Весела бяжыць наш Стрыгунок, распусціўшы хвост і грыву па ветры, ногі лёгкія, крок шырокі, бяжыць, аж калёсы грукацяць, падскокваючы на няроўнай дарозе. I пуга яму не трэба.
Добра ён цягне і воз са снапамі жыта, толькі гужы рыпяць. I чыста ўсё разумее: па роўнаму ідзе спакойна, а перад узгоркам сам бярэ разгон, як быццам хто яго навучыў, што так лягчэй. Глыжка перакананы, што Стрыгунок, калі мы што-небудзь пра яго гаворым, таксама ўсё цяміць. Нездарма ж ён у той час вушы натапырвае.
За працай на душы палягчэла, пакрыху пачало забывацца маё крушэнне на экзаменах у вучылішчы, быццам было гэта ўжо не дзень назад, а летась-пазалетась. Дзесяць вазоў мы з Глыжкам да вечара прывезлі, столькі, колькі і бацька рабіў. Пасля вячэры хацелася хутчэй упасці і заснуць. Баляць мае рукі-ногі, а спіна, што ў старога дзеда – не сагнуць. Але варта мне было толькі легчы, як зноў розныя думкі ў галаве, адкуль толькі і ўзяліся. Цікава, а што там Санька сёння дзень рабіў, мабыць, ужо і мундзір атрымаў, новыя чаравікі, ходзіць там і казырае. Ну, і няхай казырае. А я нікому казыраць не буду, я – птушка вольная. Шчасце вялікае – цягнуцца перад кожным у струну.
Затое я бульбай з кіслымі гуркамі павячэраў, а ён, можа, нават макаронамі. За ўсё жыццё мне адзін раз толькі давялося іх пакаштаваць, гэта тады, як у вайну ў нашай вёсцы італьянцы стаялі, дык іхні повар дазволіў кацёл падшкрэбці. Ой, і смачна было, увесь век еў бы!
Затым розныя клопаты па стайні мяне адолелі. Не прыдумаю, дзе ўзяць фанеры на новыя таблічкі коням, дзе хімічным алоўкам разжыцца. I вось яшчэ – ці варта ад дзеда Каўрача пазбаўляцца? Хто тады настроіць хамут, хто аброць сшые, калі яна парвецца? Гэтага, мабыць і Чыжык не ўмее. Задумаешся тут. Хаця мяне, можа, яшчэ і не паставяць конюхам, старшыня ці хто іншы ўпрэцца.
А на вуліцы ўжо цёмна. Недзе затрынкала балалайка, дзявочы смех рассыпаўся пад вокнамі звонкім гарохам. Каля Скокавай хаты пачынаюцца танцы. Крутануўся я на другі бок, быццам прыпякло: хоць вы ў зараз медныя трубы зайграйце – не выйду.
I раптам каля самай нашай хаты дзяўчаты заспявалі прыпеўку, ды так гучна – хто каго перакрычыць, ды са смехам:
Запляту я ў косы бант,
А мой мілёнак – лейтэнант.
А як будзе капітан,
Ён мне купіць сарафан!
Мяне нібы варам абдалі. Каб вам скулле ў глотку – а калі бацька не спіць? Вось гадзюкі, вось кобры праклятыя, дня не мінула – паспелі прыдумаць. Вось зараз выскачу ды спушчу Жука з ланцуга, але што толку, калі ён, чорт, не куслівы.
Я думаў, што на гэтым усё і скончыцца, а яны зноў:
Ой, дзяўчатачкі, я скора
Падчаплю сабе маёра,
Буду есць салодкі торт,
Буду ездзіць на курорт!
Відаць-такі, бацька не спаў, а можа, спаў ды прачнуўся, толькі з яго ложка раптам пачуўся не смех, а нейкае прыглушанае кудахтанне, быццам трохі і з плачам:
– Кху-кху-кху, каб вы скіслі, верціхвосткі. Глядзі ты на іх – і ў чынах разбіраюцца, і ў акладах.
I бабка