Dziady, część IV. Адам Мицкевич

jej, ach, nektar boski!

      Jako płomień chwyta się z płomieniem,

      Jak dwóch lutni zlewają się głoski

      Harmonijnym ożenione brzmieniem.

      Serce z sercem zbiega, zlatuje się, ściska,

      Lica, usta łączą się, drżą, palą,

      Dusza wionie w duszę… niebo, ziemia pryska

      Roztopioną dokoła nas falą2526!

      Księże! o nie! ty tego nie czujesz obrazu!

      Ty cukrowych ust lubej nie tknąłeś ni razu!

      Niech ludzie świeccy bluźnią, szaleją młokosy,

      Serce twe skamieniało na natury głosy.

      O luba, zginąłem w niebie,

      Kiedym raz pierwszy pocałował ciebie!

      śpiewa

      Pocałunek jej, ach, nektar boski!

      Jako płomień chwyta się z płomieniem,

      Jak dwóch lutni zlewają się głoski

      Harmonijnym ożenione brzmieniem.

      chwyta Dziecię i chce pocałować; Dziecię ucieka

      KSIĄDZ

      Czegóż boisz się sobie równego człowieka?

      PUSTELNIK

      Przed nieszczęśliwym, ach, wszystko ucieka,

      Jakby przed straszydłem z piekła!

      Ach, tak! i ona przede mną uciekła!

      „…Bądź zdrów!”… i w długiej ulicy

      Niknie na kształt błyskawicy.

      do Dzieci

      I czegóż ona przede mną uciekła?

      Czylim ją śmiałym przeraził wejrzeniem?

      Czyli słówkiem lub skinieniem? Muszę przypomnieć!

      przypomina

                        Tak się w głowie kręci!…

      Nie! nie! ja wszystko widzę jak na dłoni,

      Nie zgubiłem żadnego wyrazu z pamięci;

      Dwa tylko słowa powiedziałem do niej.

      z żalem

      Księże, dwa tylko słowa!

      „Jutro! bądź zdrowa!”

      „Bądź zdrów!…” Gałązkę odrywa, podaje…:

      „Oto jest, rzekła: co nam tu

      na ziemię pokazuje

                        zostaje!

      Bądź zdrów!” – i w długiej ulicy27

      Niknie na kształt błyskawicy!

      KSIĄDZ

      Młodzieńcze, ja głęboko czuję, co cię boli!

      Lecz słuchaj, są tysiące biedniejszych od ciebie.

      Ja sam już nie na jednym płakałem pogrzebie.

      Po ojcu i po matce już mówię pacierze,

      Dwoje małych dziateczek aniołkami w niebie;

      Ach, i moja wspólniczka szczęścia i niedoli,

      Małżonka moja, którą kochałem tak szczerze!…

      Ale cóż robić? Pan Bóg daje, Pan Bóg bierze!

      Niechaj się dzieje według Jego świętej woli!

      PUSTELNIK

      mocno

      Żona?

      KSIĄDZ

                        Ach, to wspomnienie serce mi rozdarło!

      PUSTELNIK

      Jak to? gdzie się obrócę, wszyscy płaczą żony!

      Lecz ja nie winien, twojej nie widziałem żony!

      spostrzega się

      Słuchaj! przyjmij pociechę, małżonku strapiony,

      Żona twoja przed śmiercią już była umarłą!

      KSIĄDZ

      Jak to?

      PUSTELNIK

      mocniej

                        Gdy na dziewczynę zawołają: żono!

      Już ją żywcem pogrzebiono!

      Wyrzeka się przyjaciół, ojca, matki, brata,

      Nawet… słowem, całego wyrzeka się świata,

      Skoro stanęła na cudzym progu!

      KSIĄDZ

      Chociaż wyznania twoje mgła żalu pokrywa,

      Wszakże ta, której płaczesz, jest podobno żywa?

      PUSTELNIK

      z ironią

      Żywa? właśnie jest za co podziękować Bogu!

      Żywa? jako? nie wierzysz! cóż się tobie zdaje?

      Poprzysięgnę, uklęknę, palce na krzyż złożę,

      Ona umarła i ożyć nie może!…

      po pauzie z wolna

      Ależ bo różne są śmierci rodzaje: