139
Шунда ук.
Иттихад ислам – панисламизм.
Хөласан – нәтиҗәдә.
Истигъмаль – бик тырышып файдалану.
140
Корылтай. – 1917. – № 13.
141
Бу материаллар барысы да ТАССР Үзәк дәүләт архивында өйрәнелмәгән килеш яталар. – Автор.
142
Кара: Высочайше утверждённое 22 марта 1903 г. Уголовное уложение. – С.-П., 1903. – С. 20.
Хәкарәт кылу – хурлау, кимсетү.
143
Казан Духовная Академиясе профессоры, арабист.
144
Бәянелхак. – 1912. – № 1057.
145
Камско-Волжская речь. –1912. – № 114.
Шәһадәтләр – таныклыклар.
Мәгъкуль күрү – акыллы дип тану.
146
Йолдыз. – 1912. – № 837.
147
«Кешенең сәламәтлеге – телен тыюда».
148
Йолдыз. – 1912. – № 839.
149
Шунда ук. Гасаби чир – тиз кызучанлык.
150
Н. И. Лобачевский исемендәге фонни китапханә кулъязмаларының тасвирламасы. X чыгарылыш. – 1962. – 12 б.
Ямин – ант, ант итү.
Сәфиһ адәм – ахмак, тиле кеше.
151
Йолдыз. – 1912. – № 840.
152
Шунда ук.
153
Контрреволюцион эшчәнлеге өчен Ишми 1919 елда Совет суды тарафыннан атылуга хөкем ителде.
154
Бу турыда кара: Вакыт. – 1916. – № 2008.
155
Мәсәлән, М. Е. Салтыков-Щедринны тәрҗемә итә.
Хәбес кыйлганда – тоткын итү.
Имкян – мөмкин булу.
156
Татарстан хәбәрләре. – 1922. – № 38.
157
Йолдыз. – 1914. – № 1143.
Ислях кылу – реформа ясау.
Кальб – күңел, йөрәк.
Шәһадәт – таныклык.
Имтияз – хокук, өстенлек.
Мөкәммәл – камилләшкән.
158
Татарстан хәбәрләре. – 1922. – № 42.
159
Шунда ук.
Муафикъ – тиң.
Инкыйляб – алмашу, революция.
160
«Буби» мәдрәсәсендә укып чыккан Җ. Вәлиди әдәбият галиме, С. Җәлал язучы буларак танылалар. Гарәп теле белгече Зәйнәп Максудова Бубыйда кызлар мәдрәсәсен тәмамлаган һ. б. (Бу исемлек әле тулы түгел. Монда партия эшлеклеләренең бик зур исемлеге булачак. – Автор.)
«Казан утлары» нда (1969, № 12) чыккан «Буби» мәдрәсәсе» мәкаләсендә булган түбәндәге кисәкне автор «Әдәбият һәм чынбарлык» китабына (1987) кертмәгән (Г.Х.): «Буби» мәдрәсәсеннән чыккан кешеләр революциядән соң дәүләт, партия аппаратында, фән-әдәбият, мәгариф өлкәсендә актив эшләп килделәр. Әдәбият галиме доцент Җ. Вәлиди, язучы С. Җәлал, шагыйрьләр Нәҗип Думави, Г. Биги, Д. Гобәйди – заманында «Буби» да белем алган яки эшләгән кешеләр. Болардан тыш, «Буби» шәкертләреннән кайберләренең соңгы язмышы белән танышу кызыклы булыр дип уйлыйбыз. Мәсәлән, Г. Мостакаев мәдрәсәдән соң Бельгиядә Энергетика институтын, Зыя Мөҗәвиров Америкада Тау институтын тәмамлап, совет промышленно