− Ўзингиз биласиз. Сизни дилингизни оғритсам бўлмас.
− О, шум! Шаҳарликлар қув бўлади, дейишарди, рост экан, – деб кампир хурсанд чиқди.
Келинни бу қарорга келтириш қийинроқ кечди.
Қалдирғочни қўққисдан, ҳақсиз айбланиши, айвонда йигит билан бирга тунаганидан келиб чиққан маломатларни бўйнига қўйилиши ва жаҳолат устида эрининг уни талоқ қилиши кўз ўнгида жуда тез содир бўлдики, катта бир фожеага тенг бу воқеани у ортиқча қайғурмай қабул қилди. Асоссиз айблов – мисоли қўлга, баданга, кийимга теккан лой, уни ювиб ташласа кетади, кўрмагандек ҳолат юз беради. Аммо, киши бирор жойини қаттиқ куйдириб олса, чандиқ бир умрлик. Ҳаётда эса бу фалсафа қўл келмайди. Ҳақсиз айблов ҳам оғир оқибатларни бошлаб келиши мумкин. Энди у эри талоқ қилган хотин номини олади.
Ўз хонасида ёлғизликда бўлиб ўтган воқеалар оқибатини тобора кўпроқ англаб, ҳис қилиб, эзила борди. У уйига бутунлай кетмоқ истагини билдирганди, қайнанаси розилик бермади, ялинди, ёлворди:
− Ўғлимни аҳмоқлигини кечиринг. Эркак кишида ор кучли. Рашки қўзғаган. Сизни ҳеч кимга ишонмайди. Яхши кўради, бу вазиятда маслаҳатлашилмайди. Қизим, мусулмонмиз, энди қоидали амал зарур.
− Шунинг учун ота-онам қошига кетай, рози бўлинглар!
− Содда келиним-эй! У ёққа борсангиз, гап бадтар чувалайди. Қудамни елкасини букмоқчимисиз. Қизи қайтиб кепти, деган гап қайси отага ёқади.
Қалдирғоч яхши кўриб, талтайтириб ўстирган падарини қаддини дол кўришни, албатта, истамасди. У пиқиллаб йиғлашга тушди. Кампир келинининг сочини силаб, уни тинчлантирар, орасида: «Шу келиним хиёнатни биларканми!? Эй, Оллоҳ, нега ўғлимни бундай калтабин қилиб яратдинг», деб нолиб қўярди.
Бироз вақт ўтиб, келини тинчиб, чўзилиб ётиб олди. Кампир ўрнидан аста туриб, келини устига адёл ташлаб ётоқхонадан сирғалиб чиқди.
Ўғлини домлага юборганди, мана келиб ўтирибди. Қайлардандир топиб келди. Вақти зиқ эмиш. Шоширяпти. Ҳар ким ҳам никоҳ ўқий бермайди. Бу домладан яна «бу сирни ҳеч кимга, ҳеч қачон ошкор этмайман» деган ваъдаси олинган. Замон оғир. Эскича амалга қаршилар кўп. Йўқса, домлага ҳам гап тегади, ҳатто қамаб қўйишлари мумкин.
Домла бир-икки кунга бўлса ҳам, келин бегона никоҳига кириб чиқиши лозимлигини уқтирди, сўнгра, ўғли билан қайта никоҳлаш мумкинлигини зикр қилди.
Шариатда, талоқ қилган хотинини ҳалоллаб қайта никоҳлаб олишга бошқа йўл йўқ эмиш. Кампир буни биларди. Ўғли ўз оғзи билан тақводор одамдан эшитса ишончли, ўғли бу гапларни эшитдию, бўлари бўлди. Тайёр хотинини ўз қўли билан бошқа эркакка тутиш алами бошини эгди. “Талоқ қилмасанг, қўшни гапни кўпайтириб юборса, доим боши эгик юради”, деб ойиси қўймагач, Акобир бу сўзни айтишга жазм этди. Келинига бу шариат йўлини учини чиқарганди, у мушукдек ҳурпайиб олди.
− Ҳечам, керак