Әлтабар, ризалыгын биреп, кулы белән хәрәкәт ясый. Быргылар кычкыра, дөмбер сугалар. Халык шатланып кул чаба. Фазлан уртага чыгып, хәлиф җибәргән, торба итеп төргән хатны җәеп укый башлый. Бөтен халык, аяк өстенә басып, хат укуны тыңлый.
Ибне Фазлан. Бисмилләһир-рахмәнир-рахим, әссәламегаләйкем, Болгар-йортның атасы, әлтабар Алмыш галиҗәнаплары, Болгар-йортның әнкәсе, Акбикә ханым, барча Болгар халкы! Без Аллаһы Тәгаләнең рәхмәтләре белән мөселманнарга иңдергән Коръән-Кәрим белекне сезгә алып килдек. Шушы изге белекне саф күңелегездән кабул итсәгез, без, Аллаһы Тәгалә каршында изге бурычыбызны үтәдек дип, кыямәт көндә җавап тотарга әзер.
Әгуузу билләһи минә-ш-шәйтаани-р-раҗим. Бисмилләһир-рахмәәни-р-рахим.
Әл-хәмдү лилләһи раббил гааләмиин. Әр-рахмәәни-р-рахим. Мәәлики йәүми-д-дииин…
Фазланның тавышын акрынлап музыка басып уза. Хат укылып беткәч, Сусан әр-Рәссиг, тантаналы итеп, Коръән-Кәримне әлтабарга тапшыра. Әлтабар Коръәнне тантаналы итеп, баш өстенә күтәреп, маңгае белән кагыла…
Алмыш. Бөек хәлифәт илчесе Сусан әр-Рәссиг, сәркатиб Әхмәд ибне Фазлан, Болгар халкына ерак илдән, изге җирләрдән алып килгән бүләгегез бик зур, без бу бүләкне көтеп алдык, киләчәктә Болгар халкы күп гасырлар буена Изге китап итеп саклар. Хәлифәт сәяхәтчесе Габдулла дигән бүз бала – Болгар халкының кияве, Болгар ханбичәсе Сылукай гарәп халкының килене булды.
Кунаклар алдына Габдулла белән кулына күкрәк баласы күтәргән Сылукай чыгалар. Гарәпләр яшьләрнең иңнәренә затлы тукымадан тегелгән чапаннарны салалар. Тантаналы музыка яңгырый, яшьләр, рәхмәт әйтеп, хан белән ханбикә артына басалар.
Укымышлы Габдулла бер ел эчендә халкымызны ислам дине белән таныштырды, Аллаһы Тәгаләнең илчесе Мөхәммәд хәзрәт турында күп кенә мәгълүматлар сөйләде.
Хөрмәтле Сусан әр-Рәссиг, ибне Фазлан, Болгар халкы, бердәнбер Аллаһы Тәгаләнең Коръән-Кәримен кабул кылып, рәсүлулла Мөхәммәд пәйгамбәрнең васыятьләрен саф күңелдән кабул итә.
Тантаналы музыка яңгырый, гарәп кунаклары, намазлык җәеп, намаз укырга әзерләнәләр. Аларга ияреп, Тукбай морза, Габдулла, морза хезмәтчеләре дә намазга басалар. Шәһри Болгарда ил күләмли беренче намаз укыла. Намаз укучыларның тавышы еракларга тарала, милли музыка шул тавышларга кушыла.
БЕЗНЕҢ АВЫЛ НАПОЛЕОНЫ
Эльвира – Наполеон, авыл Советы рәисе.
Мөршидә – клуб мөдире.
Әкълимә әби – авыл карчыгы.
Мөкатдәс – авыл механигы.
Идрис, Ибрис} авыл эшсезләре, хәмер корбаннары.
Фердинанд – «яңа татар», коттедж хуҗасы.
Авыл күренеше. Лейтмотив «авыл көе» яңгырый. Еракта әтәч кычкырганы, этләр өргәне