ТҮЛКИНИҢ ЙОЛВАСНИ БАПЛИШИ
Бир күни бир бала җаңгалда ойнап жүрсә, бир ейиқ келип қапту.
– Һәй, бала, мән сени йәймән, – дәпту ейиқ, бала қорқуп кетипту, у ейиққа: «Әтә келип йесәң, мән саңа бир қозамни алғач кәлсәм» дәп ялвурупту. Ейиқ балиниң йәнә бир қоза алғач келимән, дегинидин хуш болуп: «Бопту, әтә җәзмән қозаңни әкәл» дәп кетип қапту. Бала ғәмкин кетип барса, бир түлкә учрапту.
– Һәй, бала, бәкму ғәмкин көрүнсәнғу? – дәп сорапту.
– Бир ейиқ келип, мени йәймән дәп кәтти, – дәп җавап берипту бала.
– Мән сени ейиқтин қутулдурсам немә берисән? – дәп сорапту түлкә:
– Немини сорисаң, шуни берәй, – дәпту бала.
– Маңа икки бөригиңни бәргин, – дәпту түлкә.
Бала мақул бопту. Түлкә балиға дәпту:
– Мән әтә дөңниң кәйнигә өтүп мөкүп туримән, ейиқ кәлгәндә топа тозитимән, ейиқ, бу немә иш, дәп сориса, сән, овчилар келиватиду, дегин. Ейиқ овчилардин қорқуп, мени қутулдурғин дәйду, сән ейиқни тағарға селип, калтәк билән раса домбилап өлтүр.
Бала әтиси кәлмәй десә, ейиқ өйигә берип ата-аниси билән қошуп йәветишидин қорқуп, амалсиз кәпту. Ейиқму кәпту. Ейиқ шундақ қариса, дөңдә топа-чаң көтирилгән, балидин: «Бу немә иш?» дәп сораптекән, бала: «Овчилар келиватиду» дәпту. Ейиқ: «қутулдурғин» дәп ялвурған екән, бала өйидин әкәлгән тағарға солап ағзини мәккәм бағлапту вә тәйярлап қойған калтиги билән уруп, ейиқни өлтүрүпту. Шу һаман түлкә дөңдин чүшүп кәпту вә балиға:
– Қени, әнди бөригиңни бәргин, – дәпту.
Бала қорқуп у яқ-бу яққа толғиған екән, қосиғи ғулдур-ғулдур қипту.
– Һой, қосиғиңда немә бар? – дәп сорапту түлкә.
– Бир тайғанни жүтүвәткән едим, тайған күчүклигән болса керәк, балилири чиқимән, дәп, җедәл қиливатиду, – дәпту бала:
Түлкә тайғандин бәк қорқидекән, шуңа бу касапәтләр чиқип қалса, мени талап өлтүриду, балиниң бөригини дәп өлүп кәтмәй мән, дәп қуйруғини қисқиничә бедәр қечипту.
КАК ЛИСА СПРАВИЛАСЬ С ТИГРОМ
В стародавние времена дикие звери жили дружно, одной семьей, как братья и сес-тры. Шли дни, и один хвастливый тигр стал повелителем зверей. С тех пор тигр возгордился еще больше, рассвирепел, и стал пожирал всех животных, каких встречал на своем пути. Испугались звери, начали разбегаться кто куда. И во владениях тигра осталась лишь одна лисица.
Шли годы, месяцы, животные вновь размножились, вернулись в лес, и стали раздумывать, как бы от свирепого тигра избавиться. В ту пору пришла на совет старая лисица, стала жаловаться на повелителя-злодея. Решили звери поручить дело лисе. И вот на завтра отправилась старая лисица во дворец к тигру, девять раз поклонилась повелителю и произнесла, глядя на него:
– Отправилась я на охоту, чтобы добыть повелителю вкусной еды. Когда спустились сумерки, я вспомнила время, что проводила рядом с Вашим отцом. Потом я заснула, и приснились мне Ваши родители.
Смягчился