Podróże Beniamina Trzeciego. Mojcher-Sforim Mendele. Читать онлайн. Newlib. NEWLIB.NET

Автор: Mojcher-Sforim Mendele
Издательство: Public Domain
Серия:
Жанр произведения: Повести
Год издания: 0
isbn:
Скачать книгу
– pisarz, skryba. [przypis edytorski]

20

mezuza – zwitek pergaminu zawierający tekst z Biblii umieszczony w blaszanym lub drewnianym futerale przybitym do drzwi domu. [przypis tłumacza]

21

dobry deń (z ukr. добрий день) – dzień dobry. [przypis edytorski]

22

historia Józefa i Putyfara – biblijna opowieść o Józefie, synu patriarchy Jakuba, sprzedanym przez zazdrosnych braci w niewolę. Józef zyskał zaufanie swojego pana Putyfara (a. Potifara), egipskiego urzędnika, ale stracił je wskutek intryg pani i został wtrącony do więzienia. Ostatecznie, dzięki umiejętności tłumaczenia proroczych snów, Józef doszedł do znacznych godności na dworze faraona i po latach mógł udzielić wsparcia ojcu i braciom podczas klęski głodu. [przypis edytorski]

23

szczo (ukr. що) – co. [przypis edytorski]

24

lipsze (z gw. ukr.) – lepiej. [przypis edytorski]

25

tebe lipsze (z gw. ukr.) – lepiej ci. [przypis edytorski]

26

izwidki ty (z gw. ukr.) – skąd jesteś. [przypis edytorski]

27

Niomka, Beniomka – zdrobnienia od imienia Beniamin, charakterystyczne dla języków wschodniosłowiańskich. [przypis edytorski]

28

Każy, że szczo ty wytarszczył na meni oczy i glianysz (z gw. ukr.) – mów, czego wytrzeszczasz na mnie oczy i się gapisz. [przypis edytorski]

29

Ale może ty taki i szalony (z gw. ukr.) – Ale może ty faktycznie jesteś szalony. [przypis edytorski]

30

Tresci twoi materi (z gw. ukr.) – ukr. przekleństwo. [przypis edytorski]

31

żinka (ukr. жінка) – kobieta; żona. [przypis edytorski]

32

tebi (z gw. ukr.) – zniekształcone: tobie. [przypis edytorski]

33

dankujet tebi (z gw. ukr.) – zniekształcone: podziękuje ci. [przypis edytorski]

34

Czujesz, skilki choczesz za piweń (z gw. ukr.) – słuchaj, ile chcesz za koguta. [przypis edytorski]

35

majesz jajcy (z gw. ukr.) – masz jajka. [przypis edytorski]

36

Czujesz, może ty baczył na drogi Żydka (z gw. ukr.) – słuchaj, może widziałeś na drodze Żydka. [przypis edytorski]

37

wczera pripał jak ub wody (z gw. ukr.) – wczoraj przepadł jak w wodzie (jak kamień w wodę). [przypis edytorski]

38

Senderl – zdrobnienie od imienia Sender, będącego żydowskim wariantem imienia Aleksander. [przypis edytorski]

39

szabasowy – tu: świąteczny. szabes – sobota. [przypis tłumacza]

40

tułup (z ros. тулуп: szuba, długie futro) – tu: okrycie zimowe, palto. [przypis edytorski]

41

Sambation – legendarna rzeka w dalekich krainach, za którą ukrywają się zaginione plemiona Izraela. Rzece tej przypisywano magiczną właściwość: miała płynąć tylko przez sześć dni w tygodniu, respektując sobotni odpoczynek. [przypis edytorski]

42

bima (aszkenaz.) a. tewa (sefard.) – mównica pośrodku synagogi, gdzie wykłada się i czyta Torę; podwyższenie zwieńczone ozdobną kopułą lub ażurową altaną. [przypis edytorski]

43

Aw (hebr.) – piąty miesiąc kalendarza żydowskiego, przypadający w lipcu i sierpniu. W dziewiątym dniu miesiąca Aw obchodzone jest święto Tisza b'Aw, rocznica zburzenia Świątyni jerozolimskiej. [przypis edytorski]

44

bodziak (z ros. бодяк) – oset a. ostrożeń; tu: rzepy, tj. suche, kłujące i czepliwe owoce ostu, ostrożnia lub łopianu. [przypis edytorski]

45

Tam przecież Turczyn włada – Jerozolima znajdowała się pod panowaniem Imperium Otomańskiego w latach 1517–1917. [przypis edytorski]

46

Sambation – legendarna rzeka w dalekich krainach, za którą ukrywają się zaginione plemiona Izraela. Rzece tej przypisywano magiczną właściwość: miała płynąć tylko przez sześć dni w tygodniu, respektując sobotni odpoczynek. [przypis edytorski]

47

plemię Szymon – według tradycji żydowskiej ród wywodzący się od Symeona, jednego z synów patriarchy Jakuba (Izraela) i jego pierwszej żony Lei. [przypis edytorski]

48

plemię Isoschor – według tradycji żydowskiej ród wywodzący się od Isoschora a. Issochara, jednego z synów patriarchy Jakuba (Izraela) i jego pierwszej żony Lei. [przypis edytorski]