– Olmaya, sayıqlayırdım?
– Deyəsən. Amma, nə dediyini eşitmədim.
– Aman Allah, belə də axmaq yuxu olar!
– Yəqin, makinanın səsi səni yuxuya aparıb.
– Ola bilər. Dünən bütün gecəni yatmamışam.
– Niyə?
– Söhbət edirdik, – o dedi.
Onların söhbətini təsəvvür edə bilirdim. Mənim dostlarımın yataq otaqlarını təsvir etmək kimi çox pis bir vərdişim var idi. Biz aperativ içmək və bulvardakı axşam gəzintisinə tamaşa etmək üçün Napoliten kafesinə yollandıq.
3
İsti bir yaz gecəsi mən, Robertonun gedişindən sonra Napolitendəki masaların birində əyləşib havanın qaralmasına, küçə lampalarının yavaş-yavaş yanmasına, işıqforun qırmızı, yaşıl işıqlarına, şütüyən insanlara, taksi tıxacının kənarı ilə atılıb-düşən faytonlara, özünə axşam yeməyi axtaran tək, ya cüt gəzişən fahişələrə tamaşa edirdim. Mən masamın yanından keçən gözəl bir qıza baxır, küçənin sonunda gözdən itənə qədər gözümü ondan çəkmir sonra, başqasına baxırdım ki, birinci qızın geri qayıtdığını gördüm. O, mənim yanımdan təkrar keçəndə baxışlarımız toqquşdu və o, masama yaxınlaşıb əyləşdi. Ofisiant dərhal bizə yaxınlaşdı.
– Nə içəcəksən?– soruşdum.
– Perno1.
– Bu, balaca qızlar üçün məsləhət deyil.
– Balaca qız özünsən. Ofisiant, bir qədəh perno.
– Mənə də perno, zəhmət olmasa.
– Nə olub? – o soruşdu. Əylənmək istəyirsən?
– Hə, bəs sən ?
– Yəqin ki. Bu şəhərdə hər şey mümkündür.
– Deyəsən Parisi sevmirsən?
– Yox.
– Bəs niyə başqa yerə getmirsən?
– Getməyə başqa yerim yoxdur.
– Demək onda burada xoşbəxtsən.
– Olmayan kimi!
Perno absinteyə bənzəyən yaşımtıl içkidir. Su əlavə edəndə süd rəngi olur. Biyan dadan bu içki, əvvəldə kefini yaxşı qaldırsa da, sonrası pis olur. Biz oturduq bir az içdik, ancaq qız yaman qaşqabaqlı görünürdü.
– Yaxşı, – mən dedim, – məni yeməyə qonaq etməyəcəksən?
O, irişdi və bu zaman onun niyə gülməkdən qaçdığı mənə aydın oldu. Çünki ağzı bağlı daha gözəl gorunürdü. Mən hesabı ödədim və biz küçəyə çıxdıq. Mən fayton saxladım və sürücü səkiyə çıxıb saxladı. Biz arxada əyləşəndən sonra, yüyənə xəfif toxunuşla vitrinləri işıqlı, qapıları bağlı mağazaların önündən, geniş, işıqlı və boş prospektdən keçib, Opera prospektinə tərəf yola düşdük. Fayton pəncərəsi saatlarla dolu olan "Nyu-York Xəbərçisi" bürosunun yanından keçdi.
– Bu saatlar nə üçündür? – o soruşdu.
– Onlar bütün Amerikanın vaxtını göstərir.
– Mənə kələk gəlmə.
Biz Rivoli küçəsinin tıxacından, Tyulirin qaranlıq darvazasından keçərək Piramida küçəsinə doğru davam etdik. O, mənə tərəf sıxıldı, mən isə qolumu ona sarıdım. O, öpüşmək istədiyi gözlərindən oxunurdu. Bir əliylə mənə toxunsa da, onun əlini geri götürdüm.
– Lazım deyil.
– Sənə nə olub? Xəstəsən?
– Hə.
– Ona qalsa, hamı xəstədir. Elə mən də xəstəyəm.
Biz Tüleri bağından keçib, işığa çıxdıq, Sena çayını keçib, Sen-Pères (Müqəddəs Atalar-tərcüməçidən) küçəsinə tərəf burulduq.
– Gərək xəstə-xəstə perno içməzdin.
– Elə sən də.
– Mənim üçün fərqi yoxdur. Bunun qadınlara heç bir təsiri yoxdur.
– Adın nədir?
– Corcet. Bəs sənin?
– Ceykob.
– Bu, flamand adıdır.
– Həm də amerikan.
– Yəqin, flamand deyilsən?
– Yox, amerikalıyam.
– Lap yaxşı, flamandları görməyə gözüm yoxdur.
Biz artıq restorana çatmışdıq. Faytonu saxlaması üçün sürücünü səslədim. Biz aşağı düşdük, ancaq bura Corcetin ürəyincə deyildi.
– Elə də gözəl restoran deyil.
– Yox, – mən dedim.
– Bəlkə Foyota gedək? Gəl, faytonu saxlayıb yolumuza davam edək.
Onu ona görə özümlə gətirmişdim ki, qəlbimin dərinliyində kiminləsə qarşılıqlı yemək yeməyin daha yaxşı olacağına ümid edirdim. Axırıncı dəfə nə vaxt fahişə ilə yemək yediyim xatırlamadığımdan, bunun necə darıxdırıcı olduğu da yadımdan çıxmışdı. Biz restorana girib, qəbul masasında oturan xanım Lavinin yanından keçib, balaca bir otağa daxil olduq. Corcetin kefi bir az düzəlmişdi.
– Bura o qədər də pis deyil, – o dedi. Çox dəbdəbəli olmasa da, yeməkləri dadlıdır.
– Lejedə yediklərindən daha yaxşıdır.
– Yəqin, Brüssel demək istədin.
Biz bir şüşə də şərab içdik və Corcet mənimlə zarafatlaşmağa başladı. O, artıq çəkinmədən gülümsəyərək bütün pis dişlərini göstərir və biz qədəhləri toqquşdururduq.
– Pis oğlana oxşamırsan, – o dedi. Amma heyif ki, xəstəsən. Yoxsa, yaxşı yola gedərdik. Bəlkə deyəsən sənə nə olub ?
– Müharibədə yaralanmışam, – mən dedim.
– Ah, bu amansız müharibə!
Yəqin ki, biz müharibə mövzusunu davam etdirib onun sivilizasiya üçün bir faciə olduğu ilə razılaşıb ondan yaxa qurtarmaq haqqında uzun-uzadı danışacaqdıq. Artıq sıxılmağa başlamışdım. Elə bu vaxt başqa otaqdan kimsə məni çağırdi:
– Barns! Ey, Barns! Ceykob Barns!
– Dostum məni çağırır, – dedim və çıxdım.
Bredoks öz dəstəsini böyük masa ətrafına toplamışdı: Kon, Frensiz Klayn, xanım Bredoks və tanımadığım bir neçə adamlar.
– Bizimlə rəqsə getmək istəyirsən? – Bradoks soruşdu.
– Hara?
– Əlbəttə ki, rəqs zalına. Yoxsa, bizim yenidən rəqsə qayıtmağımızdan xəbərsizsən? – xanım Bredoks müdaxilə etdi.
– Sən gəlməlisən,