– Gedək, yemək axtaraq.
Axşam Susanna Çarlinin otağında çarpayıda oturub onun şəkil albomlarını vərəqləyirdi. Çarli isə atasının vəkili Con Muni ilə aşağıda qonaq otağında söhbət edirdi. Vəkil qırmızı ağacdan yonulmuş masanın üstünə qalın zərf qoydu.
– Vəsiyyətnamədir – Senford Bebbittin son iradəsi.
Çarli mister Bebbittin yeganə və şəkk-şübhəsiz varisi idi, ona görə arxayınlıqla Cona qulaq asırdı. Vəkil isə məsələni uzadırdı. Əslində, ondan bircə şey tələb olunurdu: deməliydi ki, «oğul, bütün bunların hamısı sənindir». Amma Çarli məhz bu sözləri eşitmirdi. Vəkil tələsmir, soyuqqanlığını qoruyurdu. Həyat da qumar kimi bir şeydir: bütün oyunçular öz sözünü deməmiş kartlarını açmamalısan.
– İndi keçək vəsiyyətnamənin oxunmasına. Ancaq bundan qabaq, atanızın öz istəyi ilə, mən sizə bir məktub da oxumalıyam. Etiraz etmirsiniz ki? – Con Muni eynəyinin üstündən Çarliyə baxdı.
– Niyə etiraz etməliyəm? – Çarli çiyinlərini çəkdi. Ürəyində isə fikirləşdi ki, nə yaxşı söhbət məktubdan gedir, atası onun üçün, çoxları kimi, o dünyadan videomüraciət göndərməyib. Deməli, gözlərini qocanın ekrandakı sifətinə zilləmək lazım gəlməyəcək. Sadəcə, qulaq asmaq kifayət edəcək. Amma, istənilən halda, bunsuz keçinmək daha yaxşı olardı. Çarlinin içində qəribə bir narahatlıq hissi baş qaldırdı.
Muni razılıq əlaməti olaraq başını tərpətdi və bağlı zərfi açdı.
O, zərfdən iki qalın, bahalı kağız çıxardı. Kağızların hər ikisinin üzərində mister Senford Bebbittin nişanı – adının baş hərfləri həkk olunmuşdu. Çarli atasının nişanını dərhal tanıdı.
– «Mənim oğlum Çarli Bebbittə. Əziz Çarlz, – vəkil məktubu oxumağa başladı. – Bu gün mənim yetmiş yaşım tamam olur. Mən qocayam, amma hələ o qədər qocalmamışam ki, ananla birlikdə səni doğum evindən çıxardığımız gözəl günü unudum. Sən əla uşaq idin, gülümsər və böyük ümidlər verən bir körpə idin».
Çarlinin içi əsdi. Yenə zəhləsi getdiyi bu söz: «böyük ümidlər verən»… Atasının sevimli sözü.
– «Sənin birdəfəlik məndən küsüb möhtəşəm planlarını həyata keçirmək üçün evdən getdiyin günü də xatırlayıram», – Muni davam etdi. – O zaman sən ancaq özünü fikirləşirdin».
Vəkil oxumağına ara verib Çarlinin reaksiyasını gözlədi. Amma mister Senford Bebbittin oğlunun sifəti heç nə ifadə etmirdi. Muni yenə gözlərini kağıza dikdi:
– «Sənə təklif etdiyim həyat tərzini və bizim mənsub olduğumuz dairədə yüksək qiymətləndirilən hər şeyi rədd etdiyini başa düşə və bağışlaya bilərəm»…
– Onun sözləridir, tanış ifadələrdir, – Çarli yüngülcə gülümsədi. – Elə bil səsini də eşidirəm.
Muni gözlərini kağızdan ayırmadan Çarlini dinlədi və məktubun arxasını oxudu:
– «Anasız böyüdüyün üçün daşürəkli olmağının səbəbləri də anlaşılandır. Amma sən məni sevdiyini, yaxud mənə hörmət etdiyini bir dəfə də, lap yalandan da olsa, göstərməyə çalışmadın. Hamısını keçirəm. Ancaq sən mənə heç vaxt məktub yazmadın, zəng etmədin, barışmağa kiçicik cəhd belə göstərmədin və bununla məni oğulsuz qoydun. Sənə həmişə arzu etdiklərimi indi də arzu edirəm. Həmişə sənin xeyrini istəmişəm və yenə istəyirəm».
