Պարապ վախտի խաղալիք. Խաչատուր Աբովյան

ոտն ու գլուխն չափելով ասեց:

      «Հանաքն ուրիշ վախտ արա՛ դու ինձ հետ.

      Էդպես մասալեքն պառավքը կասեն.

      Կամ պղինձս տուր, կամ նրա ջառըմեն.

      Թե չէ ո՞վ է լսել՝ թե պղինձը կը մեռնի», —

      – «Էսպես հաստագլուխ մարդ էլ կըլինի՞ , —

      Տո քո՛փակ.

      Ծնանողն մեկ օր պետք է մեռանի.

      Ով որ ծնելուն հավատ կընծայի,

      Ու ծնած որդին իր տունն կտանի,

      Բաս մահվան սուքն չպետք է կատարի՞: —

      Դիվանն էլ Մո՛լլին իրավունք տվեց.

      Դրացին թեև գլուխն քարեքար տվեց.

      Ձեռն ո՛չինչ չընկավ. ում էլ հարցրեց,

      Հենց է՛ն շահվեցավ, որ վրեն ծիծաղեց:

      Խորամանկ մարդիցն աստված ազատի,

      Խելացին նըրա ո՛չ խերն, ո՛չ շառը,

      Իր օրումն երբեք չի պետք է ուզի:

      ԶԱՐՄԱՆԱԼԻ ՄԱՐԴԻՔԸ

      Շատ տեղ ման էկած, շատ երկիր տեսած՝

      Մեկ մարդ՝ էլ կրկին իր աշխարհն էկավ.

      Ծանոթ, բարեկամ գլխին հավաքված՝

      Կուզեին գիտել, թե նա ի՞նչ տեսավ:

      «Լեզուս չի՛ բռնում, որ ձեզ ե՛դ պատմեմ,

      Ինչ որ լսել եմ ու աչքով տեսել.

      Թողե՛ք, բա՛րեկամք՝ փոքր շունչ առնեմ,

      Ապա լսեցե՛ք, ինչ կուզեմ ասել: —

      Վա՜յ էն մարդին, որ իր տանը միշտ մնա.

      Ու աշխարքիցս ո՛չինչ խաբար չիմանա:

      Դուք լավ գիտեք, թե ի՞նչքան մեծ ա երկիր.

      Ու ո՞րքան ծովք, ազգք և քաղաքք ու բաներ

      Կան ամեն տեղ հազար տեսակ զանազան

      Ո՛չ թիվ ունին, ու ո՛չ հեսաբ, ո՛չ սահման:

      Շատ տեղ կա, մարդիք իրար միս ուտեն,

      Շատն էլ հացի տեղ խոտը ճաշակեն.

      Ոսկի ու արծաթն՝ էնպես երկիր կա,

      Խոտի հետ դուս գա, ջըրի հետ գնա:

      Բայց էս ինձ էնքան չի զարմացրուց,

      Ւնչպես մեկ երկրի մարդքերանց գործն:

      Հառավոտե մինչև ի մութն անխափան

      Նստին նրանք ի միասին լուռ, անձայն:

      Ո՛չ դժողքն են մտածում, ո՛չ արքայությունը,

      Հաց ու կերակուր իսպառ մոռացած,

      Ու Աստծու աչքիցն՝ հենց բռնի՛ր՝ ընկած,

      Իրար երեսի նայիլ չեն ուզում:

      Ամպն էլ որ գոռա, կայծակն էլ թափի,

      Թոփ ու թնդանոթ նրանց գլխովն անցնի,

      Թեկուզ սաղ երկինքն նրանց գլխին փուլ գա,

      Մեկն էլա տեղիցը չի՛ ուզիլ ժաժ գա:

      Թե դժոխքն էի գնացել, հավատացե՛ք ինձ՝

      Էն զարհուրելի կերպարանքն ինձ

      Չէին պատահիլ: Քանի միտքըս գա,

      Հոգիս ու մարմինս սարսի ու դողա»: -

      «Ախր ի՞նչ է նրանց միտքն ու կամքը,

      Որ էսքան մտածեն», հարցրին բարեկամքը:

      «Կարելի է՝ թե իրանց աշխարքի հոքսն են միշտ քաշում»:

      – «Ա՜խ՝ ի՞նչ եք ասում»:

      – «Ուրեմն իրանց հին մեղքն են լաց ըլում»:

      – «Ո՛չ, բա՛րեկամք՝ ո՛չ»:

      – «Ուրեմն անգին քա՞րն են նրանք պտրտում»:

      – «Չէ՛, չէ՛. ի՞նչ ասեմ»:

      – «Ուրեմն խելացնո՞ր են, որ չեն զգում,

      Խոսում, կամ լսում, բաս ի՞նչ են անում»: —

      – «Թո՜ւղթ-թո՜ւղթ են խաղում»: —

      ՄՈԼԼԱ ՄԱՍՐԱԴՆԻ ՃԱՇԸ

      Ճամփեդ բռնի՛, գնա՛, ամեն ծափ տվողի

      Առջևն մի՛ պար գալ, ոտդ կդիպչի քարի:

      Մոլլա Մասրադինն բեհեսաբ չարեց,

      Մեկ քոռ կնիկ առավ, հետը պսակվեց:

      Մոլլեն ու կնի՞կ – վա՜յ քո տղիս տղա՝

      Լսողն չի՛ ասիլ, թե Մոլլեն գիժ ա: —

      Մոլլի փորն սկսեց շուտով ցավ