Теран ишнинг аҳамияти борасидаги иккинчи сабаб шуки, рақамли тармоқ инқилобининг таъсири икки тиғлидир. Агар сиз бирор фойдали нарса ярата олсангиз, маҳсулотга талабгорнинг (масалан, иш берувчилар ёки мижозлар) чеки бўлмайди ва бу ютуғингиз салмоғини оширади. Бошқа томондан, агар ишлаб чиқараётган нарсангиз сифатсиз бўлса, унда муаммога дуч келасиз, чунки мижозларингиз интернетда яхшироқ муқобилини осонгина топиб олади. Компьютер дастурчиси, ёзувчи, маркетолог, маслаҳатчи ёки тадбиркор бўласизми, сизнинг ҳолатингиз Фрейддан ўзмоқчи бўлган Юнгникига ёки стартапда муваффақиятга эришиш учун қизғин ишлаётган Жейсон Бенникига ўхшаб қолади: муваффақиятли бўлиш учун қўлингиздан келган мутлақо аъло нарсани яратишингиз керак, бу эса астойдил ишлашни талаб қилади, албатта.
Теран меҳнатга бўлган эҳтиёж тобора ортиб бормоқда. Саноат иқтисодиётида теран иш жуда муҳим бўлган кам сонли малакали ишчи ва профессионал қатлам мавжуд эди, бошқа аксарият ишчилар эса чалғимай, диққатни жамлаш қобилиятини ривожлантирмасдан ҳам самарали ишлай оларди. Уларга сифати паст маҳсулот учун ҳақ тўлаб келинди ва ўн йиллар давомида бу ҳолат ўзгармай қолди. Лекин ахборот иқтисодиётига ўтишимиз билан аҳолининг катта қисми борган сари ақлий меҳнат кишиларига айланиб бормоқда. Теран иш, гарчи кўпчилик бу ҳақиқатни англаб етмаган бўлса‐да, асосий омил сифатида танилди.
Теран ишлай олиш эскирган, бугунги кунда аҳа миятини йўқотган маҳорат эмас. Аксинча, у суръатни маромида сақлай олмайдиганларни тупуриб ташлайдиган глобал рақобатли ахборот иқтисодиёти муҳитида олдинга интиладиган ҳар бир киши учун энг зарур малакадир. Ҳақиқий мукофот “Facebook”дан маҳорат билан фойдалана оладиганлар учун (бу саёз иш, исталган одам эплаши мумкин) эмас, балки хизматни инновацион тақсимлайдиган тизимларни ишлаб чиқа оладиганлар учундир (бу эса теран ўйланадиган вазифа, ҳамма ҳам эпламайди). Теран меҳнат шу қадар муҳимки, биз уни Эрик Баркернинг сўзлари билан “21‐аср гегемони” деб аташимиз мумкин.
Ҳозиргача икки жараён ҳақида гапирдик: бири теран ишнинг камайиб кетаётгани ва иккинчиси унинг қиймати тобора ўсиб бораётгани:
Теран иш гипотезаси: теран меҳнат қилиш қобилияти тобора ноёблашаётгани билан бир вақтда иқтисодиётда ўта қийматли бўлиб бормоқда. Охироқибат бу маҳоратни шакллантириб иш тарзининг мазмунига айлантирган оз сонли кишилар муваффақият қозонади.
Мазкур китобни ёзишимдан икки мақсад кўзланган, яъни теран иш гипотезаси чинакам ҳақиқат эканлигига сизни ишонтириш ва касбий ҳаётингиз асосига теран ишни қўйган ҳолда миянгизни чархлаш ва ишлаш тарзингизни ўзгартириш орқали теранликдан фойдаланиш борасида амалий кўрсатмалар бериш.
Охирги ўн йилликни қийин