4
Қараңыз: «Екінші Ұстаз әл-Фарабидің интеллект сөзінің мағынасы» жайындағы пайымдамасына арналған 4-ескерту, осы кітаптың соңында берілген.
5
Әл-Фараби грек тілін білген бе, сөйтіп мәтінмен түп нұсқада танысуға мүмкіндігі болған ба, жоқ па, бұған анық жауап айту қиын. Өзінің айтуынша, ол кемеңгер Стагириттің мұрасын ұстаздан шәкіртке ауызекі беру арқылы сақтап қалған. Оның үстіне әл-Фарабидің түсіндіруінше, оған философиялық білім берген ғалымның өзі грек тілін жетік білген, онда тіпті Аристотельдің өз қолжазбасының көшірмесі де болған көрінеді.
6
Герцен А.И. Шығармаларының толық жинағы, III том, 98-б.
7
Ленин В.И. Шығармалар, 38-том, 385-б.
8
Лей Г. Орта ғасыр материализмі тарихының очеркі. М., 1962.
9
R. d’Еrlаngеr. Lа Musique Arabe, t. I. Рагіs, 1930, р. 1.
10
Сонда.
11
Сонда, 2-бет.
12
Сонда, 3-бет.
13
Қараңыз: Мец А. Мұсылман Ренессансы. М., 1903.
14
Қараңыз: 3аходер Б.Н. Шығыс орта ғасырының тарихы. М., 1944, 81-82-беттер.
15
Қараңыз: А.Н. Бернштам. Ертедегі Отырар. «Қазақ КСР Ғылым академиясының Хабарлары, археология сериясы», 1951, 3-шығуы; А. Кларе. Ертедегі Отрар. «Археология әуесқойларының Түркістан үйірмесінің протоколдары, 6-шы жыл», 1901; Н. Лыкошин. Отырардың өткен шағы жайындағы жорамалдар. «Туркестанские ведомости». 1809, № 94.
16
Қазақстанның оңтүстігінде өскелең кен өнеркәсібінің болғанын М.Г. Массонның «Өзбекстан территориясындағы кен ісінің тарихы жөнінде» деген еңбегінде келтірілген мәліметтер дәлелдейді. Ташкент, 1953, 17-18-б.
17
Fr. Dieterici. Аlfагаbі’s рһіlosophische Abhandlungen. Leiden, 1892, s. ХLI.
18
Fr. Dieterici. Аlfагаbі’s рһіlosophische Abhandlungen. Leiden, 1892. 161-бет.
19
Аль-Фараби. Социально-этические трактаты. – Алма-Ата, 1973. – С. 35.
20
Сонда, 37-38-б.
21
Сонда, 180-б.
22
Сонда, 14-бет.
23
Аль-Фараби. Научное творчество. – Сборник статей. М., 1975. – С. 12.
24
Аль-Фараби. Социально-этические трактаты. Алма-Ата, 1973. – С. 345.
25
Фейербах Л. История философии, т. 1 М., 1967, с. 72.
26
Шпенглер О Закат Европы, т. 1. М. – Л., 1923, с. 42.
27
Шпенглер О Закат Европы, т. 1. М. – Л., 1923, с. 32.
28
Там же, с. 192, 317.
29
Там же, с. 261.
30
Блок М. Апология истории. М., 1973, с. 24.
31
Ойзерман Т.И. Проблемы историко-философской науки, М., 1969, с. 285
32
Блок М. Апология истории, с. 58.
33
Подробнее об истории цивилизаций. развивавшихся на территории Средней Азии, см. в кн.: Б.Г Гафуров. Таджики. Древпейшая, древняя и средневековая история. – М., 1972.
34
R