– Ээ, арба да өссө оннуктаах этибит дуу! Олох да умнан кэбиспиппин дии?! – Мотуруона сирэйэ кубарыйан хаалла.
– Ийэлэрэ бараххан пиэрмэҕэ үлэлии сырыттаҕына икки атаҕын тымырыгар хаана бөлүөхсэн, түргэн баҕайытык өлөн хаалаахтаабыта. Бохоруонатыгар сылдьыбытым ээ. Оҕонньоро Дьэбдьиэйин аһыйан, айманан да биэрбитэ. Киһи аатыттан букатын ааһаахтаабыт этэ. Түмүгэр, кини да уһаабатаҕа, – Өкүлүүнэ тылларыттан бары да кэри-куру буоллулар. Бэл биригэдьиир умса көрдө, илиитигэр тутан олорбут харандаһын ыгыта туппахтаата. Арай Сэбиэт Даайа сирэйэ биир тэҥ дьиппиэн. Эр киһилии холустук баттаҕын көннөрүннэ.
– Ааспыт аастаҕа! Итинник туохтан барытыттан куттанан чугуруҥнуу сырыттахпытына, былааммытын толорбоппутугар тиийэбит эбэтэр сопхуоспут хаалыылаах буолуон баҕараҕыт дуу? – диэтэ быһаччы.
Былаан-тайма туһунан умнаахтаабыт сопхуостаахтар букатын да мух-мах бараахтаатылар. Сэбиэт Даайа, ону таайан, тирэҕирбиккэ дылы буола түстэ.
– Уопсайынан, аҥаардас бэйэҕит эрэ иннигитин көрүнэргитин тохтотуҥ! – диэтэ хамаандалыыр куолаһынан. Былыргы үйэ эбитэ буоллар, отой Чоочо баай ойоҕо буолуоҕа хаалбыт. – Истиэххитин баҕардаххытына, Һаанньыкаптар онно кыһыннары-сайыннары бэри-бэркэ олороллор, туох да буолбаттар.
– Һ-м, кинилэр олорумуналар! Кинилэргэ саамай сөптөөх сир буоллаҕа ол! – Өкүлүүнэ хадаардаһарын тохтоппото.
– Ол аата туох диэри гынаҕыный? – биригэдьиир өйдөөбөтөхтүү ыйытта.
– Туох диэхпиний? Кинилэр хайдахтарын миигинэ да суох бэйэҕит билэҕит!
– Дьон дьон курдук инилэр! Эһигиттэн уратылара диэн иннилэринэн дьон, кыахтара баарынан үлэлииллэр.
– Ээ, оннук дуу! Һа-һа… Чэ биһиги да, кинилэртэн хаалсыбакка, үлэлии сатыыр инибит! – Өкүлүүнэ үгэргээтэ.
– Өкүлүүнэ Баһылайабына, эн уордьаннаах, ВДНХ-ҕа сылдьыбыт баар-суох бастыҥ үлэһиппит эрээригин, дьоҥҥун туох ааттаах таҥнары тардаҕыный? Уонна оттон партия чилиэнэ буоларгын умнума эрэ! – Сэбиэт Даайа тулуйарыттан ааһан кимэн киирэрин күүһүртэ, этэргэ дылы, батарантааһын бүтэһик ботуруоннарын ороото.
Итиччэлээҕи истэн, Өкүлүүнэ сирэйэ уларыйа түстэ, били көҥүл аахса олорбута тохтоото.
– Көрөҕүт?! – Сэбиэт Даайа, истиэнэҕэ ыйанан турар кыһыл плакаты тарбаҕынан ыйа-ыйа, этэн-тыынан барда. – Туох диэн суруллубутуй? «ССКП 25-с CЪЕҺИН ЫЙААХТАРЫН – ОЛОХХО!» диэн. Бу тыллар хас биирдиибитигэр туһааннаахтар. Ким да туора туруо суохтаах. Кыра оҕолор курдук хаппырыыстанаргытын тохтотуҥ!
Хос иһигэр уу чуумпу буола түстэ. Бука сэрэйдэххэ, бары истэригэр бэйэлэрин санааларын буһара олордохторо: Өкүлүүнэ Дулҕалааҕын ахтылҕана баартыйа этиитин кытары хайдах да сөп түбэспэтиттэн хомойдоҕо, Маайа – кимиэхэ да кыайан быһаарбат тус кыһалҕатын, моһуогун санаан өрө тыыннаҕа, Мотуруона – «чэ, туох да диэҥ, ол сир туохтаах эрэ, онно олорор олох сатаммат» диэн дьиксинэ санаатаҕа. Ити чуумпуну эмискэ Уйбаан куолаһа ыста.
– Оттон оччотугар