Con Muni məktubu bitirdi, səliqə ilə qatlayıb zərfə qoydu. Açıq-aşkar görsənirdi ki, qoca vəkil təsirlənib. O, nəzakətlə öskürdü, amma Çarlidən səs çıxmadı. Çarli dinməzcə oturub işin sonunu gözləyirdi.
Bu dəfə vəkil ikinci kağızın qatını açdı və qarşısındakı gəncin üzünə baxmadan oxumağa başladı:
– «Çarlz Senford Bebbittə mənim həyatıma oğlumla eyni ildə – 1962-ci ildə daxil olmuş üstü örtülüb-açılan «byüik»i vəsiyyət edirəm. Bu maşın mənə uzun illər sədaqətlə xidmət edib. Bəlkə, ona baxanda oğlum məni xoş sözlərlə yad edər. Bundan başqa, mənim çoxsaylı mükafatlara layiq görülmüş qızılgül kollarımı da ona vəsiyyət edirəm. Ola bilsin, bu gözəl kollar ona ustalığın və daim kamilliyə can atmağın həyatda nə dərəcədə vacib olduğunu xatırladar»…
Çarlinin dumanlı şübhələri artıq gerçək cizgilər alırdı. O, burada bir kələk olduğunu bütün dərisi ilə hiss edirdi.
– «Evə, mənim digər daşınan və daşınmaz əmlakıma gəldikdə isə onlar bu vəsiyyətnaməyə əlavə edilmiş xüsusi sənəddə göstərilən qaydada idarə olunmalıdır».
Muni masanın üstündəki kağızlarını yığışdırdı.
– İdarə olunmalıdır? Xüsusi sənəd? O nə xüsusi sənəddir? Lənət şeytana, bu nə deməkdir? – Çarli tövrünü pozmadan sakit tərzdə soruşdu. – O sonuncu hissədə oxuduğunuz nə deməkdir?
– Bu o deməkdir ki, bütün vergilər ödənildikdən sonra qalan üç milyon dollarlıq varidat qəyyumluğa veriləcək. Onları anonim himayədar şəxs idarə edəcək.
– Bəs o kimdir? – Çarlinin bütün əzaları gərilmişdi, amma səsi rəvanlığını saxlayırdı. Bilmək istədiklərinin hamısını Munidən öyrənənə qədər özündən çıxmamalı idi.
Con Muni sənədləri «diplomat» çantasına qoydu.
– «Anonim» o deməkdir ki, mən bu adamın adını açıqlaya bilmərəm, – vəkil qətiyyətlə dedi. – Vəsiyyətnamə oxundu, mən öhdəmə düşən işi gördüm.
– Bu pulları kim idarə edəcək? Siz?
Muni başını buladı:
– Mister Senford Bebbitt onun adını göstərib, amma mənə bu barədə sizə məlumat verməməyi tapşırıb.
Vəkil ayağa qalxdı və əlini yumşaq şlyapasına uzatdı.
– Bu… bu idarəçilik necə olacaq? – Çarli inad etdi. Bütün bədəni gizildəyirdi. Sanki isti evin qapısını üzünə çırpmışdılar və onu şaxtalı havada lüt qoymuşdular.
– Bağışlayın, – Muni yenə başını buladı. – Bundan artıq heç nə deyə bilmərəm.
Vəkil çıxışa doğru getdi. Çarli gözünü ondan çəkmirdi. Qapıya çatanda Muni dayanıb geri döndü:
– Çox təəssüf edirəm, oğul. Görürəm ki, necə məyussunuz, amma…
– Məyusam? – Çarli bağırıb yerindən dik atıldı. – Mən niyə məyus olmalıyam? Əlimə göydən köhnə maşın düşüb, elə deyil? Hələ qızılgül kollarını demirəm! Bu lənətə gəlmiş cındır kolları da yaddan çıxarmayaq!
Qoca vəkil mərhumun oğlundan belə qeyzli hərəkət gözləmirdi, ona görə çaşdı. Çarli isə artıq hövsələsini itirmişdi, heç nə gözünə görünmürdü:
– Bu… Adına nə dediniz?