van heroïen oor die laaste maand vermeld het, het 89% minstens een maal ’n spuitnaald gedeel met óf ’n nabye vriend óf ’n gereelde seksmaat óf ’n toevallige seksmaat. Die hergebruik van spuitnaalde was ook algemeen. Van die respondente is 61% minstens een maal vir MIV getoets. Van hulle het 88% vermeld dat die toets negatief en 6% dat die toets positief was. Nog 6% het vermeld dat hulle nie weet wat die uitslag is nie. Van die respondente is 52% vir hepatitis C getoets en van hulle was 7% positief, terwyl 47% van die respondente vir hepatitis B getoets is.

      SACENDU

      The South African Community Epidemiology Network on Drug Use, oftewel SACENDU, is ’n dwelm- en alkoholwaarnemingstelsel wat dwarsdeur Suid-Afrika in werking is. SACENDU is sedert 1996 in werking en moniteer neigings en gevolge van dwelm- en alkoholgebruik. Die opnames word elke ses maande herhaal deur die inligting te ontleed wat van sentrums vir die behandeling van dwelm- en alkoholprobleme ontvang word. SACENDU is deur die Mediese Navorsingsraad van Suid-Afrika, in samewerking met verskillende vennote, belanghebbendes en finansiers, in die lewe geroep. Dit bestaan uit ’n landwye netwerk navorsers, praktisyns en beleidmakers wat op gemeenskapsvlak waarnemingsyfers verskaf oor openbare gesondheid of neigings in dwelm- en alkoholgebruik. SACENDU verskaf dus ’n indirekte meting van dwelm- en alkoholneigings deur die monitering van kliënte wat vir behandeling by behandelingsentra landwyd aanmeld.

      In die Fase 24-ontleding van SACENDU (in Junie 2008) was alkohol steeds die middel wat die algemeenste in Suid-Afrika misbruik word, behalwe in die Wes-Kaap, waar die dwelm wat die algemeenste misbruik word, metamfetamien was. Die mense wat behandeling gesoek het vir ’n alkoholprobleem was meestal jong tot middeljarige mans. Dagga het steeds baie algemeen gebly, met 11% tot 50% van alle hulpsoekers oor die hele Suid-Afrika wat dagga as hul primêre probleem aangemeld het. Kokaïen en crack was die vernaamste dwelms wat misbruik is deur 5% tot 20% van die mense wat landwyd hulp gesoek het. Kokaïen en crack is dikwels saam met ander dwelms gebruik, meestal deur jonger volwassenes.

      Oor die hele Suid-Afrika was heroïen vir tussen 1% en 23% van die hulpsoekers die vernaamste middel wat misbruik is. Van die Wes-Kaapse heroïengebruikers is 11% inspuiters, met 24% van die heroïengebruikers in Gauteng wat inspuit. Stimulante soos ecstasy en khat is volgens die aanmelding laag op die lys van die vernaamste dwelms wat misbruik word. In die Wes-Kaap is metamfetamien (tik) vir ongeveer 36% van alle hulpsoekers die vernaamste dwelm wat misbruik word. Die misbruik en afhanklikheid van voorgeskrewe medisyne en medisyne wat oor die toonbank gekoop word, is die dryfveer vir tussen 1% en 7% van respondente wat hulp gaan soek. Medisyne wat oor die toonbank gekoop word en voorskrifmedisyne word meestal saam met alkohol en ander dwelms gebruik.

      Noudat ons die bestek van die dwelm- en alkoholprobleem ondersoek het, kan ons individuele patrone van dwelm- en alkoholgebruik oorweeg.