Фатыйх та сикереп торды:
– Майтри! Күмәчне тәгәрәтәләр димени? Ризык бит ул! Бирермен мин сиңа! Башыңны култык астына кыстырып авылга кайтарып җибәрәм бит хәзер! Күмәчне тәгәрәтергә… Кара син аны!
Фатыйх тагын Фәезнең авызына сукты. Сугу тавышы Исламның да канын кузгатты.
– Каныма тоз салдың, малай, сөякләреңне тубалга тутырам бит хәзер! – дип җикеренде анысы. – Ник ялганлыйсың син, ә?!
Фәез капланып ятты, ара-тирә аның үксеп елаганы гына ишетелә иде.
– Ә мин сезгә каршы кул да күтәрмим. Бер дә. Мәгез, кыйнагыз – сез икәү. Тульке мин дөресен сөйлим. Колбасаны ашадык! Күмәчне тәгәрәттек! Миклай белән!
– Тәгәрәттегезме? Ашадыгызмы? Менә сиңа, менә сиңа! Беттең син болай булгач!
Фатыйх кызган иде, ул, үзен үзе белештерми, Фәезне кыйнады…
Ул төн бик озын булды. Таң атмады да атмады. Ислам арада гәүдәгә тазарагы иде, аның кинәт кенә эче бора башлады, ул бөгәрләнеп Фәез янына барып егылды. Җирдә тәгәрәп йөрде. Ара-тирә ул, тәгәрәп, Фәез янына ук килеп җитә. Инде бераз гына яктыра башлаган, шул яктылыкта Фәезнең шешкән иреннәре, кара көйгән йөзе күренә. Соңгы тапкыр Фатыйхның кулы гел бит тирәсендә йөрде шул. Фәез авыр ыңгырашып ята, үзе берәүгә дә берни әйтми иде.
– Таң атса килер ул. Тик аш суынган булыр инде. Аңа эләгә инде моның өчен. Прсидәтел белми инде безнең ни хәлдә икәнне. Синең эчең авыртамы? Түз, завферма килсә, бер чүмеч сөт бирми калмас, – дип, ул бераздан Исламны юата башлады. Әйтерсең берни дә булмаган…
– Ай-й! Үләм-м-м! Эчем-м! Үл-ләм-м! – Монысы Фатыйх тавышы. Фатыйх җиргә утырган, күзләрен ямьсезләтеп, бүре баласы сыман күккә карап үкерә иде.
Тик Фәезнең генә – кыйналгангамы – эче авыртмады. Әмма аның яңак сөякләре бик сызлый, аскы ирен бияләй булып асылынган, күз төбе шешеп килә, кыза, сулкылдый иде.
Ә таң атмады да атмады…
Ул заманнан бирле утыз ел вакыт узган икән. Утыз ел эчендә ниләр булмаган! Фатыйх белән Ислам шул утыз елда армия хезмәтен үттеләр, кайткач, олыгаеп кына кичке мәктәп тәмамладылар, аннан икесе дә читтән торып югары белем алдылар. Фәез исә армия хезмәтенә яраксыз табылды – сәбәбен һич әйтмәделәр, военкоматның бөтен эше аны рентген юлында йөртү булды.
Гамәли карт, үзенең алтын кулларына авылда эш беткәч, озак баш ватып тормады, авыл читендәге каенлыкка сәфәр кылды.
Фәез үсте, егет булды, финанс-экономика институтына кереп, аны тәмамлады, шәһәрдә эшкә калды, хәзер –депутатлык дисеңме, орденмы, грамотамы – барысы да аныкы. Хәер, Ислам белән Фатыйх та зур кешеләр хәзер: Ислам турында ничә тапкырдыр инде газеталарда яздылар, ничә мәртәбә аның совхозы кырларыннан телевидение тапшыруы булды. Фатыйхны әйтәсе дә юк! «Нишләп йөреш?» – «Менә Совминга чакырдылар әле!» – «Кая барыш?» – «Краснодарга семинарга!» – «Шәп икән!» – «Шәп сиңа, тәҗрибә уртаклашып чыгыш ясыйсы бар…»
Гел шулай… Нигәдер бу төн дә озын булып чыкты. Җәен инкубатор